Thời tiết trung tuần tháng 2 rét đậm, rét hại dài ngày gây thiệt hại không nhỏ đến diện tích lúa xuân của bà con xã Trung An (Vũ Thư). Nhiều thửa ruộng lúa cấy, gieo sạ chưa kịp bén rẽ, bật mầm đã chết. Nếu có cấy lại thì chi phí cho mỗi sào lúa tăng gấp đôi khiến nhiều nông dân rất lo lắng.

Chúng tôi về Trung An, xuống cánh đồng thôn Lang Trung nơi bác Nguyễn Văn Hộ đang cặm cụi cấy dặm lại 3 sào lúa mới cấy nhưng đã bị chết. Bác Hộ cho biết, vụ lúa xuân này gia đình hoàn thành việc cấy xong  chưa đầy 1 tuần thì gặp thời tiết rét đậm, rét hại làm 5 sào lúa bị ảnh hưởng nặng nề, nhiều khóm lúa bị chết. Tận dụng lại diện tích mạ còn thừa, bác tranh thủ cấy dặm lại cho kịp khung thời vụ. Thửa ruộng 2 sào của chị Nguyễn Thị Huê, thôn An Lạc cũng bị chết toàn bộ, chị xót xa: “Gia đình tôi có 3 sào lúa cấy giống TBR1  bị chết rét, nếu tính cả giống và tiền công thuê cấy, làm đất, mỗi sào gia đình tôi mất khoảng 500.000 đồng/sào”. Không chỉ riêng bác Hộ, chị Huê, nhiều bà con nông dân tại xã Trung An đang đứng trước những khó khăn khi nhiều diện tích lúa cấy vào những ngày 8, 9, 10 tháng 2 và một số ruộng gieo thẳng trước ngày 6/2 gặp những ngày rét hại cũng bị chết.

Qua trao đổi, đồng chí Phạm Văn Thừ, Chủ nhiệm HTX DVNN xã Trung An cho biết: Vụ xuân 2014, Trung An gieo cấy trên 261 ha, trong đó 130 ha gieo thẳng, trên 131 ha lúa cấy. Các giống lúa được nông dân đưa vào gieo cấy trong vụ này chủ yếu là các giống năng suất, chất lượng cao như: TBR1, TBR45, Bắc thơm số 7, QR1 và lúa Nhật xuất khẩu. Mặc dù trong thời gian rét đậm, rét hại, HTX DVNN đã tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh của xã, yêu cầu nông dân không được ra đồng cấy lúa, sạ lúa nếu không có sự chỉ đạo của chính quyền nhưng do chủ quan nông dân vẫn xuống đồng cấy lúa cho kịp thời vụ nên phần lớn diện tích lúa đã cấy gặp rét đậm, rét hại đều bị chết hoặc ảnh hưởng. Diện tích lúa xuân bị chết, ảnh hưởng trong đợt rét hại này của Trung An là trên 70 ha.

Trước tình hình trên, HTX đã phân công cán bộ xuống từng xứ đồng để kiểm tra, rà soát lại tình hình diện tích lúa cấy, lúa gieo thẳng bị chết, ảnh hưởng. Hướng dẫn nông dân tự kiểm tra diện tích ruộng của mình, tổng hợp diện tích lúa đã chết, cân đối lượng giống ngắn ngày để ngâm gieo bổ sung kịp thời. Những ruộng lúa có tỷ lệ chết thấp, khi cây lúa phục hồi cần tỉa dặm ngay để bảo đảm mật độ; diện tích lúa, mạ bị chết nhiều không có khả năng phục hồi khuyến cáo nông dân dùng các giống ngắn ngày như  QR1, N87... gieo bổ sung ngay bằng phương thức mạ nền cứng để cấy thay thế hoặc chuyển sang gieo vãi, gieo sạ hàng để rút ngắn thời gian sinh trưởng, bảo đảm cho lúa xuân trỗ bông vào thời điểm hợp lý và an toàn nhất.

Theo dự báo, những ngày cuối tháng 2 thời tiết sẽ ấm dần lên và đây là thời điểm địa phương huy động tổng lực cho việc sản xuất lúa xuân, vì vậy HTX bố trí các nhân viên phụ trách 8 trạm bơm và các tổ nông giang tiến hành điều hành nước phục vụ gieo cấy và tưới dưỡng cho lúa, tuyệt đối không để thiếu nước ở những ruộng mới cấy lại, ruộng dặm tỉa; bà con nông dân cần bón lót sâu phân NPK chuyên dùng, giữ mực nước đều trên mặt ruộng ở ruộng mới cấy, không bón đạm cho lúa mới cấy. Cán bộ HTX DVNN chỉ đạo xã viên lựa chọn các giống có thời gian sinh trưởng khoảng 110 ngày như Hương thơm, Bắc thơm, N87, QR1 để gieo bù diện tích lúa gieo đã bị chết trong đợt rét vừa qua.

Ngoài ra, đối với ruộng lúa bị ảnh hưởng, ưu tiên tận dụng mạ thừa dặm tại chỗ, sau 3 - 4 ngày thời tiết ấm, lúa hồi phục ra rễ mới tiến hành tỉa lúa ở những khóm nhiều dảnh để dặm. Tiến hành chăm sóc lúa xuân khi thời tiết ấm trên 15oC, cụ thể với diện tích gieo thẳng bón nhử bằng đạm, mỗi sào từ 2 - 2,5 kg, sau 7 - 10 ngày bón thúc bằng phân NPK tổng hợp, trung bình khoảng 10 kg/sào. Lúa cấy, bón thúc đợt 1 theo phương châm nặng đầu, nhẹ cuối, trung bình mỗi sào từ 12 - 14 kg phân lân. Cùng với chăm sóc lúa xuân, nông dân tổ chức bắt ốc, trứng ốc bươu vàng, diệt chuột bằng bả sinh học kết hợp với các phương pháp thủ công.

Với tinh thần chủ động, kiên trì bám đồng ruộng, bà con nông dân Trung An đã và đang nỗ lực hết mình khắc phục mọi khó khăn, chủ động nguồn giống gieo mạ ngắn ngày trên nền đất cứng, tỉa dặm, gieo thẳng trực tiếp để bảo đảm thời vụ, phấn đấu gieo cấy 100% diện tích lúa xuân theo kế hoạch đề ra.

Mạnh Thắng