Hiện nay, toàn xã có 150 tổ sản xuất làm nghề chạm bạc với gần 2.000 lao động lành nghề và hàng nghìn lao động thời vụ phân bố đều ở 8 thôn. Trong những năm qua, để duy trì và phát triển nghề truyền thống, cấp ủy, chính quyền xã đã ban hành những cơ chế, chính sách hỗ trợ hợp lý để người lao động yên tâm gắn bó với nghề. Ông Tạ Quang Thảnh, Chủ tịch UBND xã Hồng Thái cho biết: “Ðể duy trì và phát triển làng nghề, hàng năm xã tổ chức các lớp dạy nghề cho người lao động đồng thời có chính sách hỗ trợ vay vốn đối với các chủ cơ sở sản xuất, tìm đầu ra cho sản phẩm nên nhiều hộ đã mạnh dạn vay vốn mở xưởng cũng như mua máy móc hiện đại để cải tiến và nâng cao chất lượng, mẫu mã sản phẩm, tạo thương hiệu cho làng nghề”. Ðến nay, xã có khoảng 20 cơ sở chạm bạc với 19 máy đột dập làm tranh đồng nghệ thuật, mỗi năm giải quyết một số lượng lớn lao động trong xã và tạo nguồn thu cho các cơ sở chế tác.

Chúng tôi đến thăm cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ của anh Tạ Văn Úy, thôn Hữu Bộc. Ðây được coi là một trong những cơ sở uy tín về sản phẩm chạm bạc nhờ việc đầu tư máy móc hiện đại cũng như đội ngũ thợ lành nghề. Theo anh Úy, để sống được với nghề, ngoài tâm huyết với nghề cần phải có vốn để mua sắm thiết bị bởi hiện nay trình độ sản xuất, phương tiện máy móc và cách làm nghề đã phát triển, nếu không thích ứng kịp sẽ khó duy trì sự phát triển bền vững. Ðể mở xưởng, mua máy móc, nguyên liệu, dụng cụ cần số vốn đầu tư ban đầu khoảng 2 tỷ đồng; nếu không có chính sách vay vốn thì các chủ cơ sở rất khó để duy trì nghề truyền thống. Hiện cơ sở của anh Úy đang duy trì việc làm thường xuyên cho 20 lao động trong xã và một số xã lân cận với thu nhập bình quân mỗi tháng khoảng 3 triệu đồng/người; trừ mọi chi phí, mỗi năm nghề chạm bạc mang lại cho gia đình anh trên 300 triệu đồng.

Ðể nghề chạm bạc ngày một phát triển và đứng vững trên thị trường, nhiều năm qua, cấp ủy, chính quyền xã Hồng Thái đã có những hướng đi phù hợp để tạo dựng thương hiệu cho làng nghề. Năm 2008, xã đã thành lập Chi hội mỹ nghệ kim hoàn đá quý chạm bạc Ðồng Xâm. Ðây được xem như cầu nối để những người thợ của làng nghề có thể giao lưu, học hỏi kinh nghiệm với các làng nghề chạm bạc trong và ngoài tỉnh nhằm không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng. Năm 2012, làng nghề được Bộ Khoa học và Công nghệ  hỗ trợ thực hiện dự án “Xây dựng nhãn hiệu tập thể cho làng nghề chạm bạc Ðồng Xâm”. Ðây có thể coi là cơ sở pháp lý để bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người sản xuất và người tiêu dùng cũng như bảo vệ thương hiệu sản phẩm, mở lối ra cho sản phẩm trong thời kỳ hội nhập phát triển.

Nhờ sự phát triển tập trung cùng cơ chế, chính sách hỗ trợ hợp lý, mỗi năm nghề chạm bạc đã mang lại nguồn thu lớn cho xã Hồng Thái, góp phần nâng cao đời sống nhân dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo. Nếu như năm 2010, tỷ lệ hộ nghèo toàn xã là 8,4%, năm 2011 là 7,5% thì đến năm 2013 giảm còn 2,48%; thu nhập bình quân của người lao động từ 3 - 3,5 triệu đồng/tháng. Doanh thu từ nghề chạm bạc năm 2013 đạt 69,2 tỷ đồng, chiếm trên 50% tổng doanh thu toàn xã. Nghề chạm bạc cũng góp phần đổi thay diện mạo làng quê. Ðường làng, ngõ xóm trong xã đều được bê tông hóa, trường học, trạm y tế, chợ được xây mới nhờ một phần kinh phí đóng góp của nhân dân. Xã có 25 người là cựu thanh niên xung phong, người nhiễm chất độc da cam, người khuyết tật được tạo điều kiện gắn bó với nghề, có thu nhập ổn định.

Nguyễn Cường