Vụ mùa năm 2024, ngay khi bước vào gieo cấy, nông dân gặp nhiều khó khăn do mưa to bất thường và kéo dài. Nhiều diện tích vừa gieo cấy xong bị ngập, úng phải gieo cấy lại dẫn đến phân kỳ thành các trà lúa khác nhau. Trong khi đó, theo dự báo của ngành chức năng, thời tiết những ngày tới tiếp tục diễn biến phức tạp, mưa nắng đan xen là điều kiện thuận lợi cho các đối tượng sâu bệnh xuất hiện, gây hại rải vụ, khó khăn trong công tác chỉ đạo phòng, trừ. 

Ông Nguyễn Đức Thịnh, Trạm trưởng Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Kiến Xương cho biết: Đợt phòng, trừ sâu bệnh từ ngày 23 - 26/8, huyện Kiến Xương phun được 10.300ha lúa mùa. Qua kiểm tra tình hình sâu bệnh thực tế trên đồng ruộng ngày 29/8, tỷ lệ sâu chết đạt trên 90%; những diện tích xanh non chưa phun, cấy muộn mật độ trứng và sâu non tuổi một trung bình từ 10 - 15 con/m², cá biệt nơi cao 30 - 40 con/m². Sâu đục thân hai chấm trưởng thành liên tục ra rải rác, gây bông bạc cho những diện tích lúa trỗ trước ngày 10/9 ở một số xã... Để hạn chế sâu bệnh gây hại, Trạm có thông báo tới các địa phương, phát động đợt phòng, trừ sâu đục thân hai chấm từ ngày 4 - 7/9 cho diện tích lúa trỗ trước ngày 10/9, một số diện tích ở các xã có nguồn sâu đục thân cao: Tây Sơn, An Bình, Bình Nguyên, Vũ Lễ, Vũ Thắng, Vũ Hòa, Vũ Trung, Quang Lịch, thị trấn Kiến Xương... Đề nghị HTX DVNN kết hợp với cán bộ tăng cường khoanh vùng phun trừ, không phun thuốc tràn lan gây lãng phí và ô nhiễm môi trường.

Tại huyện Tiền Hải, sâu cuốn lá nhỏ, sâu đục thân hai chấm tuy mật độ không cao nhưng phân bố không đều. 

Bà Phạm Thị Vui, Trạm trưởng Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện cho biết: Dự kiến, lúa mùa của huyện Tiền Hải trỗ bông tập trung từ 10 - 20/9, diện tích cấy muộn trỗ bông sau ngày 20/9. Qua điều tra trên đồng ruộng, trưởng thành sâu cuốn lá nhỏ lứa gối ra rộ trên đồng ruộng từ cuối tháng 8, sâu non nở rộ từ cuối tháng 8 đến ngày 5/9, phân bố không đồng đều, mật độ cao tập trung trên diện tích lúa xanh tốt bộ lá rậm rạp có nguồn sâu cao. Sâu non lứa gối gây hại trực tiếp lá công năng, lá đòng của lúa mùa, nếu không tổ chức phòng, trừ tốt sẽ gây trắng lá ảnh hưởng đến năng suất lúa mùa. Ngoài ra, sâu non đục thân hai chấm lứa 5 nở từ ngày 20/8 - 10/9 gây bông bạc cho trà lúa trỗ bông trước ngày 10/9 của một số vùng có nguồn sâu cao tại các xã: Đông Xuyên, Đông Trà, thị trấn Tiền Hải, An Ninh, Phương Công, Vân Trường. Nếu không phòng, trừ tốt, sâu đục thân hai chấm sẽ gây hại trực tiếp đến năng suất lúa mùa. Do đó, Trạm tham mưu UBND huyện phát động chiến dịch phun thuốc phòng, trừ sâu cuốn lá nhỏ cho diện tích lúa mùa trỗ bông sau ngày 5/9, nơi có mật độ sâu từ 20 con/m² trở lên, kết hợp trừ sâu đục thân hai chấm, rầy các loại có mật độ từ 1.000 con/m2 trở lên. Cán bộ kỹ thuật không có ngày nghỉ lễ, tăng cường xuống cơ sở tuyên truyền, đôn đốc, hướng dẫn kỹ thuật phòng, trừ để bảo vệ lúa mùa.

Ngành nông nghiệp đề nghị các địa phương tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật.

Từ ngày 21 - 26/8, các địa phương trong tỉnh đã tổ chức triển khai phòng, trừ sâu bệnh bảo vệ lúa mùa. Trong thời gian này có các ngày có mưa, song cơ bản các diện tích lúa mùa đã được nông dân phun bảo đảm kỹ thuật, hiệu quả phòng, trừ. Tuy nhiên, một bộ phận trưởng thành sâu đục thân hai chấm, sâu cuốn lá nhỏ vẫn tiếp tục vũ hóa trên đồng ruộng, bổ sung trứng và sâu non gây bông bạc cho trà lúa mùa trỗ bông trước ngày 10/9 ở vùng có mật độ sâu cao của các huyện phía Bắc tỉnh, gây trắng lá đòng cho trà lúa trỗ sau 15/9 của các huyện phía Nam tỉnh; bệnh đạo ôn hại cổ bông có nguy cơ gây hại trên giống lúa nhiễm bệnh, thời điểm lúa trỗ gặp mưa, đêm và sáng có sương, nhiệt độ xuống thấp; bệnh bạc lá lúa phát sinh trên các khu ruộng trũng, thừa dinh dưỡng...

Bà Nguyễn Thị Nga, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Để bảo đảm năng suất, sản lượng lúa mùa, ngành nông nghiệp đề nghị các địa phương tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn nông dân phòng, trừ sâu bệnh. Các huyện: Hưng Hà, Đông Hưng, Quỳnh Phụ, Thái Thụy, Vũ Thư tập trung phòng, trừ sâu đục thân hai chấm cho diện tích trỗ bông trước ngày 10/9, phun vào giai đoạn lúa thấp tho trỗ. Khu vực thành phố lúa cơ bản trỗ bông sau ngày 10/9, song mật độ sâu đục thân hai chấm cao nên phải phun giai đoạn này để bảo vệ đòng. Các huyện: Tiền Hải, Kiến Xương, các xã khu Nam của huyện Thái Thụy phòng, trừ sâu cuốn lá nhỏ từ ngày 2 - 6/9 ở những nơi có mật độ sâu non từ 20 con/m² trở lên, tập trung trên trà lúa trỗ bông sau ngày 15/9. Các giống lúa nhiễm bệnh đạo ôn cổ bông như BC15, TBR225, Q5, nếp... ở thời điểm lúa trỗ bông gặp mưa, gặp không khí lạnh phải được phun phòng bệnh đạo ôn cổ bông.

Ngành chuyên môn, các địa phương đang nỗ lực triển khai các biện pháp chăm sóc, phòng, trừ sâu bệnh hại phù hợp với điều kiện sản xuất và thực trạng sinh trưởng, phát triển của lúa để bảo đảm hơn 74.000ha lúa mùa sẽ sinh trưởng tốt, an toàn, tạo tiền đề giành vụ lúa mùa thắng lợi.

Ngân Huyền