Vụ mùa, vụ đông năm 2013, Xí nghiệp KTCT thủy lợi huyện có nhiệm vụ tưới, tiêu cho 8.300 ha lúa mùa, 1.900 ha cây màu hè thu và 7.250 ha cây vụ đông. Ngay từ đầu vụ, Xí nghiệp gặp nhiều khó khăn như nhiều công trình xây dựng đã lâu, qua thời gian dài khai thác đã xuống cấp nghiêm trọng; hệ thống sông trục dẫn bị lấn chiếm gây ách tắc dòng chảy chưa được giải quyết triệt để...

Trước thực trạng đó, Xí nghiệp KTCT thủy lợi huyện đã sớm kiểm tra, lập kế hoạch và triển khai đầu tư xây dựng, tu bổ, sửa chữa nâng cấp các công trình thủy lợi. Tiến hành đánh giá thực trạng hệ thống thủy lợi hiện có, đặc thù cao trình tự nhiên của từng vùng trên địa bàn huyện từ đó xây dựng kế hoạch đối phó với những diễn biến bất thường của thời tiết. Nhằm đáp ứng đầy đủ nguồn nước phục vụ sản xuất vụ mùa, vụ đông cho nông dân, Xí nghiệp thực hiện phương châm “Chủ động phòng úng từ xa, giữ cạn lòng sông, tưới nông mặt ruộng”. Toàn huyện hiện có 31 cống đập dưới đê; 48 cống đập nội đồng và 153 trạm bơm, hàng chục km sông trục, sông dẫn.  Ngay ở đầu vụ sản xuất, Xí nghiệp đã xây dựng phương án tưới tiêu và tổ chức triển khai đến các xã, thị trấn. Triển khai chiến dịch giải phóng dòng chảy, thu vớt hàng ngàn mét vuông bèo bồng, xử lý nhiều vi phạm lấn chiếm lòng sông. Hoàn thành tu bổ, sửa chữa xây mới trên 10 km kênh mương, xây lắp hoàn chỉnh cụm điều tiết đập 113, đập 117 (Trạm bơm Nguyên Tiến Đoài), xây lắp 1.200 cống đập nhỏ, đập đầu khâu.

Ngoài ra còn sửa chữa, bảo dưỡng các thiết bị máy bơm, máy đóng mở cống đập trong hệ thống do Xí nghiệp và các HTX DVNN quản lý; xây mới Trạm bơm Trực Nho (xã Minh Quang), Phù Xa (xã Tự Tân) Bách Thuận. Đặc biệt là Trạm bơm Tân Phúc Bình được thiết kế 11 máy tổng công suất 27 nghìn m3/giờ, công trình đã hoàn thành, đang trong giai đoạn chạy thử nghiệm. Khi vận hành bảo đảm tiêu úng cho hơn 600 ha lúa mùa và cây màu của ba xã Tân Hòa, Phúc Thành, Tân Phong. Chú trọng nâng cấp các công trình trọng điểm phòng chống úng như 41 trạm bơm tiêu úng trong đó có các trạm bơm tiêu úng lớn như Nguyên Tiến Đoài, Phù Sa, Nam Bi, Cự Lâm...

Về phương án điều tiết nước, tháng 7 là thời kỳ lúa mùa đang cấy và ở giai đoạn hồi xanh, cây lúa còn yếu, khả năng chịu úng kém, Xí nghiệp KTCT thủy lợi huyện khuyến cáo các địa phương phải thường xuyên kiểm tra theo dõi chặt chẽ công tác điều tiết nước, các xã duyên giang có cống dưới đê phải tuyệt đối tuân thủ theo phương án điều tiết chung của hệ thống, thực hiện triệt để phòng úng từ xa. Thời kỳ chăm bón lúa mùa từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 9 là thời kỳ lúa mùa đang ở giai đoạn đẻ nhánh đến trỗ bông, các trạm bơm điện cần chủ động nguồn nước kịp thời không để lúa thiếu nước. Ngoài ra, thời kỳ này lại rơi vào trọng tâm của mùa mưa bão nên khi có tin dự báo bão, áp thấp nhiệt đới thì tháo kiệt nước trong hệ thống, giải phóng dòng chảy, thu vớt bèo bồng thường xuyên, không để cho lúa ngập úng kéo dài ảnh hưởng đến năng suất. Chú trọng khoanh vùng những vùng thường xuyên ngập úng, khi có mưa 500 mm trở lên tổ chức chống úng bằng động lực, làm giảm thiệt hại thấp nhất đối với cây trồng.

Đến thời điểm này, Xí nghiệp KTCT thủy lợi huyện Vũ Thư đang điều tiết nước phục vụ gieo cấy lúa mùa, bảo đảm vùng ruộng cao đủ nước, vùng trũng không bị úng, đồng thời cân đối nguồn nước chủ động tưới dưỡng sau khi toàn bộ diện tích lúa mùa cấy xong.

Bài, ảnh: Mạnh Thắng