Năm nay, do lịch lấy nước sớm, đợt cao điểm diễn ra trước tết nên trong những ngày nghỉ tết Nhâm Dần, những người làm nhiệm vụ đổ ải không tất bật như mọi năm. Tuy nhiên, không vì thế mà họ chủ quan, lơ là. Lấy nước đã vất vả thì giữ nước còn mất nhiều thời gian, công sức hơn. Tận dụng nguồn nước thủy triều và đợt xả nước đợt 2, các địa phương trong tỉnh đã đổ ải được phần lớn diện tích gieo cấy trước tết. Tuy nhiên, hai công ty thủy lợi vẫn phải bố trí lực lượng trực ở các công trình trong dịp nghỉ tết Nguyên đán để kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh và cắt cử người thường xuyên kiểm tra kênh trục, tránh rò rỉ, thất thoát nước. Chủ động các biện pháp lấy nước, giữ nước tạo thuận lợi cho công tác làm đất, gieo cấy lúa xuân.

Ông Lê Văn Cường, Giám đốc HTX SXKD DVNN xã Thụy Sơn (Thái Thụy) cho biết: Từ mùng 6 tết Nguyên đán, nông dân Thụy Sơn đã xuống đồng gieo cấy lúa xuân. Sau hai ngày tập trung, đến mùng 8, toàn xã đã cấy được gần 100ha trong tổng số 390ha; trong đó có trên 20ha cấy bằng máy. Năm 2015, HTX SXKD DVNN xã Thụy Sơn mua 4 máy cấy, đưa mô hình mạ khay cấy bằng máy vào áp dụng tại địa phương. Qua thực tế sản xuất cả vụ xuân và vụ mùa, cấy máy cho năng suất cao hơn cấy tay từ 10 - 15%. Bởi thế từ 5ha thử nghiệm ban đầu đến nay mỗi vụ có khoảng 50ha thực hiện cấy máy. Ngoài 4 máy của HTX, toàn xã có 7 máy cấy do các cá nhân tích tụ, tập trung ruộng đất trang bị phục vụ sản xuất của gia đình và người dân trong vùng. Nếu như trước đây phải mất 15 ngày mới hoàn thành việc gieo cấy thì từ khi đưa máy cấy vào sản xuất, thời gian gieo cấy đã rút ngắn một nửa. Không chỉ bảo đảm về lịch thời vụ, việc đưa máy cấy vào sản xuất còn khắc phục tình trạng thiếu lao động ở địa phương. 

Bà Nguyễn Thanh Huyền, thành viên tổ gieo mạ khay của HTX SXKD DVNN xã Thụy Sơn cho biết: Trên cơ sở diện tích cấy bằng máy theo đăng ký của thành viên, HTX xây dựng kế hoạch sản xuất mạ khay. HTX thực hiện trọn gói từ gieo mạ, cấy với giá 230.000 đồng/sào với giống lúa thuần, 260.000 đồng/sào với giống lúa lai được thành viên ủng hộ cao. Nhu cầu cấy bằng máy tăng cao qua từng vụ, tuy nhiên do khó khăn về thời vụ, mặt bằng sản xuất mạ khay nên khả năng phục vụ của HTX còn hạn chế.

Chủ động các biện pháp lấy nước, giữ nước, tạo thuận lợi cho việc làm đất, gieo cấy lúa xuân.
Trong ảnh: Nông dân xã Thụy Thanh (Thái Thụy) làm đất gieo cấy lúa xuân.

Nếu như ở vụ xuân năm 2021, diện tích cấy bằng máy toàn tỉnh đạt trên 8.000ha, tăng gần 4.000ha so với vụ xuân năm 2020 thì ở vụ xuân năm 2022, toàn tỉnh phấn đấu 20% tổng diện tích (khoảng 15.000ha) được cấy bằng máy. Thay đổi tư duy sản xuất không chỉ thể hiện ở việc đẩy mạnh cơ giới hóa các khâu sản xuất, phong trào xóa bỏ bờ ngăn, bờ thửa tiến tới áp dụng phần mềm quản lý số đồng ruộng đang được nhiều địa phương quan tâm, chỉ đạo. 

Vụ xuân năm 2022, 50ha gieo cấy ở xã Quỳnh Thọ (Quỳnh Phụ) được địa phương tổ chức sản xuất với hình thức xóa dần các bờ ngăn, bờ thửa, tạo thành những cánh đồng lớn không bờ, áp dụng được tối đa cơ giới hóa trong sản xuất, giảm chi phí, tăng năng suất lao động. 

Ông Ngô Doãn Đô, Giám đốc HTX SXKD DVNN xã Quỳnh Thọ cho biết: Nhận thức được những lợi ích từ việc xóa bỏ bờ ngăn, bờ thửa đối với sản xuất, vụ xuân năm nay chúng tôi thí điểm triển khai tại cánh đồng của 3 thôn Hồng Thái, Đức Chính và Minh Đức. Các khâu sản xuất thực hiện đồng loạt, tập trung gieo cấy lúa BC15, lúa Nhật. Những thửa ruộng lớn không bờ giúp việc làm đất nhanh, thuận lợi hơn đồng thời mở rộng diện tích cấy bằng máy, đẩy nhanh tiến độ gieo cấy của địa phương.

Mặc dù thời tiết rét đậm, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp song công tác chuẩn bị các điều kiện phục vụ gieo cấy như việc lấy nước, làm đất, chuẩn bị các loại vật tư nông nghiệp được ngành chức năng, chính quyền các địa phương, HTX nông nghiệp chuẩn bị chu đáo, đầy đủ nên việc xuống đồng gieo cấy lúa xuân của bà con nông dân trong tỉnh khá thuận lợi, tập trung theo đúng kế hoạch chỉ đạo của UBND tỉnh, ngành nông nghiệp và các huyện, thành phố. Từ ngày 4/2, khi mạ đủ tuổi, ruộng chờ sẵn, bà con nông dân đã khẩn trương xuống đồng gieo cấy lúa xuân trà đại trà bảo đảm trong khung thời vụ tốt nhất. Tính đến ngày 7/2, toàn tỉnh đã gieo cấy được 12.460ha, bằng 16,52% kế hoạch. Các huyện có tiến độ gieo cấy nhanh là: Hưng Hà, Đông Hưng, Thái Thụy.

Ngành nông nghiệp khuyến cáo các địa phương khi nhiệt độ trên 15⁰C cần tập trung tuyên truyền người dân đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành việc gieo cấy trước ngày 20/2. Duy trì nước nông thường xuyên cho lúa từ sau cấy đến khi kết thúc đẻ nhánh hữu hiệu. Quan tâm theo dõi, phòng, trừ chuột, ốc bươu vàng ở giai đoạn đầu vụ. Chủ động các phương án tích nước trên các sông trục, kênh mương, ao, hồ để bảo đảm đủ nguồn nước cho lúa xuân sinh trưởng, phát triển tốt.

Ngân Huyền