Những tưởng sau nhiều ngày rét đậm, rét hại giá rau xanh sẽ tăng nhưng đến thời điểm này rau vẫn tiếp tục đà rớt giá. Người tiêu dùng mừng nhưng người nông dân thì buồn rầu, lo lắng, điệp khúc “được mùa mất giá” vẫn lặp lại. Người trồng rau rơi vào cảnh “bán thì thương, vương thì tốn”. 

Về Vũ Phúc, chúng tôi được tận mắt chứng kiến quang cảnh nhộn nhịp của một vùng ven đô trù phú, những cánh đồng rau bát ngát, xanh mơn mởn. Những chiếc xe máy tấp nập ra vào vận chuyển rau về trung tâm thành phố và các tỉnh, thành trong cả nước tiêu thụ nhưng trên khuôn mặt mỗi người nông dân là nỗi buồn nặng trĩu khi rau xanh được mùa nhưng giá liên tục giảm, chỉ bằng 50% cùng kỳ năm trước. Cách đây không lâu, người trồng rau suốt ngày tất bật ngoài vườn, cố gắng trồng rau cho kịp thu hoạch thời điểm trước tết Nguyên đán với hy vọng đây là thời điểm được giá nhất trong năm. Thời tiết thuận lợi, người nông dân ấp ủ hy vọng vụ rau này sẽ mang lại lợi nhuận cao nhưng ngược lại, đây lại là một vụ rau “đắng” vì được mùa, giá rớt thê thảm kéo dài cả tháng nay.

Có truyền thống trồng rau màu các loại từ vài chục năm nay nên dù vất vả nhưng nông dân Vũ Phúc không bao giờ bỏ ruộng. Từ nghề nông, mong ước bao đời của người dân về một cuộc sống sung túc đã thành hiện thực. Chuyển đổi cơ cấu cây trồng đã tạo nên những cánh đồng cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Toàn xã có trên 90ha chuyên canh rau màu, tập trung ở các thôn: Cự Phú, Bắc Sơn, Thanh Miếu. Giám đốc HTX DVNN xã Hoàng Thế Quỳnh cho biết: Nhiều năm nay, hệ số sử dụng đất vùng chuyên canh từ 8 - 9 lần, cho giá trị gấp 5 - 7 lần cấy hai vụ lúa nên bà con hưởng ứng rất nhiệt tình, mọi người, mọi nhà thi đua thâm canh tăng vụ. Các loại rau được trồng rất đa dạng, từ cây gia vị đến xà lách, rau cải, đậu đỗ... Người dân trồng rau theo nhu cầu của thị trường nên sản phẩm được tiêu thụ nhanh và có giá trị kinh tế cao. Mùa nào cây ấy, nông dân Vũ Phúc không cho đất nghỉ nên đồng ruộng bốn mùa xanh tươi. Ranh giới giữa thời vụ chính xuân hè, hè thu và vụ đông hàng năm bị xóa nhòa bởi bà con liên tục trồng luân canh, xen canh, gối vụ hoặc trồng trái vụ các loại cây rau màu. Tuy nhiên, năm nay giá rau giảm mạnh, nông dân thất thu. Theo ông Quỳnh, do năm nay rau xanh dễ phát triển nên được mùa, nguồn cung tăng mạnh dẫn đến giá rau giảm nhanh. Do vậy, càng trồng nhiều rau nông dân càng lỗ nặng.

Những luống rau xà lách sẽ cho thu hoạch dịp giáp tết, hi vọng giá sẽ tăng cao.

Đứng bên 6 sào xà lách, mùi, thì là đến kỳ thu hoạch, ông Cao Văn Bình, thôn Cự Phú chia sẻ: Đợt rau màu trước, gia đình xuống giống 6 sào, khi thu hoạch bán được 6 triệu đồng/sào, tính ra lời cả chục triệu đồng. Thấy được giá, sau khi thu hoạch, gia đình tiếp tục xuống giống nhưng đến khi thu hoạch giá rớt xuống chỉ còn hơn 2 triệu đồng/sào, thậm chí cũng chẳng ai mua. Tính ra chẳng có lãi mà công sức bỏ ra thì nhiều. Là những loại cây ngắn ngày, từ khi xuống giống cho đến lúc thu hoạch chỉ 30 - 35 ngày, giá hạt giống lại rẻ, công đầu tư chăm sóc ít, năng suất cao nên hầu hết nông dân Vũ Phúc lựa chọn là cây trồng chủ lực phục vụ dịp tết. Vụ đông xuân này, tổng diện tích xà lách, cây gia vị của toàn xã lên đến 70ha. Do giá quá thấp, thậm chí thương lái đặt cọc mua trước của bà con nhưng đến thời điểm thu hoạch lại chưa thu mua vì tính ra chi phí thuê công thu hoạch, vận chuyển đi tiêu thụ còn cao hơn cả tiền mua tại ruộng. 

Anh Phùng Văn Sở, thương lái chuyên thu mua rau màu các loại của nông dân trong xã đưa đi tiêu thụ tại Hà Nội, Hải Phòng, Thanh Hóa, Nghệ An, Đà Nẵng… chia sẻ: Nếu so với cùng thời điểm này năm trước thì sản lượng rau màu năm nay tăng cao do thời tiết thuận lợi, rau được mùa nhưng lượng thu mua giảm 50% do thị trường bão hòa, giá mua cũng giảm mạnh. Rau màu ở hầu hết các tỉnh, thành trong cả nước đều được mùa nên chúng tôi không có đầu ra. Đầu năm 2017, mỗi ngày cơ sở thu mua của nông dân 2 xã Vũ Phúc (thành phố Thái Bình), Song An (Vũ Thư) 40 tấn xà lách với giá 8 triệu đồng/tấn nhưng năm nay giảm chỉ thu mua 20 tấn/ngày với giá 4 triệu đồng/tấn.

Giá rau, củ giảm, lượng cầu không cao khiến công sức và thời gian của những người nông dân bỏ ra cho một vụ rau đổi lại chẳng được bao nhiêu. Các hộ trồng rau chỉ còn biết mong chờ vào thời điểm sát tết khoảng từ ngày 25 tháng Chạp và sau tết giá rau sẽ tăng trở lại nên vẫn tích cực gieo trồng, chăm sóc cẩn thận lứa mới.

Minh Nguyệt