Qua kết quả làm việc trực tiếp với Đoàn thanh tra của Tổng vụ Biển và Thủy sản châu Âu về các khuyến nghị của EC tại đợt thanh tra lần thứ 3, EC tiếp tục ghi nhận, đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong chống khai thác IUU, một số nội dung đã triển khai các giải pháp xử lý và có kết quả cập nhật, trao đổi kịp thời.

Tuy nhiên, sau đợt thanh tra lần thứ 3 của EC kết quả thực hiện các khuyến nghị của EC cũng như thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU, đến nay, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế chậm khắc phục tại địa phương như: chưa hoàn thành việc đăng ký tàu cá, cấp giấy phép khai thác thủy sản; cập nhật dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase) chưa đầy đủ. Cụ thể, tổng số tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên đã được đăng ký và cập nhật trên cơ sở dữ liệu VNFishbase là 71.658/86.820 chiếc, đạt 82,5%. Tổng số tàu cá đã được cấp giấy phép còn hạn mới đạt khoảng 70%. Tình trạng tàu cá tham gia hoạt động khai thác hải sản chưa bảo đảm đủ điều kiện vẫn tiếp tục diễn ra. Theo đó, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đạt gần 100% nhưng tình trạng tàu cá ngắt kết nối xảy ra phổ biến với số lượng lớn. Tình trạng tàu cá không cập cảng chỉ định theo quy định vẫn diễn ra thường xuyên; tỉ lệ giám sát sản lượng thủy sản qua cảng còn thấp. Thực hiện xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác trong nước còn nhiều tồn tại. Tình trạng tàu cá khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài vẫn tiếp tục xảy ra, diễn biến phức tạp. Cụ thể, từ đầu năm 2023 đến nay tiếp tục xảy ra 39 tàu/252 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý. 

Sau khi nghe ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU nhấn mạnh: EC khẳng định không gỡ cảnh báo “thẻ vàng” nếu không chấm dứt tình trạng tàu cá của ngư dân Việt Nam khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Do vậy, từ nay đến tháng 10 năm 2023 các bộ, ngành và các tỉnh, thành phố ven biển phải triển khai đồng bộ các giải pháp, biện pháp quyết liệt, trách nhiệm hơn nữa để chấm dứt tàu cá ngư dân Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài.

Đồng chí đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng kế hoạch tổng thể chuẩn bị tiếp và làm việc với Đoàn thanh tra EC thực tế lần thứ 4 vào tháng 10; tổ chức các đoàn công tác kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc địa phương khắc phục tồn tại, hạn chế, bảo đảm thực hiện nghiêm các quy định về chống khai thác IUU. Bộ Ngoại giao thông qua các kênh ngoại giao truyền tải thông điệp thể hiện quyết tâm chính trị của Việt Nam trong nỗ lực chống khai thác IUU; phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chuẩn bị kỹ nội dung trao đổi liên quan về chống khai thác IUU trong các cuộc đối thoại cấp cao, bảo đảm tranh thủ sự ủng hộ tích cực của các bên liên quan đối với quyết tâm chính trị của Việt Nam trong gỡ cảnh báo “thẻ vàng”. Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với các địa phương ven biển, các bộ, ngành tăng cường kiểm tra, giám sát, không để xảy ra tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài từ nay đến tháng 10/2023. Bộ Thông tin và Truyền thông tăng thời lượng, chất lượng thông tin, tuyên truyền trong và ngoài nước về những nỗ lực, kết quả triển khai chống khai thác IUU của Việt Nam. Các địa phương tiếp tục quản lý cảng cá, tàu cá và thực hiện điều phối cùng với các cơ quan trung ương, địa phương trong thực hiện chống khai thác IUU.

Ngân Huyền