* Chủ động ứng phó với bão, ngày 7/10, UBND tỉnh đã ban hành Công điện số 16/CĐ-UBND; Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh có hai công điện khẩn gửi Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các cấp, các ngành, trong đó yêu cầu hoãn các cuộc họp chưa thật cần thiết, tập trung chỉ đạo nông dân khẩn trương thu hoạch lúa mùa đã chín và hoa màu với phương châm "xanh nhà hơn già đồng". Thực hiện nội dung các công điện, từ chiều ngày 6/10, UBND huyện Vũ Thư đã có Điện khẩn số 12 gửi các xã, thị trấn yêu cầu khẩn trương thu hoạch lúa mùa đã chín và hoa màu, triệt để tiêu nước đề phòng mưa lớn gây ngập úng lúa, hoa màu. Theo báo cáo nhanh của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, đến ngày 7/10, toàn huyện đã gặt được 2.050ha lúa mùa, nhiều xã do có lực lượng lớn lao động và máy gặt đập liên hợp đã thu hoạch đạt từ 50 - 80% như: Vũ Đoài, Hồng Lý, Đồng Thanh, Duy Nhất, Nguyên Xá… Phấn đấu hoàn thành thu hoạch lúa mùa trước ngày 10/10, xã Vũ Tiến đã huy động 14 máy gặt đập liên hợp kết hợp lao động thủ công tập trung thu hoạch lúa mùa. Anh Nguyễn Văn Thanh, chủ máy gặt đập cho biết: Để chủ động quỹ đất trồng cây vụ đông cũng như chạy đua với bão, những ngày qua chúng tôi phải thay nhau vận hành máy thu hoạch lúa cho nông dân trong và ngoài xã. Đặt vội bó lúa mới gặt, anh Đỗ Văn Cương, nông dân xã Duy Nhất cho biết: Còn quá sớm để dự báo bão sẽ ảnh hưởng đến khu vực nào nhưng để bảo đảm an toàn cho gần 1 mẫu lúa chuẩn bị tới kỳ thu hoạch, gia đình tôi thuê máy gặt, kết hợp hai vợ chồng gặt bằng tay, đến nay cơ bản hoàn thành việc thu hoạch.

Do ảnh hưởng của bão số 1, mưa lớn đã kéo dài thời gian sinh trưởng của cây lúa, khiến lúa trỗ muộn từ 5 - 7 ngày so với mọi năm, đến nay, 11.600ha lúa mùa của Đông Hưng đang bước vào giai đoạn chín. Để bảo đảm an toàn cho hơn 10.000ha lúa mùa chưa thu hoạch và 1.200ha cây màu vụ đông đã trồng, ngay từ chiều 6/10, huyện đã ban hành điện khẩn yêu cầu các đồng chí thành viên ban chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn huyện, trưởng các phòng, ban, ngành, đoàn thể, đơn vị và các xã, thị trấn tập trung chỉ đạo vận động nông dân thu hoạch lúa mùa đã chín, tổ chức giải tỏa dòng chảy, đóng các cống tưới, mở các cống tiêu, bằng mọi biện pháp triệt để tiêu nước mặt ruộng và các trục sông tiêu, đề phòng mưa lớn gây ngập úng cho lúa và hoa màu, đặc biệt chú trọng các vùng trũng thấp.

Có nhiệm vụ tưới tiêu cho trên 48.000ha lúa mùa và gần 4.000ha rau màu ở vụ mùa, trước thông tin bão số 6, Công ty TNHH Một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Bắc đã chủ động tiêu nước hạ thấp mực nước hệ thống, các vùng trọng điểm, sẵn sàng tiêu úng khi có mưa lớn xảy ra. Đến 3 giờ chiều ngày 7/10, mực nước đo tại Nhâm Lang (Hưng Hà) là +0,49m, tại cầu Nguyễn là +0,47m, tại cống Trà Linh là +0,25m. Ông Nguyễn Ngọc Thông, Giám đốc Công ty cho biết: Là nhiệm vụ thường xuyên, công tác giải phóng dòng chảy được Công ty phối hợp với các địa phương trên địa bàn hệ thống thực hiện hiệu quả. Từ đầu năm đến nay đã giải tỏa 2.342.500m² rau bèo, 203 đăng đó, các tuyến sông thông thoáng, không có điểm gây ách tắc, bảo đảm cho việc tiêu thoát nước. Công ty cũng đã xây dựng các phương án vận hành trạm bơm tiêu khi có mưa lớn xảy ra đồng thời phân công các thành viên ban chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn của Công ty, xí nghiệp tổ chức thường trực tại văn phòng, các cụm, công trình, đặc biệt là các trạm bơm tiêu từ tối ngày 7/10, 11 trạm bơm sẵn sàng vận hành tiêu nước khi có lệnh.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến ngày 6/10, toàn tỉnh đã thu hoạch được 11.550ha lúa mùa, trong đó tập trung ở các huyện Quỳnh Phụ, Thái Thụy, Vũ Thư, Hưng Hà, Đông Hưng; diện tích cây vụ đông đã trồng 13.230ha, bằng 37,8% kế hoạch. Với diễn biến phức tạp của thời tiết, các địa phương cần gấp rút triển khai các phương án nhằm thu hoạch lúa nhanh, gọn, chủ động các biện pháp tiêu thoát nước để bảo toàn năng suất và sản lượng cho bà con nông dân.

* Với mục tiêu mở rộng diện tích trồng cây màu vụ đông trên đất hai lúa, vụ mùa năm 2016, Quỳnh Phụ có khoảng 7.000ha lúa mùa cực sớm và sớm. Để chủ động quỹ đất trồng cây vụ đông, bà con nông dân trên địa bàn huyện đang tập trung nhân lực, máy móc xuống đồng thu hoạch nhanh, gọn diện tích lúa mùa đã chín, gieo trồng cây màu vụ đông.

Những ngày đầu tháng 10, trên các cánh đồng lúa chín vàng của xã Quỳnh Sơn, không khí thu hoạch lúa của bà con nông dân rất khẩn trương và nhộn nhịp. Ông Nguyễn Văn Bài, Giám đốc HTX DVNN xã cho biết: Với mục tiêu phấn đấu gieo trồng 190ha cây màu vụ đông, vụ mùa năm nay, Quỳnh Sơn bố trí 170ha lúa mùa sớm bằng các giống lúa: Bắc thơm 7, T10… Nhờ chủ động gieo cấy sớm nên đến thời điểm này, phần lớn diện tích lúa mùa của bà con đều đã chín rộ, nông dân trong xã đã thu hoạch được khoảng 20% diện tích. Với phương châm thu hoạch đến đâu trồng màu đến đó, HTX tổ chức tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc cây màu vụ đông, chủ động cung ứng đủ và bảo đảm chất lượng giống cho bà con gieo trồng vụ đông. Theo kế hoạch, vụ đông năm 2016, Quỳnh Sơn phấn đấu gieo trồng 100ha ngô, 20ha bí đỏ, còn lại là rau màu khác.

Cũng giống như Quỳnh Sơn, nông dân xã Quỳnh Hoàng đang tích cực thu hoạch lúa mùa. Anh Nguyễn Văn Hàn ở xóm 3, thôn An Lộng cho biết: Vụ mùa này, gia đình tôi cấy gần 1 mẫu, chủ yếu là các giống lúa chất lượng cao: Bắc thơm, T10. Năng suất ước đạt gần 2 tạ/sào. Năm nay, tình hình sâu bệnh có diễn biến phức tạp, đặc biệt là sâu đục thân, sâu cuốn lá, tuy nhiên được HTX khuyến cáo, gia đình tôi thực hiện phun phòng trừ đúng, kịp thời nên toàn bộ diện tích lúa không bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh, cho năng suất cao hơn vụ mùa năm ngoái. Tranh thủ thời tiết thuận lợi, hai vợ chồng tôi tập trung thu hoạch lúa đến đâu làm đất trồng ngô đến đó. Nhanh tay đặt bầu ngô xuống luống, bà Trần Thị Hương, xóm 3, thôn An Lộng cho biết: Từ nhiều năm nay, gia đình tôi duy trì trồng ngô ngọt ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với công ty. Trồng màu tuy vất vả nhưng thu nhập cao hơn nhiều lần cấy lúa. Vừa thu hoạch lúa xong hôm qua, hôm nay tôi cùng gia đình tập trung nhân lực làm luống, đặt ngô xuống cho kịp thời vụ. Ông Trần Quang Cai, Giám đốc HTX DVNN Tân An, xã Quỳnh Hoàng cho biết: Trên cơ sở đề án sản xuất vụ mùa, vụ đông đã xây dựng, HTX chủ động chuẩn bị đầy đủ giống, vật tư phân bón cho các hộ xã viên. Với 190ha cây vụ đông có hợp đồng bao tiêu sản phẩm, trong đó chủ lực là ngô ngọt, đậu cô ve, đến nay, nông dân đã gieo trồng được khoảng trên 30ha. HTX đã chủ động bơm nước vào máng để bà con lấy nước làm vụ đông, phấn đấu hoàn thành gieo trồng cây vụ đông ưa ấm trước ngày 10/10.

Với mục tiêu phấn đấu gieo trồng cây màu vụ đông 6.500ha trở lên trong đó chú trọng mở rộng cây trồng có giá trị kinh tế cao, có hợp đồng tiêu thụ sản phẩm như: ớt, dưa chuột, ngô ngọt, bí, khoai tây để xuất khẩu, vụ đông năm 2016, huyện Quỳnh Phụ đã hỗ trợ 1.100kg giống cây xuất khẩu (bí đỏ, ngô ngọt) cho các xã, thị trấn có ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm và các xã có vụ đông kém phát triển quy vùng sản xuất tập trung, mỗi xã từ 15 - 20ha. Theo phương châm "xanh nhà hơn già đồng", lúa chín từ 85 - 90% là bà con nông dân tập trung thu hoạch, đến nay, huyện Quỳnh Phụ đã gặt được trên 1.000ha.

Thời gian tới, huyện Quỳnh Phụ tiếp tục chỉ đạo các địa phương, các HTX DVNN đôn đốc bà con nông dân tập trung nhân lực, máy móc thu hoạch lúa mùa đã chín, tạo quỹ đất để gieo trồng cây màu vụ đông bảo đảm trong khung thời vụ tốt nhất.

* Lúa mùa đã chín vàng, trĩu bông trên các cánh đồng, tiếng gọi nhau í ới, âm thanh giòn giã của máy gặt, máy tuốt lúa báo hiệu một vụ mùa bội thu lại về với nông dân Thái Giang (Thái Thụy). Trước nguy cơ của bão số 6, bà con nông dân trong xã đang khẩn trương thu hoạch lúa tránh bão.

Về Thái Giang những ngày đầu tháng 10, màu vàng phủ kín khắp các cánh đồng. Với vùng quê thuần nông này, đồng ruộng với mỗi người dân nơi đây đều là vốn liếng họ gìn giữ, phát triển lâu dài. Tấc đất tấc vàng, nông dân Thái Giang với bản chất cần cù, chịu khó luôn nỗ lực để có những mùa vụ thắng lợi. 400ha lúa của xã nhờ bàn tay chăm sóc, vun xới của người dân cùng những giống lúa mới cho năng suất, chất lượng cao đã mang về cho nông dân nơi đây những bồ thóc đầy với năng suất lúa nhiều năm liền đạt ngưỡng kịch trần. Những ngày này, khi thông tin về bão số 6 liên tục được cập nhật, cán bộ HTX Sản xuất, kinh doanh DVNN tập trung tuyên truyền, vận động nông dân huy động nhân lực, phương tiện ra đồng thu hoạch nhanh gọn lúa. Ông Nguyễn Huy Giáp, Giám đốc HTX Sản xuất, kinh doanh DVNN xã cho biết: Với sự chỉ đạo sát sao của các cấp, ngành cùng sự chủ động, tích cực của người dân, sâu bệnh vụ mùa này được kiểm soát, lúa sinh trưởng và phát triển ổn định, dự kiến năng suất lúa năm nay cao hơn so với vụ mùa các năm trước. Trước những diễn biến bất thường của thời tiết, thực hiện sự chỉ đạo của các cấp, ngành, để bảo toàn cho 2.400 tấn lương thực vụ mùa này, hơn lúc nào hết, phương châm "xanh nhà hơn già đồng" đang được HTX chỉ đạo người dân gấp rút triển khai.

Dọc theo con đường bê tông mới khang trang, trên cánh đồng, nông dân đã bắt đầu thu hoạch lúa. Trò chuyện với những người dân nơi đây chúng tôi mới thấy được công sức đã bỏ ra và hiệu quả thu được ý nghĩa lớn lao đến nhường nào. Ông Bùi Đình Hậu ở thôn Nha cho biết: Vụ mùa này gia đình tôi gieo cấy trên một mẫu ruộng, do thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của cán bộ nông nghiệp trong chăm sóc, phun trừ sâu bệnh nên toàn bộ diện tích lúa của gia đình tôi phát triển tốt, năng suất chắc chắn cao hơn những vụ mùa trước. Không chỉ gia đình tôi, tôi thấy lúa của hộ nào cũng cho năng suất cao. Bao mồ hôi, công sức nằm cả ngoài đồng, dù lúa mới chín khoảng 80% nhưng nghe tin bão số 6, gia đình tôi thuê máy gặt thu hoạch toàn bộ diện tích, tránh những thiệt hại không đáng có. Vụ mùa này, Thái Giang gieo cấy 400ha, trong đó 65% diện tích được gieo cấy bằng giống lúa BC15, TBR 225; 30% diện tích lúa chất lượng cao: Bắc thơm 7, nếp; còn lại là các giống lúa khác. Để chủ động ứng phó với mưa bão, HTX đã tổ chức khơi thông dòng chảy, giải phóng vật cản trên hệ thống sông, trục dẫn, đề phòng mưa lớn gây ngập úng cho lúa và cây màu. Tiếp tục khẳng định vai trò là cầu nối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp trong sản xuất, bao tiêu nông sản, vụ mùa này, HTX ký hợp đồng với Công ty Cổ phần Tổng công ty Giống cây trồng Thái Bình sản xuất lúa giống, lúa hàng hóa với diện tích 140ha, tăng 40ha so với các năm trước. Ông Nguyễn Huy Giáp cho biết thêm: Vụ mùa này, dự kiến HTX giúp nông dân tiêu thụ khoảng trên 300 tấn thóc với giá cao hơn giá thị trường 30%, ai cũng phấn khởi. Không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, tham gia liên kết sản xuất, xã viên còn được làm quen với phương thức sản xuất hàng hóa, được tập huấn khoa học kỹ thuật, canh tác theo một quy trình chuẩn, sản xuất theo quy trình khép kín nên người dân yên tâm đầu tư vào đồng ruộng.

Cuối ngày, những chuyến xe nặng trĩu lần lượt kéo lúa về nhà. Người dân nơi đây đang tập trung nhân lực, máy móc thu hoạch lúa, với mong muốn được hưởng trọn vẹn niềm vui được mùa.

Lưu Ngần