Giảm theo lẽ tự nhiên

Ông Vũ Ngọc Khiếu, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Công Thương cho biết: Những năm trước đây, kim ngạch xuất khẩu của tỉnh tăng trưởng rất đều đặn song năm nay tỉnh ta nói riêng, cả nước nói chung đều giảm sút so với cùng kỳ năm 2015. Nếu như mọi năm, các doanh nghiệp thường có nhiều hợp đồng được gối từ cuối năm cũ sang năm mới nhưng năm nay hầu như các hợp đồng không còn và đã hết để chuẩn bị cho Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương có hiệu lực. Hơn nữa, đặc trưng của 3 tháng đầu năm các doanh nghiệp thường đẩy mạnh nhập nguyên liệu và trùng với kỳ nghỉ tết Nguyên đán nên quý I sẽ có phần giảm sút. Điển hình như trong lĩnh vực may mặc, đặc thù trong quý I mặc dù làm rất nhiều nhưng không có hàng xuất ra do yêu cầu của khách hàng về mùa vụ. Bởi từ tháng 2 đến tháng 8 ngành may thường sản xuất cho vụ mùa đông nhưng đơn hàng khách đặt từ tháng 11 đến tháng 2 mới bắt đầu sản xuất, do nguyên liệu từ tháng 1 mới về nhưng cho đến khoảng đầu tháng 5 mới được xuất hàng. Do đó, quý I, hàng xuất bao giờ cũng thấp nhất năm và việc xuất khẩu giảm ở ngành may trong quý I cũng là lẽ bình thường. Hay trong xuất khẩu gạo, do lệch về mùa vụ thu hoạch lúa nên sản lượng hàng hóa của các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cũng đạt thấp hơn so với các tháng chính vụ thu hoạch.

Có rất nhiều yếu tố khách quan khiến hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp quý I/2016 giảm so với quý I/2015. Ông Nguyễn Tiến Phương, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Sản xuất hàng thể thao Maxport nhận định: Năm nay, ngành may có tín hiệu không tốt do sự bất ổn về chính trị ở các nước châu Âu, vì thế nếu doanh nghiệp nào chỉ có khách hàng châu Âu sẽ rất bế tắc trong tiêu thụ sản phẩm. Hơn nữa, thị trường Mỹ có dấu hiệu bão hòa và mấy năm gần đây sản phẩm may mặc chưa có nhiều đột phá nên nhu cầu mua có thể bị dừng lại. Đặc biệt, năm qua có sự tác động không nhỏ từ biến đổi khí hậu, thời tiết không lạnh, không khí lạnh ở Bắc Mỹ phần lớn tập trung vào tháng 1 nên ảnh hưởng lớn tới nhu cầu mua hàng, do đó sức mua đều giảm. Cùng với đó, rất nhiều mặt hàng chủ lực của tỉnh xuất sang thị trường Trung Quốc nhưng lại bị gò ép về nhiều mặt nên một số ngành hàng rơi vào khó khăn. Ông Vũ Huy Đông, Giám đốc Công ty Cổ phần Dệt sợi Damsan khẳng định: Nguyên nhân chính dẫn tới ngành dệt sợi giảm trong 3 tháng đầu năm là do phần lớn đầu ra về sợi của các nhà máy đều xuất sang thị trường Trung Quốc nhưng bản thân các nhà máy tiêu thụ sản phẩm sợi của tỉnh lại đang trong thời kỳ di chuyển trong nội bộ đất nước Trung Quốc nên việc tiếp nhận hàng bị gián đoạn, chững lại. Cùng với đó, đơn giá hàng hóa trên thế giới biến động, giảm sút từ 7 - 15% dẫn đến việc thu mua, sức tiêu thụ hàng hóa giảm theo, chi phí trung gian trong nước có dấu hiệu tăng nhanh. Vì thế, ngay trong quý I/2016, doanh thu của Damsan chỉ đạt 293 tỷ đồng, giảm gần 100 tỷ đồng so với quý I/2015, trong đó kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 9 triệu USD, giảm từ 7 - 15% so với cùng kỳ năm 2015. Hay như ở Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu thực phẩm Thái Bình, do cơ sở vật chất quá xuống cấp, không cạnh tranh được thị trường thu mua sản phẩm trong dân, chịu sức ép lớn về kiểm dịch từ phía khách hàng nên quý I giảm tới 40% so với cùng kỳ năm 2015.

Để chủ động ứng phó với những khó khăn về thị trường xuất khẩu, rất nhiều doanh nghiệp trong tỉnh đã chuẩn bị trong việc ký kết các đơn hàng dài hơi mang tính ổn định và xây dựng các phương án trong tiêu thụ sản phẩm. Bà Nguyễn Thị Vinh, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất, xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Tiến Thành cho biết: Năm 2015, doanh nghiệp hoàn thành xuất sắc kế hoạch đạt hơn 3 triệu USD và năm 2016 phấn đấu đạt 3,5 triệu USD. Tuy nhiên, chỉ trong tháng 1/2016, Công ty đã đạt gần 1 triệu USD, trong đó đơn hàng đã ổn định tới tháng 9. Tính trước những khó khăn về thị trường xuất khẩu trong năm 2016, Tiến Thành đã tích cực tham gia nhiều hội chợ nước ngoài nên mặc dù đầu năm 2016 thị trường châu Âu bị giảm về lượng khách cũ nhưng Công ty lại có thêm nhiều khách hàng mới. Vì thế, thị trường châu Âu vẫn ổn định và chiếm tới 40% lượng hàng xuất khẩu của Tiến Thành. Ông Nguyễn Tiến Phương cho hay: Để năm 2016 giữ vững kim ngạch xuất khẩu, Maxport đã ký hợp đồng từ năm 2015 với các khách hàng, do đó đến nay tất cả các đơn hàng đều trong tầm tay. Tuy nhiên, để những tháng cuối năm tiếp tục có những đơn hàng lớn, hiện nay Maxport đã cử 4 cán bộ kinh doanh ở thị trường Mỹ gặp gỡ trao đổi với khách hàng để cạnh tranh ngay từ bây giờ, mặc dù Mỹ là khách hàng truyền thống của Công ty. Cùng với đó, Maxport luôn giữ ổn định với các khách hàng lớn nên đã lôi kéo được rất nhiều các đơn hàng dịch chuyển từ Trung Quốc về.