Bà Phạm Thị Kim Hoàn, Trưởng phòng Trồng trọt - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Theo đánh giá của ngành Nông nghiệp, năng suất lúa vụ xuân bình quân ước đạt 72,51 tạ/ha, tăng gần 1 tạ/ha so với vụ xuân trước; trong đó một số giống lúa đạt năng suất cao như BC15 đạt 76,67 tạ/ha, TBR1 đạt 75,25 tạ/ha, các giống lúa lai đạt 76,36 tạ/ha.

Vụ xuân năm 2014, toàn tỉnh gieo cấy được 80.523 ha, tăng 57 ha so với vụ xuân năm 2013, trong đó giống BC15 có năng suất, chất lượng cao chiếm 24,17%. Ðến nay có thể khẳng định vụ xuân đã giành thắng lợi toàn diện cả về diện tích và năng suất, chất lượng. Tuy nhiên, để có được thành quả như hôm nay, người nông dân đã trải qua nhiều khó khăn, vất vả khi phải gồng mình ứng phó với rét đậm, rét hại để giữ màu xanh cho những cánh đồng. Còn nhớ, tháng 2 có hai đợt rét đậm, rét hại, đợt đầu từ ngày 10 - 16, trong đó có 5 ngày rét liên tục dưới 13^oC; đợt 2 từ ngày 19 - 22, có 2 ngày dưới 13^oC. Ðợt rét này trùng với  thời vụ gieo cấy lúa xuân đại trà nên đã làm 10.746 ha lúa bị ảnh hưởng, trong đó có 3.457 ha phải gieo cấy lại hoàn toàn; thời vụ toàn tỉnh kết thúc chậm hơn so với kế hoạch 10 ngày. Ðây là vụ gieo cấy kéo dài nhất từ trước tới nay, diện tích cấy sớm nhất ở khoảng 25/1, muộn nhất là ngày 15/3, do đó lúa sinh trưởng, phát triển không đồng đều giữa các trà, các vùng.

Trước thực trạng này, các huyện, thành phố đã tổ chức kiểm tra, rà soát lại toàn bộ diện tích lúa để phân loại từng trà, từng giống, hướng dẫn nông dân tự kiểm tra đồng ruộng, chăm sóc theo khuyến cáo của ngành Nông nghiệp. Theo đó, nông dân đã tranh thủ thời tiết ấm dần ra ruộng tỉa dặm; khi lúa ra rễ trắng và bắn lá mới được bón thúc theo quy trình hướng dẫn, áp dụng tưới “nông - lộ - phơi” cho lúa đẻ nhánh sớm, tập trung để rút ngắn thời gian sinh trưởng của lúa...

Cùng với việc chăm sóc lúa xuân, Chi cục Bảo vệ thực vật đã thông báo kịp thời, chính xác tình hình sâu bệnh phát sinh gây hại lúa xuân và biện pháp phòng trừ; tập huấn công tác bảo vệ thực vật và phối hợp với các cơ quan thông tin truyền thông thông báo diễn biến về sâu bệnh để nông dân chủ động phòng trừ theo khuyến cáo của đơn vị chuyên môn. Các đơn vị thủy nông phối hợp với các địa phương bảo đảm giữ nước trên hệ thống, điều tiết nước hợp lý cho từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của lúa xuân. Với sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của tỉnh, ngành Nông nghiệp và các địa phương nên lúa xuân phục hồi, sinh trưởng, phát triển tốt, phòng trừ sâu bệnh có hiệu quả. 

Có mặt trên đồng ruộng Vũ Thư những ngày tháng 6, ai cũng cảm nhận được niềm vui của những người nông dân một nắng hai sương đang thu hoạch mùa vàng. Ông Bùi Gia Khương, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Vụ xuân năm 2014, toàn huyện gieo cấy được 8.194 ha, trong đó gieo thẳng chiếm 66%; các giống lúa ngắn ngày năng suất cao chiếm 60%, lúa chất lượng cao chiếm 40%. Do thực hiện chăm sóc, bảo vệ lúa xuân tốt, cùng với thời tiết cuối vụ thuận lợi nên lúa xuân năm nay ở Vũ Thư được mùa lớn; dự kiến năng suất bình quân đạt trên 72 tạ/ha, trong đó một số giống lúa cho năng suất vượt trội như BC15, Thái Xuyên 111, TBR36 đạt 80 tạ/ha.

Cùng niềm vui với Vũ Thư, Ðông Hưng đã duy trì và phát huy được là một trong những huyện có truyền thống thâm canh lúa, năng suất luôn đứng trong tốp đầu tỉnh. Ông Nguyễn Văn Chúc, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Ðông Hưng cho biết: Ðến ngày 19/6, toàn huyện đã thu hoạch được khoảng 70% diện tích lúa xuân, năng suất ước đạt trên 72,5 tạ/ha. Về Thanh Tân (Kiến Xương) - xã nông thôn mới, trên những con đường bê tông phẳng lỳ chạy dài ra các cánh đồng bà con nông dân đang bận rộn thu hoạch lúa xuân, người gặt, người chở thóc về nhà, ai nấy đều tràn ngập niềm vui.

Ông Nguyễn Văn Thành, Chủ nhiệm HTX DVNN xã Thanh Tân cho biết: Toàn xã gieo cấy được 295 ha, trong đó lúa lai chiếm 35%, lúa chất lượng 30%, giống BC15 chiếm 30%, còn 5% là các giống khác; năng suất bình quân đạt 73,25 tạ/ha.

Nông dân xã Thanh Tân (Kiến Xương) thu hoạch lúa xuân.

Theo bà Phạm Thị Kim Hoàn, Trưởng phòng Trồng trọt - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, để vụ xuân giành thắng lợi, trước hết phải mở rộng tối đa cấy giống xuân muộn, ngắn ngày; tăng tỷ lệ giống lúa ưu thế lai, lúa Nhật làm hàng hóa và lúa năng suất cao - chất lượng khá; bố trí hợp lý tỷ lệ giống chất lượng; giảm giống nhiễm đạo ôn đã sản xuất trong thời gian dài; thời vụ gieo cấy phải bảo đảm lúa trỗ trong tuần 2 tháng 5.

Ngoài ra, bà con nông dân cần sử dụng các loại phân bón có chứa vi sinh vật hữu hiệu, NPK tổng hợp đa yếu tố và các chất hỗ trợ theo hướng thâm canh tổng hợp; không sử dụng phân đạm đơn bón cho lúa... Ðặc biệt, công tác chỉ đạo phải sát sao, bình tĩnh, kịp thời, tăng cường cán bộ xuống cơ sở để chuyển giao, hướng dẫn và nâng cao nhận thức, trình độ canh tác cho nông dân.

Cũng theo bà Hoàn, việc ngành Nông nghiệp đánh giá năng suất lúa xuân đạt 72,51 tạ/ha hoàn toàn có cơ sở, trước hết dựa trên cơ cấu giống lúa và điều tra năng suất ngẫu nhiên ở từng vùng, từng giống. Ðồng thời, qua số liệu theo dõi các yếu tố cấu thành năng suất lúa vụ xuân từ năm 2011 đến năm 2014 như về số bông/m2, số hạt chắc trên bông của từng loại giống.

Vụ xuân năm 2014, được xác định là năm nghiêng về rét, điều kiện thời tiết lúc đầu khó khăn cho việc gieo cấy, nhưng thuận lợi cho sinh trưởng, phát triển, tích lũy dinh dưỡng. So với vụ xuân năm 2011 (năng suất 72,66 tạ/ha) thì vụ xuân năm nay giai đoạn đẻ nhánh không thuận lợi bằng, do đó số bông/khóm thấp hơn, nhưng các yếu tố khác không thua kém, đồng thời số hạt chắc/bông còn cao hơn vụ xuân 2011; so với vụ xuân 2013 (năng suất 71,57 tạ/ha) thì vụ xuân năm nay các chỉ tiêu đều cơ bản cao hơn, trong đó số hạt chắc cao hơn hẳn. Như vậy, có thể khẳng định vụ xuân năm nay được mùa, năng suất cao hơn vụ xuân năm 2013.

Nguyên Bình