Trời đã nhá nhem tối nhưng vợ chồng ông Trần Văn Đỉnh, thôn Phú Lễ vẫn tỉ mỉ cắt tỉa, tạo dáng cho từng cây quất. Ông Đỉnh chia sẻ: Thời gian đã cận tết Nguyên đán nên tôi muốn chăm chút thật cẩn thận để có những cây quất đẹp nhất trước khi bán ra thị trường. Ngoài mục đích tạo thu nhập, ông Đỉnh say mê và yêu nghề trồng quất từ thuở nhỏ. Thời xa xưa, làng Phú Lễ quê ông đã có nhiều người trồng quất cảnh để chơi tết và bán nhưng mỗi nhà thường chỉ có vài chục gốc. 

Ông Đỉnh cũng gắn bó với nghề trồng quất cảnh ở vườn nhà hơn 40 năm nay nhưng quy mô nhỏ, ít người biết đến. Cách đây 5 năm, xã Tự Tân tạo điều kiện, khuyến khích nông dân chuyển đổi diện tích đất vàn cao trồng rau màu, cấy lúa sang trồng cây quất cảnh, ông Đỉnh phấn khởi trồng 6 sào quất. Hiện tại, gia đình ông có gần 1.000 gốc quất, tuy nhiên, dịp tết năm nay có khoảng 400 gốc quất cho thu hoạch, ước tính thu về khoảng 150 triệu đồng, tương đương với thu nhập từ vụ quất tết năm ngoái. Nhờ mở rộng quy mô trồng quất cảnh, mấy năm nay kinh tế gia đình ông Đỉnh khấm khá hơn trước kia.

Năm nay, vườn quất của gia đình anh Trần Văn Hinh được đánh giá là một trong những vườn quất đẹp nhất làng Phú Lễ. Anh Hinh cho biết: Quất tưởng chừng dễ trồng, dễ ra quả nhưng để cây đẹp, quả to, đúng dịp tết đòi hỏi kỹ thuật của người làm vườn. Bà con phải tính toán sao cho quả chín vào dịp tết, nghĩa là căn chỉnh để giữ lại lứa hoa cuối cùng đúng thời điểm, các lứa hoa trước đó phải bứt đi. Phân bón cho quất phải sử dụng phân hữu cơ để cây khỏe, bền quả, bền hoa. Quất thường bị nhện đỏ, sâu đục thân gây hại, vì vậy, khâu phòng, trừ sâu bệnh rất quan trọng. Sau 2 năm trồng, chăm sóc, quất có thể cho thu hoạch. Năm nay, dịp tháng 9, tháng 10 mưa nhiều, cả vùng trồng quất Phú Lễ bị ngập nước, bà con phải khoanh vùng, bơm tát nước ra rất vất vả, may sao cứu được quất không bị chết úng. Sau đó bà con tập trung cao chăm sóc, khôi phục cây quất. Đến nay, cây quất khá đẹp với đủ quả xanh, quả chín, hoa, lộc… 

Gia đình anh Hinh có khoảng 600 gốc quất, giá trung bình từ 350.000 - 700.000 đồng/cây, nhiều cây to, thế đẹp có giá từ 1 - 2 triệu đồng/cây. Rất nhiều thương lái và du khách đã đến tận vườn tham quan, đặt mua sớm.

Ông Phạm Xuân Khu, Giám đốc HTXNN xã Tự Tân cho biết: Cánh đồng thôn Phú Lễ là cánh đồng vàn cao, khó phục vụ nước tưới. Trước kia, bà con trồng rau màu, cấy lúa, hiệu quả kinh tế thấp. Trong khi đó, ở thôn Phú Lễ, nhiều hộ trồng quất cảnh ở đất vườn, diện tích hẹp. Nắm bắt được nhu cầu của bà con, năm 2012, xã quy hoạch vùng, tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích các hộ chuyển đổi từ trồng rau màu, cấy lúa sang trồng quất cảnh; vận động những hộ có ruộng nhưng không trồng quất cho các hộ có điều kiện trồng quất thuê, mượn ruộng để mở rộng quy mô trồng quất. Xã tranh thủ các nguồn vốn, đầu tư xây dựng hơn 1km máng cứng tạo thuận lợi cho tưới, tiêu của các hộ trồng quất. Đến nay, Tự Tân có hơn 40 hộ trồng quất với diện tích khoảng 3ha, tập trung ở thôn Phú Lễ. Tuy mô hình trồng quất ở Phú Lễ mới được triển khai nhưng bước đầu cho hiệu quả kinh tế từ 20 - 50 triệu đồng/sào/năm, cao gấp nhiều lần rau màu và lúa. Thời gian tới, HTXNN xã sẽ tiếp tục hoàn chỉnh quy hoạch, tạo thuận lợi về tưới, tiêu, vận động nông dân mở rộng diện tích trồng quất cảnh để nâng cao thu nhập.

Mặc dù mới đầu tháng Chạp nhưng trên các vườn quất ở Phú Lễ đã tấp nập du khách và thương lái tới tham quan, đặt mua quất, hứa hẹn một vụ bội thu của người trồng quất nơi đây.

Quỳnh Lưu