Song, nhiều học sinh, sinh viên (HSSV) có học lực khá, giỏi đủ khả năng để thi đỗ vào các trường mà mình lựa chọn, nhưng do hoàn cảnh gia đình khó khăn không thể tiếp bước đến trường.

Quyết định 157/2007/QĐ-TTg, ngày 27/9/2007 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với HSSV được Ngân hàng CSXH tỉnh triển khai hơn 3 năm qua đã thực sự phát huy hiệu quả, giúp nhiều HSSV tiếp tục được cắp sách tới trường để thực hiện ước mơ của mình.

Tính đến 31/5/2011, Ngân hàng CSXH tỉnh thực hiện chương trình tín dụng đối với HSSV với doanh số cho vay đạt 1.134.548 triệu đồng; dư nợ 1.046.353 triệu đồng; tổng số HSSV đang thụ hưởng vốn tín dụng ưu đãi là 71.597 người.

Theo số liệu thống kê dư nợ của Ngân hàng, trong 5 chương trình tín dụng chính sách đang triển khai, dư nợ HSSV chiếm gần 54% so với tổng dư nợ. Trước khi có Quyết định 157, dư nợ HSSV là 2025 triệu đồng chiếm 0,4% tổng dư nợ; đến nay đã tăng 1.044.328 triệu đồng gấp 517 lần chiếm 53,8% tổng dư nợ.

Qua kết quả cho vay có thể khẳng định Quyết định 157 có ý nghĩa hết sức to lớn về kinh tế, chính trị, xã hội được chính quyền và nhân dân trong tỉnh đồng tình ủng hộ. Cụ thể, Hội nông dân xã Bắc Hải (Tiền Hải), là đơn vị làm dịch vụ uỷ thác đã triển khai thực hiện chương trình này đạt hiệu quả khá cao, giúp bao gia đình nông dân khó khăn thoát khỏi âu lo trong việc cân nhắc có cho con tiếp tục đi học hay không.

Tính riêng từ năm 2010 – 31/5/2011, Hội nông dân Bắc Hải đã cho 160 hộ có 188 con đang theo học ở các trường vay trên 3 tỷ đồng. Nhờ có tiền vay của Ngân hàng thông qua Hội nông dân mà nhiều gia đình khó khăn đã lo đủ chi phí cần thiết cho con tiếp tục thực hiện ước mơ của mình. Điển hình như gia đình chị Đặng Thị Huệ xã Bắc Hải là người tàn tật, chồng sức khoẻ yếu nên cuộc sống rất khó khăn vất vả, do đó để nuôi con ăn học là điều không thể. Song, với sự trợ giúp của Hội nông dân gia đình chị  được vay vốn ưu đãi HSSV nên con chị tiếp tục được đi học, đến nay cháu đã học xong và đi làm, từng bước trả nợ cho Ngân hàng khi đến hạn của từng kỳ vay.

Với những kết quả trên, có thể nói Ngân hàng CSXH tỉnh đã có những giải pháp triển khai đồng bộ đến các cấp, ngành, đoàn thể trong quá trình thực hiện. Công tác tuyên truyền về Quyết định 157 được đẩy mạnh bằng nhiều hình thức trên các phương tiện thông tin đại chúng, các tổ chức, đoàn thể nhận uỷ thác cho vay vốn...Do đó cấp uỷ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh đã sớm nắm bắt được chủ trương này.

Cùng với việc tuyên truyền, Ngân hàng đã tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị liên quan rà soát, điều tra, phân loại hộ gia đình đủ điều kiện vay vốn. Tất cả các thủ tục, điều kiện xét duyệt vay vốn đều công khai, minh bạch, bảo đảm công bằng, tránh tiêu cực gây mất đoàn kết trong dân. Toàn thể cán bộ viên chức trong chi nhánh Ngân hàng đều được tập huấn, phổ biến quy trình nghiệp vụ để mọi người hiểu và làm đúng các quy định. 283 điểm giao dịch lưu động ở các xã được duy trì và hoạt động khá tốt, nên đã phục vụ thuận lợi, kịp thời cho các hộ gia đình khi tìm hiểu thông tin, cũng như thực hiện các thủ tục vay vốn.

Bên cạnh đó, Ngân hàng đã cử đoàn công tác thường xuyên xuống các huyện, thành phố nhằm tháo gỡ những khó khăn vướng mắc cho cơ sở trong quá trình triển khai thực hiện; đặc biệt là việc nắm tiến độ thực hiện để điều chỉnh kế hoạch dư nợ với Ngân hàng CSXH Trung ương để đáp ứng kịp thời nhu cầu vay vốn của HSSV.

Để tránh tình trạng các cơ sở, đơn vị uỷ thác cho vay không đúng đối tượng, không đúng mục đích, Ngân hàng đã thường xuyên kiểm tra, giám sát định kỳ, đột xuất. Ngoài ra, đoàn kiểm tra liên ngành đã tập trung vào kiểm tra việc bình xét, phân loại hộ đủ điều kiện vay vốn, thực hiện quy trình, thủ tục quản lý, xác nhận HSSV...Cùng với những kết đạt được, bên cạnh đó cũng còn một số tồn tại cần khắc phục trong thời gian tới, như việc xác nhận cho HSSV vay vốn ở một số địa phương còn chậm. Nhất là một số nơi còn xác nhận không đúng thẩm quyền, thông tin trên mẫu khai chưa chính xác hoặc không đầy đủ, dẫn đến khai báo thông tin về HSSV tại Ngân hàng khó khăn. Việc xác  nhận đối tượng vay vốn còn làm qua loa, nể nang, ưu tiên họ hàng, người thân vay trước...

Nhìn chung, sau hơn 3 năm Ngân hàng CSXH tỉnh triển khai thực Quyết định 157/2007/QĐ-TTg đã tạo điều kiện và cơ hội lớn cho nhiều HSSV có hoàn cảnh khó khăn tiếp tục được đến trường, chưa xảy ra trường hợp HSSV nào phải bỏ học vì khó khăn về tài chính. Chương trình tín dụng này còn tạo động lực để các HSSV nghèo nỗ lực phấn đấu học tập tốt, sau khi ra trường có trách nhiệm hơn trong việc phụng sự cho quê hương, đất nước. 

Nguyên Bình