Tồn kho đường do buôn lậu và gian lận thương mại

Ông Nguyễn Thành Long, Chủ tịch Vinasugar cho biết, trong niên vụ 2012-2013, 41 nhà máy đường (NMĐ) trên cả nước đã sản xuất được 1,53 triệu tấn, cộng với 0,178 triệu tấn tồn kho đầu vụ và 0,07 triệu tấn nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan đã nâng tổng lượng đường của cả nước lên gần 1,78 triệu tấn.

Theo dự báo của Vinasugar, lượng đường tiêu thụ trong niên vụ 2012-2013 đạt 1,35 triệu tấn, như vậy, lượng đường tồn kho cuối kỳ trong niên vụ này sẽ là hơn 400.000 tấn.

Mặc dù Bộ Công Thương đã quyết định cho xuất khẩu tiểu ngạch 300.000 tấn đường RS, nhưng tính đến hết tháng 7/2013, ngành mía đường mới xuất khẩu được 123.713 tấn đường RS.

Như vậy, tính đến ngày 20/9, lượng đường tồn kho tại các nhà máy đường là 208.589 tấn và tại các công ty thương mại thuộc Hiệp hội là 10.494 tấn, chủ yếu là đường RE. Đây là một trong những áp lực rất lớn cho các NMĐ trong việc tái đầu tư và chuẩn bị nguồn tiền cho việc thu hoạch nguyên liệu trong vụ tới.

Ông Nguyễn Hải, Tổng Thư ký Vinasugar, lý giải nguyên nhân của tình trạng đường tồn kho với số lượng lớn như năm nay, ngoài khó khăn chung của nền kinh tế, thì nạn đường lậu và gian lận thương mại có ảnh hưởng rất lớn tới quá trình tiêu thụ đường tại nước ta.

Hiện nay, việc buôn lậu đường ở biên giới Tây Namon> và các tỉnh ĐBSCL ngày một gia tăng. Điển hình, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2013, các cơ quan chức năng ở Vĩnh Long và An Giang đã bắt giữ 520 tấn đường thành phẩm và 60 tấn đường thô buôn lậu.

Ngoài ra, hiện nay đang có nhiều DN lợi dụng chính sách tạm nhập, tái xuất của Nhà nước để trục lợi (không thực hiện tái xuất, mà để lại trong nước tiêu thụ), làm gia tăng lượng đường giá thấp hơn ở thị trường trong nước.

Hợp sức giảm tồn kho

Tại cuộc họp của Vinasugar, đại diện các NMĐ đều cho rằng cần phải  nhanh chóng giảm áp lực lượng đường tồn kho hiện tại nhằm tái đầu tư cho sản xuất và hỗ trợ cho nông dân cho niên vụ sắp tới.

Ông Đỗ Thanh Liêm, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đường Khánh Hòa cho biết trước mắt, để duy trì ổn định sản xuất cho bà con nông dân trồng mía, tất cả các NMĐ cần có chính sách hỗ trợ giá mía cho nông dân để duy trì nguồn nguyên liệu.

Bên cạnh đó, Vinasugar cần đề xuất với các cơ quan bộ ngành về việc mở rộng chủng loại đường được xuất khẩu. Theo đó, lượng đường đường xuất khẩu theo dạng tiểu ngạch sẽ có cả loại RE-hiện chiếm 80% số lượng còn tồn kho tại các NMĐ hiện nay. Đồng thời không hạn chế số lượng đường xuất khẩu.

Về lâu dài, các NMĐ cần chú trọng đầu tư công nghệ để tiến tới sản xuất những loại đường có chất lượng cao như đường RE.

Theo ông Lê Văn Thanh, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Mía đường Lam Sơn (Thanh Hóa) cần có ngay giải pháp kịp thời để ngăn chặn nạn nhập lậu đường, trong đó rất cần có sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng. Đây là một trong những biện pháp quan trọng để ổn định giá đường cũng như tránh tình trạng tồn kho hiện nay của các NMĐ.

Bên cạnh đó, các Bộ, ngành cần có sự kiểm soát chặt chẽ hơn nữa việc tạm nhập tái xuất của các DN sản xuất và kinh doanh đường để tránh tình trạng gian lận thương mại.

Nguồn chinhphu.vn