Bác Nguyễn Văn Kiên (thôn Kiều Thần) đang vun xới từng luống dưa, nghỉ giải lao bác vui vẻ góp chuyện: Làm nông nghiệp ăn nhau ở cây vụ hè chứ cấy lúa chỉ đủ gạo ăn. Ðược biết, thu nhập của gia đình bác Kiên dựa chủ yếu vào 5 sào ruộng. Diện tích cấy lúa Nhật năng suất ước đạt  2 tạ/sào sau thu hoạch được HTX DVNN xã thu mua với giá 700.000 đồng/tạ. Trong khi đó, mỗi sào dưa lê hè với thời vụ 60 ngày, trừ chi phí nông dân có mức thu nhập từ 3 triệu đồng trở lên, cao gấp 2 lần so với 1 vụ lúa.

Chị Nguyễn Thị Hoa, thôn Gián Nghị cho biết: Ðã từ nhiều năm nay, gia đình chị đều xem sản xuất cây dưa hè thu là cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn cấy lúa bởi cây dưa lê dễ trồng, dễ chăm sóc, tốn ít công, ít sâu bệnh, thời gian trồng và chăm sóc ngắn, chỉ 2 tháng đã cho thu hoạch, thu hoạch lại dễ dàng, giá bán cao. Năm nay gia đình chị trồng hơn 6 sào dưa lê. Nhưng trồng cây dưa lê vụ hè thu cũng phụ thuộc nhiều vào thời tiết, gặp rủi ro nếu có mưa nhiều sẽ ảnh hưởng đến sinh trưởng và năng suất của cây dưa. Vụ hè thu năm trước gia đình chị thu hoạch từ cây dưa được hơn 18 triệu đồng sau khi trừ mọi chi phí.

Qua trao đổi về công tác chỉ đạo trong sản xuất vụ hè thu, đồng chí Trương Nhất Chiến, Chủ nhiệm HTX DVNN Song An cho biết: Phát huy những kết quả đạt được của vụ hè thu năm trước, nông dân Song An lại bắt tay vào sản xuất vụ hè thu với phương châm “sáng lúa, chiều dưa”. Vụ hè thu năm nay toàn xã phấn đấu gieo trồng 150 ha, chiếm trên 50% diện tích canh tác. Trong đó, cây trồng chủ đạo vẫn là dưa lê. Ðể hoàn thành mục tiêu đề ra, Song An đã có sự chuẩn bị rất sớm.

Từ việc xác định vụ hè thu là một trong những vụ sản xuất mang lại giá trị kinh tế cao, HTX DVNN đã chủ động lịch thời vụ, đồng thời tổ chức kiện toàn lại ban chỉ đạo sản xuất ở các thôn. Tiến hành quy hoạch các vùng sản xuất tập trung, bố trí các loại cây trồng hợp lý, chú trọng mở rộng diện tích những cây có hiệu quả kinh tế cao. 

Bên cạnh việc tập trung chỉ đạo làm tốt việc thu hoạch và tiêu thụ lúa xuân cho nông dân, HTX DVNN tiếp tục chỉ đạo bà con nông dân mở rộng diện tích trồng cây hè thu như rau, dưa các loại... triển khai nhanh việc hướng dẫn kỹ thuật, cung ứng giống giúp nông dân trồng cây dưa lê trong khung thời vụ tốt nhất. Tập trung khuyến cáo cho nông dân cách chăm sóc, bảo vệ, phòng trừ sâu bệnh cho diện tích cây hè thu đã trồng theo yêu cầu kỹ thuật của từng loại cây. Theo dõi chặt chẽ sâu bệnh trên cây dưa lê, đặc biệt là nhóm sâu ăn lá, đục quả để có biện pháp xử lý kịp thời nơi có mật độ sâu cao bằng các thuốc đặc hiệu theo nguyên tắc “4 đúng”, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm với sản phẩm cung cấp cho người tiêu dùng. Thực hiện tốt việc bơm và tưới cho cây vụ hè, không để bị khô hạn làm ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng cây đã trồng.

Cũng theo đồng chí Chủ nhiệm HTX DVNN: Do diện tích đất vàn cao phù hợp với điều kiện sinh trưởng phát triển của cây dưa, nên loại cây trồng chủ đạo này đã được nông dân Song An trồng từ nhiều năm nay, chủ yếu ở thôn Kiều Thần, Gián Nghị, Tân Minh...  Cây dưa không đòi hỏi cao về kỹ thuật ươm trồng, chăm sóc, nhưng lại đòi hỏi khắt khe về thời vụ do đặc điểm đây là cây xen vụ.

Ðể rút ngắn thời gian chăm sóc cây tại ruộng và nhất là bảo đảm kịp thời vụ theo phương châm “sáng lúa, chiều dưa”, trước khi thu hoạch lúa xuân từ 10 - 15 ngày, bà con nông dân tra hạt làm bầu. Khi lúa chín được khoảng 85 - 90%, tiến hành thu hoạch lúa xuân và đặt bầu dưa, lúc này cây dưa trong bầu đã cao từ 7 - 10cm.

Trong suốt quá trình chăm sóc dưa cần cân đối lượng nước và phân bón theo từng giai đoạn phát triển của cây nhằm bảo đảm năng suất và chất lượng cao nhất. Riêng về phân bón, cây dưa lê đòi hỏi không nhiều so với các loại cây khác nên giảm được chi phí đầu tư cho nông dân. Trong cả vụ chỉ cần 10 - 15 kg lân, 7 - 10 kg đạm, 2 - 3 kg kali và bón phân chuồng là đủ cho cây dưa phát triển tốt. Do nằm gần thành phố Thái Bình, có đường giao thông thuận lợi nên việc tiêu thụ sản phẩm dưa lê của Song An được thực hiện dễ dàng, thu hút thương lái đến tận ruộng thu mua.

Từ việc phát triển diện tích cây dưa lê hè thu đúng hướng, phù hợp với điều kiện, môi trường canh tác, nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp ở Song An đã góp phần tạo ra cánh đồng sản xuất hàng hóa 4 vụ/năm, cho giá trị gần 300 triệu đồng/ha canh tác.

Mạnh Thắng