Hòa cùng không khí xuân đang lan tỏa khắp phố phường, thôn quê, chúng tôi về thăm cánh đồng trồng màu của xã Nam Chính (Tiền Hải) để cảm nhận niềm vui của bà con nơi đây đang rộn ràng thu hoạch rau màu để kịp cho thương lái đến thu mua. Vụ rau năm nay, cũng như nhiều địa phương trong tỉnh, nông dân Nam Chính được mùa. Ðang thu hoạch rau, ông Ðặng Văn Thanh ở thôn Năng Tĩnh phấn khởi chia sẻ: Giá rau năm nay ở mức ổn định, nhờ áp dụng phương pháp kỹ thuật như chăm bón, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học diệt trừ sâu bệnh mà ruộng rau xanh tốt. Rau thu hoạch đều được tiểu thương thu mua hết, không còn phải mang đi chợ bán. Thu nhập bình quân mỗi sào rau màu, trừ chi phí gia đình tôi thu lãi 3 triệu đồng/vụ.

Rời Nam Chính, chúng tôi đến cánh đồng thôn An Lộc, xã Trung An (Vũ Thư). Thấp thoáng trên thửa ruộng rau xanh mướt là bóng dáng của những người nông dân chăm chỉ, cần mẫn. Những chuyến ô tô của thương lái tiếp nối chờ vận chuyển rau đi các tỉnh, thành phố tiêu thụ trong dịp tết. Nhiều năm qua, HTX DVNN xã Trung An đã phối hợp với ngành bảo vệ thực vật của huyện, tỉnh giám sát chặt chẽ, khuyến cáo nông dân thực hiện tốt công tác bảo vệ đồng ruộng như dự báo, dự tính sâu bệnh gây hại, phòng trừ sâu bệnh bằng những loại thuốc ít ảnh hưởng đến môi trường, nghiêm cấm sử dụng các loại thuốc không có trong danh mục được phép lưu hành. Mùa vụ bội thu từ vụ xuân, vụ mùa rồi đến vụ đông, nối tiếp mang lại hạnh phúc cho nông dân. Ðời sống nông dân ở hầu khắp các vùng nông thôn được cải thiện rõ rệt. Góp phần để nụ cười luôn rạng ngời trên khuôn mặt đen sạm của những người nông dân một nắng hai sương là nỗ lực phấn đấu của ngành bảo vệ thực vật. Niềm vui ấy là động lực để tập thể lãnh đạo và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của ngành luôn phấn đấu không ngừng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, bám ruộng, lội đồng với bà con nông dân để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Mô hình trình diễn giống lúa TBR225 của Công ty Cổ phần Tổng công ty Giống cây trồng Thái Bình.

Bà Tạ Thị Minh, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết: Do khí hậu nước ta là nhiệt đới ẩm gió mùa, nhiệt độ cao kéo dài trong năm nên thường tạo thuận lợi cho sâu bệnh phát triển và có thể gây thiệt hại lớn cho mùa màng. Mùa màng có thể bị thiệt hại đến hơn 40% do sâu bệnh nếu không làm tốt công tác bảo vệ thực vật đồng ruộng. Những năm qua, tình hình sâu bệnh phát sinh ở diện tích cây trồng của tỉnh khá phức tạp. Nhiều dịch hại như sâu đục thân, rầy nâu... hoành hành ở vụ xuân, vụ mùa, vụ đông đã được khống chế, diệt trừ hiệu quả. Ðiển hình như bệnh đạo ôn vụ xuân năm 2015, toàn tỉnh có 11.500ha lúa bị nhiễm bệnh, trong đó nhiễm nặng là 995ha, còn lại là nhiễm nhẹ và nhiễm trung bình. Các cơ quan chức năng đã có rất nhiều thông báo, hướng dẫn, tọa đàm, truyền thanh trong việc phòng trừ bệnh đạo ôn hại lúa. Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp, các ngành, nông dân trong tỉnh đã tổ chức phòng trừ bệnh đạo ôn bằng thuốc đặc hiệu tương đối hiệu quả, những diện tích bị hại đã cơ bản được phục hồi. Diện tích được phòng trừ là 11.500ha. Hay như vụ mùa sâu đục thân 2 chấm có mật độ cao hơn, diện phân bố rộng hơn và mức độ gây hại nặng hơn so với năm 2014 và trung bình nhiều năm, trên đồng ruộng có nhiều cao điểm gây hại vì vậy khó khăn cho việc chỉ đạo phòng trừ. Ngay từ đầu vụ, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã xác định đây là đối tượng gây hại chính trong vụ nên đã phân công cán bộ bám sát đồng ruộng, nắm tình hình phân bố mật độ và mức độ gây hại. Phối hợp chặt chẽ với các trạm bám sát đồng ruộng, lấy mẫu định kỳ, xác định chính xác thời gian sâu non nở rộ. Tổ chức tốt các đợt phòng trừ mang lại kết quả cao cho nông dân các địa phương, tỷ lệ thiệt hại do sâu đục thân gây hại trên phạm vi toàn tỉnh là rất thấp. Dịch hại, sâu bệnh được khống chế là do dự báo tình hình sâu bệnh được cán bộ chuyên môn kiểm tra tại thực địa, lấy mẫu lúa nghi nhiễm sâu bệnh, tiến hành kiểm tra, phân tích đưa ra kết quả chính xác về thời gian sinh trưởng của sâu bệnh. Qua đó, tham mưu cho tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ra thông báo tình hình dịch hại, đồng thời đưa ra khuyến cáo nông dân phòng trừ sâu bệnh đạt hiệu quả tốt nhất. Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã luôn theo dõi sâu, bệnh hại lúa để kịp thời ra cách thức phòng trừ, không để thành dịch, chủ động tư vấn tuyên truyền bằng nhiều cách đến với bà con nông dân, đồng thời khuyến cáo nông dân các loại thuốc bảo vệ thực vật đặc hiệu có trong danh mục được phép lưu hành để bà con chủ động phun phòng, không để cho dân đi mua sai thuốc làm cho hiệu quả phun phòng trừ sâu, bệnh hại không đạt hiệu quả cao, làm tốn kém về kinh tế, ảnh hưởng đến hệ môi trường sinh thái đồng ruộng. Ngoài công tác chỉ đạo phòng trừ sâu bệnh bảo vệ mùa màng, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật còn thường xuyên cử cán bộ xuống các xã để hướng dẫn nông dân cách phòng trừ sâu bệnh, đồng thời tổ chức thanh tra, kiểm tra các hộ cá nhân kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật tại các địa phương trong toàn tỉnh theo quy định. Từ những giải pháp, chỉ đạo kịp thời về chuyên môn, qua đó, năng suất lúa vụ mùa năm 2015 đạt trên 62 tạ/ha, là một trong những vụ mùa có năng suất cao nhất từ trước tới nay.

Qua nhiều thách thức trong thực tế sản xuất như giải quyết những vấn đề đối phó với những dịch hại, sâu bệnh vừa nêu ở trên thì những năm tới Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật có những phương pháp bảo vệ thực vật mới nhằm thay đổi tư duy và nhận thức của người nông dân. Trong đó, hướng dẫn cách sử dụng thuốc bảo vệ thực vật cho cây trồng hiệu quả, tăng cường sử dụng các loại thuốc sinh học... để ứng dụng vào sản xuất góp phần giúp nông dân giành những mùa vụ bội thu, mang lại hiệu quả kinh tế, ổn định đời sống.

Mạnh Thắng