Ông Đỗ Quý Phương, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Vụ xuân năm 2025, các điều kiện để sản xuất được đánh giá là thuận lợi. Tuy nhiên, theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, thời tiết trong thời gian tới còn diễn biến phức tạp, hiện tượng mưa phùn, độ ẩm không khí cao thuận lợi cho các đối tượng sâu bệnh phát sinh, phát triển, hiện tượng xâm nhập mặn diễn ra ở một số địa phương có thể ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của cây trồng. Trong đó, khoảng 4.000ha lúa xuân trà sớm đang ở giai đoạn đẻ nhánh rộ, lúa đại trà đang bén rễ hồi xanh đến đẻ nhánh, bệnh đạo ôn hại lá bắt đầu phát sinh, gây hại trên các giống lúa nhiễm; một số diện tích lúa cấy sớm xuất hiện sâu đục thân hai chấm tập trung tuổi 3, 4. Dự báo thời gian tới có đợt sâu non nở rộ từ ngày 25/3 - 10/4 gây hại với mật độ cao trên diện tích lúa trà sớm và đại trà ở những vùng có nguồn sâu cao. 

Để chủ động phòng, trừ sâu bệnh, đặc biệt là bệnh đạo ôn và sâu đục thân hai chấm, Sở Nông nghiệp và Môi trường đề nghị UBND các huyện, thành phố, phòng nông nghiệp và môi trường huyện, thành phố, các đơn vị trong ngành tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo các địa phương giữ mực nước nông thường xuyên từ 3 - 5cm trên mặt ruộng để thuận lợi cho cây lúa đẻ nhánh tập trung. Thực hiện phân loại các trà lúa để có biện pháp chăm sóc, bón phân cho phù hợp, kết thúc bón thúc trước ngày 15/3/2025. Đối với bệnh đạo ôn lá, khuyến cáo nông dân tích cực kiểm tra đồng ruộng, đặc biệt chú ý các ruộng gieo cấy các giống nhiễm đạo ôn như BC15, TBR225, nếp các loại... Chủ động dọn sạch cỏ bờ, tàn dư thực vật để hạn chế nguồn bệnh lây lan. Những ruộng đang có bệnh đạo ôn gây hại tuyệt đối không bón đạm đơn; điều tiết nước hợp lý, không để ruộng khô hạn; khi tỷ lệ các lá bị bệnh từ 3 - 5% trở lên thì sử dụng các loại thuốc đặc hiệu để phòng, trừ. 

Ông Phạm Vũ Khiêm, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Đông Hưng cho biết: Hiện nay, 100% lúa xuân của huyện đang trong giai đoạn đẻ nhánh và đẻ nhánh rộ. Một số đối tượng sâu bệnh gây hại bắt đầu xuất hiện như bệnh đạo ôn, sâu đục thân hai chấm: Những vùng có nguồn sâu đục thân hai chấm cao trên lúa trà sớm ở một số xã như Hà Giang, Minh Phú, Đông Động, Đông Các, Đông Vinh, Đông Xuân, Đông Hoàng, Phòng đã chỉ đạo các HTX chủ động phối hợp với cán bộ Trạm Trồng trọt và Chăn nuôi huyện khoanh vùng, theo dõi sát nguồn sâu non trên đồng ruộng để dự tính, dự báo sát thời gian phát sinh gây hại, đề xuất biện pháp phòng, trừ sâu đục thân hai chấm cho lứa sau; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, chủ động nguồn thuốc bảo vệ thực vật để phòng, trừ sâu đục thân hai chấm đạt hiệu quả cao nhất. 

Bà Nguyễn Thị Tròn, xã Minh Phú (Đông Hưng) cho biết: Hiện lúa đang phát triển tốt, những ngày này tôi thường xuyên thăm đồng theo dõi diễn biến sinh trưởng cây lúa để có biện pháp chăm sóc kịp thời, đặc biệt là cung cấp đủ nước tưới cho các chân ruộng và bón thúc để lúa đẻ nhánh tốt. 

Đến nay, 100% diện tích lúa xuân của huyện Tiền Hải đang trong giai đoạn bén rễ hồi xanh và đẻ nhánh. Ông Phạm Văn Vang, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: Do ảnh hưởng của thời tiết, từ tháng 10/2024 đến nay rất ít mưa, vụ đông khô hanh, ải kiệt làm tăng nguy cơ bốc chua mặn, đặc biệt ở các xã ven biển ảnh hưởng trực tiếp đến lúa xuân năm 2025. Kiểm tra thực tế trên đồng ruộng thời gian qua, một số vùng ở các xã ven biển đã và đang có hiện tượng sủi bọt bốc chua mặn, độ mặn nước mặt ruộng lên tới trên 5%o đã ảnh hưởng tới lúa sau gieo cấy, cây lúa bị khô héo đầu lá nhánh, bộ rễ kém phát triển, cá biệt có diện tích lúa chết nhiều phải gieo cấy lại. Để giúp lúa xuân sinh trưởng, phát triển tốt, hạn chế ngộ độc chua mặn, UBND huyện yêu cầu các địa phương tiếp tục duy trì mực nước nông từ 3 - 5cm cho diện tích lúa mới cấy với phương châm “Lúa xuân lấy nước làm áo”, giúp cho lúa nhanh bén rễ hồi xanh, hạn chế cỏ dại phát triển cạnh tranh dinh dưỡng với cây lúa, rất hiệu quả trong việc ém chua mặn, hạn chế việc bốc chua mặn ở mực nước ngầm lên tầng đất canh tác. Với lúa gieo thẳng thường xuyên giữ đủ ẩm mặt ruộng cho đến khi cây lúa được 1,5 - 2 lá thật mới đưa nước láng mặt ruộng. Đặc biệt, đối với các xã ven biển, các vùng chua trũng kìm hãm nội đồng duy trì mực nước nông trên ruộng để hạn chế bốc chua mặn làm ngộ độc cây lúa, nhất là khi có nắng và ẩm độ không khí thấp. Thường xuyên kiểm tra độ mặn nước mặt ruộng để có biện pháp xử lý kịp thời, nhất là những vùng giáp cửa sông, cửa biển có nguy cơ xâm nhập mặn cao. 

Ông Đào Xuân Hiệu, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi cho biết: Khi thời tiết thuận lợi, tất cả các trà lúa phải được bón thúc sớm, nông dân nên lựa chọn các loại phân NPK chuyên thúc để tăng khả năng ra rễ, giúp lúa đẻ nhánh sớm, đạt dảnh hữu hiệu cao. Với phương châm “nặng đầu, nhẹ cuối”, người dân tăng cường sử dụng các loại phân hữu cơ, hữu cơ vi sinh, hữu cơ sinh học và các loại phân ủ từ phế phụ phẩm nông nghiệp để giảm lượng phân bón hóa học, giảm chi phí sản xuất. Thời tiết những ngày này thuận lợi cho lúa xuân sinh trưởng, phát triển cũng là điều kiện cho nhiều đối tượng sâu bệnh phát triển và gây hại. Vì vậy, người dân cần thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, theo dõi và phòng, trừ kịp thời. Khi phát hiện sâu bệnh hại lúa cần tuân theo nguyên tắc “4 đúng” để giảm chi phí sản xuất, bảo vệ môi trường sinh thái. 

Nông dân huyện Kiến Xương phun thuốc phòng bọ trĩ. 

Đức Dũng