Những ngày qua, thời tiết rét đậm rét hại, kèm theo mưa kéo dài nhiều giờ, nên một số diện tích lúa mới gieo cấy tại cánh đồng Vườn Quan, thôn An Phúc, xã Song An bị ngập úng tạm thời. Không quản thời tiết rét buốt, nhiều nông dân đã sớm ra thăm đồng, kiểm tra lúa mới gieo cấy. Một số hộ đã chủ động vận hành máy bơm dầu để bơm tát nước ra khỏi ruộng, ngược lại một số bà con đang lấy nước vào ruộng. 

Ông Phạm Quang Hinh, thôn An Phúc, xã Song An giải thích: "Chúng tôi bảo đảm an toàn cây lúa trong thời tiết rét đậm, rét hại bằng cách bảo đảm mực nước mặt ruộng từ 2 - 3cm đối với lúa cấy và giữ nước láng mặt ruộng đối với lúa gieo thẳng. Nước vừa đủ có tác dụng làm "áo" giữ ấm cho cây lúa, do đó chúng tôi tuyệt đối không để ruộng bị khô hạn hay ngập úng. Trước kia, chúng tôi thường sử dụng thêm tro bếp giữ ấm cho cây lúa, mạ, nhưng hiện nay không còn tro bếp, chúng tôi cũng không bón phân đạm, phun kích thích sinh trưởng cho cây lúa thời điểm này".

Đến ngày 21/2, nông dân xã Minh Khai (Vũ Thư) đã gieo cấy được 260 ha trong tổng số 294 ha lúa xuân. Ông Nguyễn Hồng Phú, Giám đốc HTXNN Minh Khai cho biết: Diện tích lúa xuân đại trà của địa phương được gieo cấy tập trung từ ngày 11 - 14/2, đến nay cây lúa còn non, yếu, khả năng chống chịu thời tiết khắc nghiệt chưa tốt, dễ bị thiệt hại, hư hỏng. Nhận được thông tin dự báo thời tiết, từ ngày 19/2, HTX đã chỉ đạo nông dân tạm dừng gieo cấy lúa xuân để tránh thời tiết rét đậm, rét hại; chỉ gieo cấy trở lại khi nhiệt độ tối thiểu từ 18 - 20⁰C. HTX chỉ đạo tổ thủy nông các thôn điều tiết nước hợp lý ở các xứ đồng, bảo đảm giữ nông mực nước mặt ruộng, giữ ấm cho cây lúa. HTX vận động nông dân thường xuyên kiểm tra, theo dõi diện tích lúa đã gieo cấy, đặc biệt là lúa gieo thẳng, sẵn sàng tiến hành ngâm ủ, gieo mạ nền dự phòng để thay thế cho diện tích lúa bị hỏng do rét đậm, rét hại, bảo đảm thời vụ sản xuất. 

Bà Đỗ Thị Thúy, thôn Khê Kiều, xã Minh Khai cho biết: "Gia đình tôi đã hoàn thành gieo, cấy 5,3 sào lúa xuân từ ngày 12/2. Đến nay, lúa cấy đang bắt đầu bén rễ hồi xanh, lúa gieo thẳng đang ra 1- 2 lá. Qua kiểm tra, 4 sào lúa cấy cơ bản ổn định nhưng 1,3 sào lúa gieo thẳng có nguy cơ bị hỏng do thời tiết khắc nghiệt. Gia đình tôi đã ngâm ủ 2kg thóc, chuẩn bị gieo mạ nền dự phòng, sẵn sàng cấy bổ sung cho diện tích lúa bị thiệt hại.

Nông dân Vũ Thư che phủ nilon chống rét cho mạ nền, chờ khi thời tiết thuận lợi mới tiến hành gieo cấy.

Ông Nguyễn Quốc Huy, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Vũ Thư cho biết: Đến ngày 21/2, toàn huyện đã gieo cấy được gần 7.000 ha lúa xuân, trong đó 70% diện tích là các giống lúa chất lượng cao, có khả năng chịu rét kém như Bắc thơm, T10. Nếu thời tiết thuận lợi, huyện phấn đấu hoàn thành 100% diện tích gieo cấy vào ngày 25/2. Tuy nhiên, những ngày này, thời tiết rét đậm, rét hại, nền nhiệt giảm xuống dưới 10⁰C, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện đã sớm tham mưu cho UBND huyện triển khai các biện pháp quyết liệt để phòng, chống rét, bảo vệ an toàn lúa xuân. Huyện chỉ đạo các địa phương tạm dừng gieo cấy các diện tích còn lại, khi nhiệt độ tối thiểu từ 18 - 20⁰C mới tiếp tục gieo cấy. Hướng dẫn các địa phương tích trữ nước trong hệ thống sông kênh, điều tiết nước hợp lý trên các xứ đồng, bảo đảm mực nước mặt ruộng từ 2 - 3cm đối với lúa cấy và giữ nước láng mặt ruộng đối với lúa gieo thẳng, lấy nước làm "áo" giữ ấm hiệu quả cho cây lúa. Các HTXNN tuyên truyền, khuyến cáo nông dân không sử dụng thuốc trừ cỏ, phân đạm đơn, bón thúc, chất kích thích sinh trưởng cho cây lúa khi nhiệt độ dưới 15^oC. Đối với diện tích mạ chưa cấy, hướng dẫn nông dân che phủ nilon, chăm sóc, bảo vệ kịp thời, không để mạ chết rét. Đối với số thóc giống ngâm ủ để gieo thẳng, bà con cần thực hiện các biện pháp hãm mộng mạ, đến khi thời tiết thuận lợi mới gieo thẳng hoặc có thể chuyển sang gieo mạ trên nền đất cứng, có che phủ nilon giữ ấm, phục vụ cấy lúa về sau. Các địa phương tuyên truyền, vận động nông dân thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, đánh giá tình hình, với các diện tích có nguy cơ cao bị chết rét, nhất là các diện tích lúa gieo thẳng, cần chủ động sớm các biện pháp tích trữ mạ dư thừa hoặc ngâm ủ mạ dự phòng bằng các giống có thời gian sinh trưởng ngắn như Đài thơm 8, Thiên ưu 8, QR1, N97, sẵn sàng sử dụng để bảo đảm thời vụ.

Quỳnh Lưu