Theo Quyết định số 1692 của UBND tỉnh ngày 22/8/2011, trong quy hoạch hệ thống xăng dầu huyện Tiền Hải chỉ có 35 cửa hàng xăng dầu. Trong đó, điểm cung cấp nội bộ của Nhà máy gạch Long Hầu không tiến hành khảo sát được và hai cửa hàng là cửa hàng xăng dầu Minh Cúc (thị trấn Tiền Hải) và cửa hàng Đông Quý (Văn Hàm, Đông Quý) phải xóa bỏ. Như vậy, số lượng cửa hàng còn lại trong quy hoạch là 32. Thế nhưng, thực tế hiện nay trên địa bàn huyện có 37 cửa hàng bán lẻ xăng dầu; 3 tàu nổi dung tích từ 10 - 15m3 tại bến cá cửa Lân (xã Nam Thịnh); 1 tàu nổi tại bến Trà Lý; 1 điểm phục vụ nội bộ của Nhà máy gạch Long Hầu (xã Đông Lâm) và 1 kho xăng dầu nổi. Như vậy, so với quy hoạch, huyện có 5 cửa hàng và 2 tàu xăng dầu nổi vi phạm hoạt động kinh doanh xăng dầu.

Cùng cán bộ Phòng Công Thương huyện Tiền Hải, chúng tôi đến cửa hàng xăng dầu Minh Cúc - điểm bán đã được thông báo xóa bỏ theo quyết định của UBND tỉnh. Tuy nhiên, đến thời điểm này, cửa hàng vẫn bán hàng bình thường. Ông Trần Lâm Thao, Trưởng phòng Công Thương huyện cho biết: Theo quyết định của UBND tỉnh, cửa hàng xăng dầu Minh Cúc phải xóa bỏ, di dời, đã có hồ sơ thiết kế ra đường vành đai phía Tây nhưng do tài chính kinh tế nên đến nay chưa xây dựng được cửa hàng. Thiết nghĩ, một cây xăng nằm giữa khu dân cư đông đúc, khi  xảy ra hỏa hoạn thì hậu quả khôn lường nhưng không biết vì lý do gì mà cửa hàng vẫn tồn tại, hoạt động bình thường từ năm 2011 đến nay? Còn tại xã Đông Quý, cửa hàng xăng dầu Đông Quý phải được xóa bỏ theo quyết định của UBND tỉnh, tuy nhiên lại có thêm trạm cấp phát xăng dầu cạnh bến Trà Lý dù trạm cấp phát xăng dầu Trà Lý chưa thực hiện kho xăng dầu nổi. Cửa hàng xăng dầu Tây Ninh (xã Tây Ninh) đi vào hoạt động từ năm 2013 mặc dù chưa được cấp giấy phép xây dựng.  Theo Phòng Công Thương huyện Tiền Hải, căn cứ vào nhu cầu thực tế, để góp phần phục vụ tốt nhu cầu an ninh năng lượng của địa phương, tuyến đường 221 dài 12km thuộc các xã Tây Lương, Tây Ninh, Đông Trung và Đông Hoàng chưa có điểm kinh doanh xăng dầu nên huyện đã lập tờ trình đề nghị cho phép bổ sung quy hoạch 1 điểm kinh doanh xăng dầu tại ngã ba đường đi Đông Trung - Đông Quý thuộc địa phận xã Tây Ninh. Tờ trình gửi đi từ tháng 3/2013 đến nay chưa có giấy phép kinh doanh nhưng cửa hàng vẫn tiến hành hoạt động.

Tại Kiến Xương, theo khảo sát mới nhất của Phòng Công Thương huyện, trên địa bàn huyện hiện có 8/34 cửa hàng xăng dầu chưa có giấy phép kinh doanh. Trong đó, điển hình là cửa hàng xăng dầu Quang Trung của Công ty TNHH Vinh Tho không có giấy phép kinh doanh và các loại giấy tờ khác như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép xây dựng, phương án môi trường… Hay cửa hàng xăng dầu Vũ Trường An (thôn Cao Bạt, xã Quang Bình) không có giấy phép kinh doanh cũng như không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép xây dựng, biên bản cam kết thực hiện công tác phòng cháy, phương án môi trường… Theo ông Đặng Ngọc Oánh, Phó Chủ tịch UBND huyện, tình trạng vi phạm kinh doanh xăng dầu xảy ra trên địa bàn rất khó kiểm soát và xử lý nếu không có sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng.

Số liệu của Sở Công Thương cho thấy, trên địa bàn tỉnh hiện có 20 cửa hàng vi phạm về kinh doanh xăng dầu, trong đó nhiều nhất là huyện Kiến Xương (8 cửa hàng), huyện Tiền Hải (5 cửa hàng)… Không chỉ vi phạm về quy hoạch, nhiều cửa hàng xăng dầu trên địa bàn tỉnh còn không thực hiện treo biển hiệu cửa hàng. Theo Quyết định số 1692 của UBND tỉnh ngày 22/8/2011 thì các cửa hàng bán lẻ xăng dầu phải treo biển hiệu cửa hàng đúng tên cửa hàng, song hiện nay vẫn còn nhiều cửa hàng chưa thay đổi biển hiệu, có cửa hàng treo hai biển hiệu phụ thuộc công ty mẹ hoặc còn ẩn dưới nhiều công ty. Với những vi phạm đó, liệu có ai dám chắc những cửa hàng xăng dầu này vì mục đích lợi nhuận lại không thực hiện những hành vi gian lận khi bán hàng cho người dân. Để đối phó với các đợt thanh tra, kiểm tra của cơ quan chức năng, các cửa hàng này đã tìm mọi cách để che giấu hành vi vi phạm của mình. Liệu “tảng băng chìm” này có thể phát hiện được hay không nếu không có sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên trong đó có nguyên nhân sự phối hợp giữa các ngành chức năng trong công tác quản lý còn thiếu đồng bộ, chưa chặt chẽ. Việc kiểm tra, phát hiện, chấn chỉnh những vi phạm của các hộ kinh doanh không được thực hiện thường xuyên, nhất là việc xử lý vi phạm chưa kịp thời và triệt để. Do vậy, cùng với việc thực hiện đồng bộ các biện pháp giám sát kinh doanh xăng dầu, ngành chức năng cũng cần thực hiện nghiêm chỉ đạo của tỉnh xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi kinh doanh xăng dầu trái phép, góp phần để công tác quản lý hoạt động kinh doanh xăng dầu được tăng cường, đạt hiệu quả cao.

Phan Anh - Mai Thư