Nghị định 45 có hiệu lực từ ngày 15/5/2021, trong đó, tại khoản 5, Điều 58, quy định: “Đối với các quỹ HTX đã thành lập và đang hoạt động trước thời điểm Nghị định này có hiệu lực: tối đa trong vòng 3 năm kể từ ngày Nghị định này có hiệu lực, các quỹ HTX phải rà soát, tổ chức sắp xếp lại…”. Tuy nhiên đến nay, việc sắp xếp lại tổ chức hoạt động của các quỹ đã thành lập và thành lập mới ở các tỉnh, thành phố chưa có quỹ đang rất chậm. Cụ thể: trước khi Nghị định 45 ban hành, ngoài Quỹ hỗ trợ phát triển HTX Việt Nam, trên địa bàn cả nước có 50 tỉnh, thành phố thành lập quỹ hỗ trợ phát triển HTX. Tuy nhiên, tổ chức hoạt động các quỹ địa phương rất khác nhau do chưa có khung khổ pháp lý thống nhất. Ngoài quỹ trung ương hiện nay có tổng vốn hoạt động là 1.000 tỷ đồng; đến 30/9/2023, tổng số vốn hoạt động của 50 quỹ địa phương là 2.596 tỷ đồng, trong đó có 27/50 quỹ có vốn hoạt động dưới mức quy định của Nghị định 45 (20 tỷ đồng). Thực hiện Nghị định 45, đến nay, 11/50 quỹ đã thành lập có quyết định điều chỉnh hoặc giải thể để thành lập quỹ theo Nghị định 45; 39 tỉnh, thành phố chưa tổ chức sắp xếp lại hoạt động của quỹ theo quy định tại nghị định. 13 tỉnh, thành phố chưa thành lập quỹ trước thời điểm Nghị định 45 có hiệu lực đến nay mới có 1 tỉnh thành lập quỹ.

Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung làm rõ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức, sắp xếp lại hoạt động quỹ theo Nghị định 45; thực trạng tại các địa phương chưa thành lập quỹ; chia sẻ những kinh nghiệm của các quỹ đã tổ chức sắp xếp lại hoạt động.

Kết luận hội nghị, đồng chí Cao Xuân Thu Vân, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam khẳng định, quỹ hỗ trợ phát triển HTX là công cụ tài chính của nhà nước để hỗ trợ cho kinh tế tập thể, HTX phát triển; là nguồn lực quan trọng để Liên minh HTX Việt Nam, liên minh HTX cấp tỉnh sử dụng hỗ trợ xây dựng các mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị và thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể, HTX trên địa bàn.

Đồng chí đề nghị liên minh HTX các tỉnh, thành phố rà soát, điều chỉnh kế hoạch chi tiết thực hiện Nghị định số 45. Đối với các tỉnh, thành phố đã có quyết định thành lập hoặc tổ chức, sắp xếp lại, khẩn trương xây dựng và hoàn thiện điều lệ, quy chế, quy trình, quy định về tổ chức, quản trị hoạt động trình cấp có thẩm quyền xem xét, ban hành, sớm đưa quỹ vào hoạt động theo cơ chế mới. Các tỉnh, thành phố còn lại chủ động, tích cực, khẩn trương tham mưu, đề xuất UBND cấp tỉnh sớm ban hành quyết định thành lập mới hoặc tổ chức sắp xếp lại hoạt động, bổ sung vốn điều lệ bảo đảm tối thiểu 20 tỷ đồng/quỹ. Liên minh HTX Việt Nam cũng đề xuất, kiện nghị các bộ, ngành, cơ quan trung ương nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung một số quy định bảo đảm quỹ hỗ trợ phát triển HTX hoạt động thuận lợi, hiệu quả.

Ngân Huyền