Những điểm mới tạo điều kiện cho người tham gia

Luật Bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 ban hành ngày 20/11/2014 có nhiều điểm mới về chính sách BHXH tự nguyện giúp người dân dễ dàng tiếp cận. Theo đó, người dân từ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của pháp luật sẽ được tham gia BHXH tự nguyện. BHXH tự nguyện không khống chế trần tuổi, kể cả quá 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ. Bên cạnh đó, người tham gia có quyền thay đổi mức đóng, phương thức đóng, tùy thuộc vào khả năng tài chính của bản thân. Người tham gia BHXH tự nguyện đủ từ 20 năm đóng, đủ tuổi theo quy định sẽ được hưởng lương hưu. Mức hưởng cao hoặc thấp tùy thuộc vào mức đóng của người tham gia và được điều chỉnh tăng lương hưu, chỉ số giá sinh hoạt từng thời kỳ do Chính phủ quy định. Mức đóng thấp nhất bằng 22% mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và mức cao nhất bằng 22% của 20 lần lương cơ sở. Bên cạnh đó, người tham gia BHXH tự nguyện còn được cấp thẻ BHYT và được hưởng chế độ tử tuất theo quy định.

Ngoài mức đóng, phương thức đóng BHXH tự nguyện linh hoạt và đa dạng, có thể lựa chọn đóng hàng tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng/lần hoặc đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần. Đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng một lần cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu. Nếu có nhu cầu dừng đóng, người tham gia được ngành Bảo hiểm xã hội chốt sổ, bảo lưu hoặc nhận chế độ BHXH một lần tương ứng với số tiền đã đóng BHXH tự nguyện. Điều này sẽ góp phần giảm nỗi lo cho người dân khi về già, đặc biệt là người dân nông thôn, lao động tự do. Thêm vào đó, từ ngày 1/1/2018, người tham gia BHXH tự nguyện được nhà nước hỗ trợ mức đóng, cụ thể: hộ nghèo được hỗ trợ 30% mức đóng, hộ cận nghèo được hỗ trợ 25% mức đóng, những đối tượng khác được hỗ trợ 10% mức đóng.

Giải pháp tăng tỷ lệ người tham gia

Tính đến ngày 30/9/2017, toàn tỉnh mới có 8.121 người tham gia và 1.080 người được ngành Bảo hiểm xã hội giải quyết chi trả lương hưu hàng tháng. Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tỷ lệ người tham gia BHXH tự nguyện thấp như: dân số trong tỉnh chủ yếu làm nông nghiệp và lao động tự do nên thu nhập thấp, không ổn định; nhận thức của người dân về BHXH tự nguyện còn hạn chế, vẫn còn một số người hiểu chưa đúng về tính nhân văn của BHXH tự nguyện. Một số người đang trong độ tuổi lao động đi làm ăn xa, thu nhập bấp bênh, ít quan tâm đến BHXH, chủ quan, không có tư tưởng lo cho cuộc sống khi về già. Ở một số nơi, nhân viên đại lý thu BHXH chưa nhiệt tình hướng dẫn, phổ biến chính sách BHXH tự nguyện đến người dân.

Cùng với chính sách ưu việt của Đảng, Nhà nước về BHXH, tại Thái Bình, để người dân hiểu và tích cực tham gia BHXH tự nguyện, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Ngoài việc thường xuyên báo cáo tình hình thực hiện chính sách BHXH với Tỉnh ủy, UBND tỉnh để chỉ đạo các cấp, các ngành cùng vào cuộc, Bảo hiểm xã hội tỉnh tăng cường tuyên truyền về chính sách BHXH tự nguyện đến các tầng lớp nhân dân, trong đó chú trọng hình thức tuyên truyền cho nhóm đối tượng tại cơ sở và tuyên truyền qua hệ thống đài truyền thanh xã, phường, thị trấn. Tính riêng 9 tháng đầu năm, ngành đã tổ chức 30 hội nghị tư vấn, đối thoại về chính sách BHXH tự nguyện cho hơn 8.000 người tại 90 xã, phường, thị trấn. Cùng với đó là mở rộng hệ thống nhân viên đại lý thu BHXH. Thủ tục tham gia BHXH tự nguyện cũng được rút gọn. 

Hiện nay, người dân muốn đăng ký tham gia chỉ cần khai báo thông tin cá nhân theo mẫu quy định, nộp tiền cho nhân viên đại lý thu ngay tại địa bàn sinh sống và được nhận sổ BHXH tối đa 5 ngày kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ theo quy định.

Hoàng Lanh