Thủy điện Lai Châu với tổng công suất 1.200 MW là công trình thủy điện lớn thứ ba của cả nước nằm trên dòng sông Đà, được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư và Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Dự án đầu tư tại Quyết định số 819/QĐ- TTg ngày 7/6/2010. Khi đi vào vận hành, hàng năm, nhà máy thuỷ điện Lai Châu sẽ sản xuất lượng điện năng khoảng 4,67 tỷ kWh (Dự kiến năm 2017 sẽ sản xuất khoảng 4,2 tỷ kWh, chiếm 2,1% lượng điện cả nước), cung cấp trực tiếp điện cho hệ thống điện quốc gia, góp phần đáp ứng điện năng cho quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Công trình Thủy điện Lai Châu được khởi công xây dựng vào năm 2011, phát điện Tổ máy số 1 vào tháng 3/2016 và hoàn thành công trình vào cuối năm 2016.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đánh giá cao và biểu dương nỗ lực của hàng vạn cán bộ, kỹ sư, công nhân, người lao động của các đơn vị thi công, cung cấp thiết bị và các nhà thầu, đơn vị tư vấn đã tập trung hoàn thành công trình vượt tiến độ. Việc hoàn thành công trình sớm hơn tiến độ 1 năm đã mang lại nguồn lợi to lớn về kinh tế, khoảng hơn 5.000 tỷ đồng doanh thu/năm, góp phần vào việc vận hành an toàn, ổn định hệ thống điện quốc gia.

Quá trình thực hiện đầu tư xây dựng với các mốc thời gian quan trọng đã ghi dấu sự sáng tạo, thành quả lao động xuất sắc cũng như sự trưởng thành vượt bậc của ngành năng lượng và xây dựng Việt Nam. Đặc biệt, các cấp chính quyền và đồng bào các dân tộc hai tỉnh Lai Châu và Điện Biên, nhất là đồng bào các dân tộc trong vùng dự án đã hết sức tích cực phối hợp, hỗ trợ, tạo điều kiện; nhiều hộ dân đã sẵn sàng hi sinh cả lợi ích của mình để có thể hoàn thành công trình quan trọng này.

"Công trình thủy điện Lai Châu là điểm sáng về sự đoàn kết, nhất trí, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, sáng kiến cải tiến kỹ thuật và tối ưu hóa sản xuất, huy động tối đa nội lực và tiềm năng làm chủ khoa học kỹ thuật tiên tiến của chủ đầu tư và các đơn vị trên công trường. Công trình thực sự trở thành biểu tượng sinh động cho sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước" - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Với sự kiện hoàn thành Thủy điện Lai Châu, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đánh giá Việt Nam cơ bản đã khai thác được tiềm năng thủy điện trên sông Đà với tổng công suất các nhà máy thủy điện lên đến 6.500 MW và tổng sản lượng điện khoảng 25 tỷ kWh, chiếm gần 1/3 sản lượng thủy điện toàn quốc đến năm 2020.

Cùng với các nhà máy thủy điện khác trên sông Đà, Thủy điện Lai Châu sẽ góp phần quan trọng vào việc hạn chế các tác động của biến đổi khí hậu, điều tiết lũ về mùa mưa, cấp nước về mùa khô cho đồng bằng Bắc Bộ, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng các tỉnh Lai Châu, Điện Biên và cả khu vực Tây Bắc của Tổ quốc. Việc hoàn thành đưa công trình vào hoạt động sẽ tạo nhiều công ăn việc làm, đóng góp thêm vào ngân sách hàng năm của địa phương, góp phần phát triển và thay đổi cơ cấu kinh tế tỉnh Lai Châu và Điện Biên. Bên cạnh đó, hồ chứa Thủy điện Lai Châu đưa vào sử dụng từ năm 2015 đã góp phần cải thiện việc cấp nước tưới cho đồng bằng Bắc Bộ và tăng thời gian hoạt động hữu ích cho các nhà máy thủy điện Sơn La, Hòa Bình.

Nhằm mục tiêu đảm bảo cung cấp đủ lượng điện năng cho phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ đời sống của nhân dân ngày một tốt hơn cũng như đảm bảo hiệu quả, an toàn tuyệt đối trong quản lý, vận hành nhà máy Thủy điện Lai Châu, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đề nghị Bộ Công Thương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam tiếp tục tập trung đầu tư phát triển nguồn và hệ thống lưới điện, chú trọng nguồn vốn đầu tư ngoài nhà nước nhằm đảm bảo cơ cấu điện năng hợp lý, đáp ứng đầy đủ, ổn định nhu cầu điện năng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; tập trung tái cơ cấu ngành điện, nâng cao trình độ công nghệ và quản lý, làm tốt nhiệm vụ an sinh xã hội, ổn định đời sống nhân dân khu vực dự án, góp phần giữ vững an ninh, quốc phòng.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Công ty Thủy điện Sơn La tổ chức vận hành Công trình thủy điện Lai Châu an toàn, khoa học, đạt hiệu quả cao nhất. Đặc biệt, trong quá trình vận hành nhà máy, cần tuân thủ tuyệt đối các quy trình vận hành liên hồ chứa để phát huy hiệu quả điều tiết lũ, đảm bảo nước tưới cho nông nghiệp, điều tiết nước hợp lý cho vùng hạ du. Các cấp chính quyền tỉnh Lai Châu và Điện Biên phối hợp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam thường xuyên chăm lo, không ngừng cải thiện, nâng cao đời sống đồng bào các dân tộc vùng dự án.

"Tuy người dân vùng dự án đã được tái định cư, nhà cửa đã khang trang hơn, nhưng nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên là phải chú trọng tạo sinh kế lâu dài, bền vững, đủ đất sản xuất, chuyển đổi nghề nghiệp phù hợp, chăm lo giáo dục, đào tạo, từng bước đáp ứng toàn diện nhu cầu vật chất và tinh thần của người dân. Bên cạnh đó là đảm bảo đời sống, sắp xếp bố trí việc làm hợp lý và đề xuất các chế độ chính sách để đảm bảo quyền lợi cho công nhân, người lao động sau khi tham gia xây dựng Thủy điện Lai Châu" - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo dangcongsan.vn