Với đặc điểm đồng đất thịt pha cát nhẹ, phù hợp với sự sinh trưởng và phát triển của cây bí, Văn Cẩm đã chọn cây bí đỏ làm hướng đi mới trong sản xuất cây vụ đông. Giống bí đỏ đồng tiền vàng và giống hai mũi tên đỏ được Xí nghiệp Chế biến nông - lâm sản xuất khẩu Ðức Lộc (Hải Dương) đưa vào đồng đất Văn Cẩm từ vụ đông năm 2003. Với 15ha bí đỏ được trồng thử nghiệm, chi phí đầu tư thấp, trung bình 200.000 đồng/sào, năng suất đạt từ 8 tạ - 1,2 tấn/sào, trừ chi phí bà con nông dân thu lãi 1 triệu đồng/sào, Xí nghiệp Chế biến nông - lâm sản xuất khẩu Ðức Lộc đã ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp (HTX DVNN), do đó người nông dân không phải lo lắng về đầu ra sản phẩm như các cây vụ đông khác.

Ông Nguyễn Xuân Nhung, cán bộ HTX DVNN cho biết: Cây bí đỏ phù hợp với đồng đất xã Văn Cẩm, dễ làm, được thị trường ưa chuộng, hiệu quả kinh tế cao nên nông dân rất yên tâm sản xuất. Từ năm 2005, trước nhu cầu cao của thị trường, HTX DVNN đã liên kết cùng Xí nghiệp Chế biến nông - lâm sản xuất khẩu Ðức Lộc đưa thêm giống bí đỏ hồ lô vào trồng. Bí đỏ hồ lô năng suất thấp hơn bí đỏ giống đồng tiền vàng và giống hai mũi tên đỏ nhưng thời gian sinh trưởng ngắn ngày hơn, đặc biệt giá trị thương phẩm rất cao. Năm 2013, giá thu mua bí đỏ hồ lô từ 3.800 - 4.500 đồng/kg, có thời điểm giá lên tới 6.000 đồng/kg, người dân thu trung bình 3,2 - 3,5 triệu đồng/sào. Từ cây bí đỏ, nhiều hộ nông dân đã cải thiện đáng kể thu nhập của gia đình trong vụ đông. Bà Nguyễn Thị Luyên, xóm 11, thôn Trần Xá, chia sẻ: Nhà tôi trồng 6 sào bí đỏ, bí đỏ dễ làm hơn bí xanh, ít sâu bệnh, sức đề kháng cao, chi phí thấp, tốn ít công chăm sóc. Từ ngày trồng bí đỏ, đời sống gia đình bà Luyên đã khá giả hơn trước do sản phẩm được HTX DVNN thu mua cho đối tác nên người nông dân yên tâm mở rộng diện tích.

Vụ đông năm 2014, Văn Cẩm phấn đấu trồng 165,2ha cây vụ đông, trong đó: ngô 39,9ha, bí đỏ 37,8ha, đậu tương 34,9ha, khoai tây 11,8ha, rau màu các loại… Năm nay, HTX DVNN đưa thêm giống bí đỏ hạt củ đậu vào trồng thử nghiệm, từ thực tế của nhiều mô hình đã tham quan, học tập giống bí đỏ hạt củ đậu hứa hẹn cho năng suất và thu nhập cao. Cùng với sự hỗ trợ của huyện Hưng Hà, trong những năm qua, để thúc đẩy phong trào trồng cây vụ đông, UBND và HTX DVNN xã đã có nhiều chủ trương, biện pháp tích cực, chủ động tìm kiếm đối tác tiêu thụ nông sản cho nông dân, chú trọng công tác thủy lợi.

Ngoài những thuận lợi, Văn Cẩm còn gặp một số khó khăn nhất định trong sản xuất nông nghiệp nói chung và vụ đông nói riêng, đó là: thiếu lao động trong lúc thời vụ do một lực lượng lớn lao động trẻ tại địa phương đi làm việc trong các khu công nghiệp. Bên cạnh đó, nguồn hỗ trợ trong sản xuất cây vụ đông còn thấp, chủ yếu là các giống khoai tây, ngô, bí xanh, trong khi bí đỏ - cây trồng chủ lực của địa phương không nhận được hỗ trợ. Hệ thống thủy lợi đang trong giai đoạn hoàn thiện, chưa đáp ứng được hết nhu cầu sản xuất của người nông dân. Tuy nhiên, với cách làm chủ động, sáng tạo chắc chắn những khó khăn này sẽ dần được tháo gỡ, từ đó nâng cao hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp tại địa phương.

Trịnh Cường