Về xã Lô Giang những ngày đầu tháng 10, bên trong những ruộng lúa chín vàng là màu xanh những luống bí đang vươn ngọn. Ông Nguyễn Quốc Trọng, Chủ nhiệm Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp (HTX DVNN) cho biết: Ðến nay, nông dân Lô Giang đã đưa được hơn 60% các bầu bí xanh ra ruộng, rẽ lúa, lên luống, trồng xen với lúa. Gặt lúa xong, bà con nông dân dùng rạ phủ gốc, chăm sóc cho những luống bí đang phát triển. Nắm bắt được nhu cầu của thị trường, từ năm 2002, UBND xã cùng HTX DVNN đã chủ động mời cán bộ Viện cây lương thực và Cây thực phẩm cùng cán bộ khuyến nông huyện về phổ biến kiến thức, kinh nghiệm trồng cây bí xanh cho người dân. Vụ đông năm 2002, 20ha bí xanh lần đầu tiên được trồng trên đồng đất Lô Giang; bí cho quả to, bán được giá và được thương lái thu mua hết, từ đó trở thành cây trồng chủ lực trong mỗi vụ đông của địa phương.

Ðể tạo quỹ đất mở rộng diện tích bí xanh, hàng năm, UBND xã và HTX DVNN chỉ đạo bà con nông dân đẩy thời gian gieo cấy trà lúa mùa cực sớm và sớm để tạo quỹ đất phát triển cây bí. Cuối tháng 9, đầu tháng 10, khi lúa được thu hoạch cũng là lúc nông dân đưa bí ra ruộng trồng. Vụ đông năm 2013, Lô Giang trồng trên 100ha bí xanh, năng suất trung bình đạt 1 - 1,2 tấn/sào, mỗi sào cho thu nhập từ 3 - 4 triệu đồng, cá biệt có hộ thu trên 5 triệu đồng/sào. Nhiều hộ nông dân nhờ cây bí xanh đã nâng cao cuộc sống như gia đình ông Vũ Văn Khánh (thôn Phú Nông) trồng 1 mẫu; ông Vũ Minh Hiếu (thôn Phú Nông) trồng 8 sào… Vụ đông năm 2014, Lô Giang đăng ký với Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện trồng 97,5ha cây bí xanh. Tuy nhiên, UBND xã và HTX DVNN đã vận động nhân dân phấn đấu trồng từ 200 - 210ha cây vụ đông, trong đó cây bí xanh từ 100 - 120ha. Ðến nay thôn Phú Nông đã trồng được 50ha, thôn An Bình 40ha, thôn Minh Ðức 40ha, thôn Hoàng Nông 20ha…

Ông Vũ Văn Khánh (thôn Phú Nông) cho biết: Cây bí xanh có thời gian sinh trưởng ngắn, tốn ít công chăm sóc, chi phí đầu tư thấp, dễ làm hơn so với cây vụ đông khác. Cây bí xanh thích ứng với đồng đất Lô Giang, nhờ kinh nghiệm và công chăm bón của người dân, bí luôn cho quả to, đều, đẹp, khi chưa được giá, bà con nông dân có thể tích trữ trong nhà. Về Lô Giang, tôi không khỏi bất ngờ khi nghe chuyện thời điểm giá bí xanh lên cao, có gia đình bán 3 quả bí với giá 100.000 đồng. Ông Vũ Ðình Huynh (thôn Phú Nông) tâm sự: Ðó là chuyện rất bình thường ở  Lô Giang. Ðể tạo thuận lợi mở rộng diện tích cây vụ đông, hàng năm, UBND xã chỉ đạo HTX DVNN và bà con nông dân chủ động gieo trồng cây vụ đông ưa ấm; công tác tưới, tiêu nước được đặc biệt chú trọng.

Công tác hỗ trợ hạt giống cây vụ đông như ngô, bí xanh… cũng được quan tâm, UBND huyện Ðông Hưng hỗ trợ 100% giống bí các loại với định mức 0,6kg/ha. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Quốc Trọng, Chủ nhiệm HTX DVNN, do cây bí xanh được trồng trên đồng đất Lô Giang đã lâu, đến nay cây có biểu hiện quen đất, hay mắc các bệnh mốc sương, héo rũ… Ðể chủ động trong sản xuất và thay đổi cơ cấu cây trồng, HTX đã chỉ đạo nông dân từng bước thay giống bí xanh mới có khả năng kháng bệnh, cho năng suất và chất lượng cao, đồng thời phát triển diện tích các cây vụ đông khác như dưa hấu, bí đỏ, các loại rau màu…

Cây bí xanh đã mang lại đời sống ấm no cho bà con nông dân Lô Giang, góp phần quan trọng đưa kinh tế địa phương phát triển vững chắc, xóa đói giảm nghèo và vươn lên làm giàu, từng bước xây dựng thành công nông thôn mới. Lô Giang xứng đáng là một trong những lá cờ đầu về sản xuất nông nghiệp của huyện Ðông Hưng.

Trịnh Cường