Theo thống kê của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), hiện nay, trên địa bàn tỉnh có hơn 1.000 tập thể, cá nhân kinh doanh thuốc BVTV. Nhìn chung, thị trường thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh được kiểm soát tốt và khá ổn định, các chủng loại thuốc phục vụ các chiến dịch phòng trừ sâu bệnh rất phong phú, đáp ứng nhu cầu của người dân. Hiện tượng kinh doanh thuốc BVTV cấm, thuốc ngoài danh mục hầu như không xuất hiện, tuy nhiên thuốc hết hạn sử dụng, thuốc vi phạm nhãn mác vẫn còn xuất hiện rải rác ở một số địa phương.

Qua tìm hiểu của chúng tôi, đại đa số người mua thuốc BVTV dựa trên khuyến cáo của các cơ sở kinh doanh thuốc BVTV song trình độ của một bộ phận người bán thuốc còn hạn chế. Một số đại lý còn nặng về lợi nhuận dẫn đến tình trạng bán các loại thuốc BVTV không đúng đối tượng phòng trừ, sử dụng quá liều so với khuyến cáo, gây lãng phí thuốc và gây ô nhiễm môi trường, suy thoái tài nguyên đất, tạo cơ hội cho sâu bệnh bùng phát làm ảnh hưởng tới quá trình sinh trưởng, phát triển của cây trồng dẫn đến giảm năng suất, chất lượng nông sản… Anh Vũ Văn Thắng ở xã Đông Sơn (Đông Hưng) cho biết: Trong mỗi đợt phòng trừ sâu bệnh, tôi đều thực hiện nghiêm lịch phun phòng trừ theo khuyến cáo của ngành Nông nghiệp. Tôi thường chọn mua thuốc BVTV tại các cửa hàng buôn bán vật tư nông nghiệp trên địa bàn xã. Mua thuốc tại đây, tôi được chủ cửa hàng hướng dẫn sử dụng chủng loại thuốc, số lượng thuốc...

Trước những diễn biến có chiều hướng phức tạp của thị trường vật tư nông nghiệp, từ đầu năm đến nay, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã tổ chức nhiều lớp tập huấn chuyên ngành về thuốc BVTV, thực hiện các điểm trình diễn trên đồng ruộng, đánh giá hiệu quả một số loại thuốc BVTV và cách phòng trừ để trang bị kiến thức cho chủ các cửa hàng và người dân trong việc buôn bán và sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc "4 đúng": đúng lúc, đúng cách, đúng đối tượng và đúng nồng độ. Cùng với việc mở các lớp tập huấn, từ đầu năm đến nay, trong các chiến dịch phòng trừ sâu bệnh, Phòng Thanh tra pháp chế Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã phối hợp với trạm trồng trọt và bảo vệ thực vật các huyện, thành phố và chính quyền các địa phương tổ chức 2 đợt thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV trên phạm vi toàn tỉnh. Qua kiểm tra đột xuất 86 cơ sở kinh doanh thuốc BVTV, lực lượng chức năng đã phát hiện 54 cơ sở vi phạm với các lỗi chủ yếu như chưa có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, kinh doanh thuốc BVTV vi phạm nhãn mác, kinh doanh thuốc BVTV hết hạn sử dụng... Lực lượng chức năng đã tiến hành lập biên bản phạt hành chính và nộp Kho bạc Nhà nước 14 triệu đồng. Không chỉ kiểm tra các cơ sở kinh doanh thuốc BVTV, Phòng Thanh tra pháp chế còn kiểm tra 17 hộ đang sử dụng thuốc BVTV trên địa bàn 5 xã, qua kiểm tra phát hiện 15 hộ vi phạm các lỗi như sử dụng thuốc sai nồng độ, liều lượng, thuốc quá thời hạn, không bảo đảm thời gian cách ly…

Ông Trần Quốc Dương, Trưởng phòng Thanh tra pháp chế Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết, hiện nay, việc quản lý thuốc BVTV đang được các cấp và ngành chức năng siết chặt từ khâu kinh doanh, đến người sử dụng… Thực hiện chỉ đạo của Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến nay, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã tổ chức ký cam kết thực hiện các quy định của pháp luật về kinh doanh thuốc BVTV với 325 cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh. Dự kiến trong quý III/2016, Chi cục sẽ phối hợp với UBND các xã, phường, thị trấn hoàn thiện việc ký cam kết giữa 3 bên. Tuy nhiên, do lực lượng còn mỏng, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật rất mong sự vào cuộc quyết liệt của các cấp chính quyền trong việc phối hợp và chủ động thanh tra, kiểm tra các cơ sở kinh doanh thuốc BVTV trên địa bàn. Để nâng cao hiệu quả sử dụng thuốc BVTV, người dân cần tuân thủ nguyên tắc "4 đúng". Đặc biệt, khi phát hiện thuốc giả, thuốc kém chất lượng, người dân cần thông báo kịp thời cho chính quyền địa phương, cán bộ chuyên môn để có biện pháp xử lý.

Phạm Hưng