Những kết quả bước đầu thực hiện Nghị quyết của QH

Theo Báo cáo của Chính phủ do Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trình bày, trước và trong các kỳ họp thứ tư, thứ năm và thứ sáu, từng bộ, ngành liên quan đã gửi đến QH các báo cáo việc thực hiện Nghị quyết của QH về chất vấn và trả lời chất vấn với nhiều nội dung theo yêu cầu thuộc các lĩnh vực kế hoạch và đầu tư, tín dụng, ngân hàng, công thương, xây dựng, tài nguyên và môi trường, y tế, nông nghiệp và phát triển nông thôn, văn hóa thể thao và du lịch, lao động, thương binh và xã hội, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội, phòng chống tội phạm.

Các thành viên Chính phủ đã trả lời bằng văn bản, trực tiếp báo cáo giải trình, trả lời chất vấn và phát biểu làm rõ những vấn đề mà đại biểu QH quan tâm, thảo luận, chất vấn tại các kỳ họp QH và các phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH). Ðồng thời, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành nghiêm túc tiếp thu, xem xét xử lý các ý kiến của cử tri cả nước trong quá trình chỉ đạo điều hành.

Tại kỳ họp này, theo yêu cầu của QH, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành cập nhật tình hình thực hiện các Nghị quyết nêu trên, thể hiện trong 11 báo cáo đã gửi tới các vị đại biểu QH về thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế; việc thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; kiểm điểm và xử lý trách nhiệm đối với các sai phạm trong quản lý, sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ; nợ đọng xây dựng cơ bản; kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; rà soát quy hoạch tổng thể về thủy điện; công tác phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm; phòng, chống tham nhũng;...

Theo Phó Thủ tướng: Ðến nay, các nội dung trong các nghị quyết của QH đã cơ bản được thực hiện nghiêm túc, từng bước đạt được những kết quả quan trọng, góp phần hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ mà QH đề ra. Tuy nhiên, có nhiều nội dung đòi hỏi việc triển khai phải có thời gian, nguồn lực và phải tiếp tục thực hiện quyết liệt, kiên trì.

Những hạn chế trong quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội

Trong phần thảo luận, về các nội dung, lĩnh vực đề cập trong Báo cáo của Chính phủ, các đại biểu: Trần Du Lịch (TP Hồ Chí Minh), Trương Minh Hoàng (Cà Mau), Nguyễn Văn Phúc (Hà Tĩnh); Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh);  Ðỗ Mạnh Hùng (Thái Nguyên) và nhiều đại biểu khác quan tâm đến lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

Theo các đại biểu, nhiều năm qua, lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn giữ vị trí, vai trò quyết định trong quá trình phát triển đất nước, được coi là nền tảng của sự phát triển bền vững, ổn định chính trị, kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, nông nghiệp nước ta đang đứng trước thử thách rất lớn. Vì vậy, Chính phủ cần có những quyết sách, những giải pháp đột phá để người nông dân trong sản xuất nông nghiệp có được 30% lợi nhuận.

Ðặc biệt, các đại biểu: Nguyễn Văn Phúc (Hà Tĩnh);  Ðỗ Văn Ðương (TP Hồ Chí Minh) và một số đại biểu đề cập tình hình bão lũ mới đây ở các tỉnh thuộc khu vực Bắc Trung Bộ, Nam Trung Bộ gây hậu quả nghiêm trọng. Theo đánh giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường, mỗi năm thiệt hại do bão lũ, thiên tai gây ra ở nước ta chiếm khoảng 1/5 GDP, một số tiền rất lớn, lẽ ra có thể sử dụng nguồn lực này vào việc thực hiện các chương trình xóa đói, giảm nghèo, phát triển nông thôn.  Bên cạnh kiến nghị QH, Chính phủ, các bộ, ngành cần quy hoạch lại vùng nông thôn, miền núi thường xuyên bị bão lũ gắn với xây dựng nông thôn mới, các đại biểu yêu cầu Chính phủ, các bộ, ngành có trách nhiệm quy hoạch lại hệ thống thủy điện, thủy lợi.

Chung quanh việc xả lũ vừa qua gây thiệt hại rất lớn cho người dân, đại biểu Ðỗ Văn Ðương và nhiều đại biểu đề nghị phải sớm tiến hành điều tra để xử lý nghiêm, thậm chí làm rõ trách nhiệm hình sự tổ chức, cá nhân gây ra thiệt hại lớn về người và tài sản nhân dân như vừa qua. Một số đại biểu đề nghị Chính phủ tiếp tục ưu tiên đầu tư xây dựng nhà tránh lũ bằng nhiều nguồn vốn, trong đó sớm thực hiện hiệu quả đề án xây dựng nhà tránh lũ cho khoảng 40.000 hộ ở những tỉnh thường bị bão lũ...

Trong phiên làm việc buổi sáng, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Ðức Phát; Bộ trưởng Kế hoạch và Ðầu tư Bùi Quang Vinh; Bộ trưởng Lao động - Thương binh và Xã hội Phạm Thị Hải Chuyền; Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã trao đổi, trả lời những nội dung được đại biểu quan tâm.

Giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương trong quản lý

Ðại biểu Trương Văn Vở (Ðồng Nai) và một số đại biểu cho rằng, nguyên nhân gây ra hạn chế trong quá trình thực hiện do kỷ cương, kỷ luật hành chính trong quản lý nhà nước chưa nghiêm. Ðiều đó thể hiện trong công tác lập quy hoạch và quản lý theo quy hoạch trong điều hành phát triển kinh tế - xã hội. Chung quanh những vấn đề về quản lý đất, các quyền sử dụng đất, ô nhiễm môi trường từ sử dụng đất được đông đảo cử tri rất quan tâm.

Ðại biểu Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) đề nghị Chính phủ cần đánh giá việc quản lý sử dụng đất đai thời gian qua đạt hiệu quả ra sao, kể cả tình hình các nông trường, lâm trường đã cấp quyền sử dụng đất. Ðại biểu yêu cầu làm rõ kết quả thanh tra, kiểm tra xử lý, vấn đề thu hồi đất, đất không sử dụng, đất chưa sử dụng, quy hoạch treo, sử dụng không đúng mục đích, vấn đề sạt lở do biến đổi khí hậu, do thủy điện, do khai thác rừng, mất rừng, khai thác rừng trái phép, vấn đề khai thác khoáng sản, khai thác cát trái phép, v.v.

Một số đại biểu chất vấn về trách nhiệm công tác quản lý ngành cũng như vấn đề y đức trong lĩnh vực y tế đang được dư luận xã hội rất quan tâm. Về vấn đề này, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết: Bộ Y tế hiện nay vừa ban hành chỉ thị thành lập đường dây nóng ở ba cấp - Bộ Y tế, Sở Y tế và tại các bệnh viện tỉnh, bệnh viện huyện. Qua đây nhân dân phát hiện và có thể phản ánh trực tiếp những vụ việc sai phạm. Theo Bộ trưởng, đạo đức nghề nghiệp là một vấn đề rất lớn, nhất là trong ngành y tế. Vì vậy, ngành y tế rất mong các đại biểu QH và xã hội cùng giám sát, giúp đỡ, tiếp tục có những góp ý thẳng thắn, chân thành để ngành hoàn thành tốt hơn trọng trách, nhiệm vụ được giao. Bộ trưởng cam kết  sẽ có những đột phá về đào tạo chuyên môn, về chuyển giao công nghệ tích cực cho tuyến dưới.

Hiện nay, Bộ Y tế đang trình Chính phủ đề án tăng cường y tế cơ sở và tăng cường chất lượng khám chữa bệnh và nâng cao chất lượng của tuyến trên, tuyến cuối trung ương. Hơn nữa, thực hiện các đề án chuyển giao công nghệ cho tuyến dưới, giúp chất lượng tuyến dưới tốt hơn. Bên cạnh đó, thời gian tới, ngành quyết tâm triển khai thực hiện nghiêm túc các đề án nâng cao đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ, công chức trong ngành.

Liên quan những nội dung được các đại biểu quan tâm, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Thực hiện Nghị quyết QH, Chính phủ đã chỉ đạo, rà soát và loại khỏi quy hoạch bốn dự án thủy điện lớn bậc thang và loại khỏi quy hoạch 418 dự án thủy điện nhỏ ảnh hưởng đến môi trường sống, đến rừng và hiệu quả thấp. Chính phủ sẽ nghiêm túc thực hiện kỷ cương, kỷ luật hành chính, xử lý nghiêm minh, kể cả hình sự đối với những tổ chức, cá nhân gây ra thiệt hại cho người dân và xã hội. Việc phối hợp trách nhiệm giữa Trung ương, địa phương theo thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ kinh tế - xã hội do QH đã đề ra sẽ được đẩy mạnh...

Về chính sách giảm nghèo, Chính phủ sẽ tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi cơ chế, chính sách theo hướng giảm dần các chính sách hỗ trợ trực tiếp đối với một số nhóm cụ thể, đồng thời tăng dần các chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, học nghề, tạo việc làm khuyến khích người nghèo chủ động vươn lên thoát nghèo. Bên cạnh đó, mở rộng chính sách hỗ trợ đối với hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo. Chính sách hỗ trợ giảm nghèo phải gắn với hỗ trợ sản xuất, phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn và xây dựng nông thôn mới nhằm giảm nghèo bền vững.

Nỗ lực giải quyết những kiến nghị của cử tri cả nước

Buổi chiều, trước khi bước vào phiên chất vấn và trả lời chất vấn, các đại biểu QH đã nghe Ủy viên UBTVQH, Trưởng ban Dân nguyện của  UBTVQH Nguyễn Ðức Hiền trình bày Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ năm, QH khóa XIII. Theo đó, tại kỳ họp thứ năm, cử tri cả nước gửi đến QH 2.007 kiến nghị. Nội dung các kiến nghị liên quan đến hầu hết các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội, trong đó tập trung vào những vấn đề như: tái cơ cấu nền kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng; hoàn thiện cơ chế, chính sách trong lĩnh vực đất đai, nông nghiệp, nông dân và nông thôn; y tế, giáo dục và đào tạo; công tác quản lý, bình ổn giá các mặt hàng thiết yếu liên quan trực tiếp đến sản xuất và đời sống của nhân dân; tháo gỡ khó khăn trong sản xuất, xóa đói, giảm nghèo, chính sách đối với người có công, cán bộ cơ sở...

Trên cơ sở kiến nghị của cử tri, UBTV QH đã chỉ đạo tổng hợp, phân loại, chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền, yêu cầu nghiên cứu, tiếp thu, giải quyết, trả lời cử tri, gửi báo cáo đến UBTVQH để tiến hành giám sát theo quy định của pháp luật và báo cáo kết quả với Quốc hội.

Từ kỳ họp thứ năm đến nay, các cơ quan của QH, Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, Tòa án nhân dân tối cao và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã tiếp thu, nghiên cứu, giải quyết, trả lời 2.007/2.007 kiến nghị của cử tri. Trong đó, về an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm: tiếp thu kiến nghị của cử tri, để giải quyết khó khăn cho các đối tượng chính sách, người nghèo, người khuyết tật, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, các địa phương tích cực chăm lo, thực hiện trợ cấp xã hội thường xuyên, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho người khuyết tật nặng, người cao tuổi. Thực hiện chính sách đối với người có công đối với cách mạng; tổ chức cứu trợ và đề ra các giải pháp khắc phục hậu quả, phục hồi sản xuất, ổn định đời sống nhân dân tại các vùng bị thiên tai, bão, lũ. Ðồng thời, triển khai thực hiện các chính sách tín dụng ưu đãi, nâng mức hỗ trợ bảo hiểm y tế cho hộ cận nghèo; hỗ trợ đầu tư hạ tầng, phát triển sản xuất đối với các huyện nghèo và các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển, hải đảo...

Tuy vậy, đời sống nhân dân, người lao động, hộ nghèo, đối tượng xã hội còn nhiều khó khăn, khoảng cách giàu nghèo vẫn ở mức cao; chênh lệch về mức sống giữa các vùng, các nhóm dân cư, nhất là những vùng có đồng bào dân tộc thiểu số cư trú tập trung, nơi có tỷ lệ hộ nghèo cao còn có sự khác biệt đáng kể... Tình trạng thiếu việc làm ở nông thôn vẫn còn nhiều, nhất là những nơi đô thị hóa, chuyển đổi mục đích sử dụng đất...

Cần quản lý tốt vật tư nông nghiệp và tạm trữ lúa gạo

Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT) Cao Ðức Phát là thành viên Chính phủ đầu tiên đăng đàn trả lời chất vấn của các đại biểu QH. Các đại biểu QH Trần Văn Minh (Quảng Ninh), Huỳnh Minh Hoàng (Bạc Liêu), Bùi Văn Xuyền (Thái Bình) và một số đại biểu khác đã bày tỏ sự quan tâm, lo lắng về thực trạng công tác quản lý, kiểm soát chất lượng vật tư nông nghiệp còn nhiều yếu kém, hạn chế, tác động tiêu cực tới sản xuất nông nghiệp và đời sống của bà con nông dân. Vấn đề trách nhiệm của Bộ và những giải pháp khắc phục tình trạng nêu trên.

Trả lời về vấn đề này, Bộ trưởng Cao Ðức Phát nêu rõ, qua công tác thanh tra, kiểm tra, các cơ quan chức năng đã phát  hiện trên thị trường đang lưu hành nhiều loại phân bón, thuốc trừ sâu, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y giả, kém chất lượng, ngoài danh mục cho phép lưu hành....Từ thực trạng trên, Bộ NN và PTNT đã xác định công tác quản lý vật tư nông nghiệp là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của Bộ. Hằng tháng, lãnh đạo Bộ tổ chức họp giao ban, rà soát kết quả công tác này. Tuy nhiên, những việc làm được chưa đáp ứng được mong đợi của nhân dân.

Bộ trưởng Cao Ðức Phát nhấn mạnh: Trong thời gian tới, Bộ sẽ tập trung thực hiện nhiều giải pháp quan trọng nhằm nâng cao chất lượng công tác quản lý vật tư nông nghiệp. Tập trung trước hết là tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, trong đó có Luật Kiểm định và bảo vệ thực vật sắp được QH thông qua. Chấn chỉnh bộ máy quản lý, thanh tra, kiểm tra vật tư nông nghiệp trên phạm vi toàn quốc. Phối hợp các cơ quan chức năng siết chặt kiểm soát khu vực biên giới, phòng chống các loại vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng tuồn vào nước ta; đồng thời tăng cường kiểm tra trong nước, xử lý nghiêm những cơ sở vi phạm.

Bên cạnh đó, Bộ tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để nhân dân biết cách lựa chọn, sử dụng những vật tư nông nghiệp bảo đảm chất lượng và tham gia phòng chống những sản phẩm giả, kém chất lượng, độc hại. Ngoài ra, Bộ tiếp tục phối hợp chặt chẽ hơn nữa các bộ, ngành liên quan, trong đó có Bộ Công thương để chỉ đạo ngành dọc  tại các địa phương triển khai hiệu quả hơn nữa việc kiểm soát, quản lý việc xuất, nhập, sản xuất vật tư nông nghiệp.

Những hạn chế của ngành nông nghiệp, trong đó có vấn đề tạm trữ lúa gạo chưa góp phần phát triển bền vững ngành nông nghiệp, nhất là chưa làm cho đời sống, sản xuất của người nông dân ổn định hơn là vấn đề được các đại biểu Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa - Vũng Tàu) và Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) đặt câu hỏi đối với Bộ trưởng Cao Ðức Phát. Trả lời về vấn đề này, Bộ trưởng cho biết: Một trong những nguyên nhân dẫn đến hạn chế, yếu kém của ngành nông nghiệp hiện nay là công tác chỉ đạo, điều hành của Bộ và sự phối hợp giữa Bộ với hệ thống quản lý nhà nước còn nhiều hạn chế, cần được tích cực tăng cường hơn nữa. Việc tạm trữ lúa gạo là giải pháp tình thế chỉ được triển khai khi giá lúa gạo xuống thấp, làm ảnh hưởng đến thu nhập và sản xuất của bà con nông dân. Trong thời gian qua, nhất là vụ hè thu vừa qua, việc tạm trữ lúa gạo đã có hiệu quả tích cực, ngăn chặn đà giảm giá.

Bộ trưởng Cao Ðức Phát cũng cho rằng, Bộ NN và PTNT cần tiếp tục nghiên cứu các giải pháp có tính chất lâu dài, căn cơ hơn nữa để ngành lúa gạo nước ta phát triển bền vững, đời sống và sản xuất của người nông dân ổn định. Trong đó, cần tập trung rà soát quy hoạch vùng trồng lúa theo hướng tập trung ở đồng bằng sông Cửu Long và đồng bằng sông Hồng. Tiếp tục cơ giới hóa nông nghiệp, hiện đại hóa việc bảo quản sản phẩm nông nghiệp. Bên cạnh đó, cần tiếp tục hỗ trợ người nông dân áp dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất, trong đó cần chú trọng giống lúa mới có năng suất, chất lượng cao và ổn định. Cần phát triển hệ thống kinh doanh lúa gạo có khả năng cạnh tranh kết hợp đẩy mạnh công tác xây dựng thương hiệu gạo....

Ðẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp

Các đại biểu Mai Thị Ánh Tuyết (An Giang), Ðặng Xuân Huy (Ðồng Tháp) nêu ý kiến, sản xuất nông nghiệp là trụ đỡ của nền kinh tế, nhưng thời gian qua phát triển manh mún, đời sống nông dân còn bấp bênh. Vậy, việc tái cấu trúc ngành nông nghiệp sẽ được triển khai như thế nào để phát huy hiệu quả. Bộ trưởng Cao Ðức Phát cho rằng, thời gian gần đây, tăng trưởng trong nông nghiệp có xu hướng chậm lại. Nguyên nhân có nhiều, trong đó có nguyên nhân do nguồn lực của xã hội đầu tư cho nông nghiệp có xu hướng tăng chậm lại. Do vậy, việc nâng cao mức tăng trưởng trong nông nghiệp thời gian tới là thách thức rất lớn.

Thực hiện các giải pháp trong việc tái cơ cấu ngành nông nghiệp, Bộ NN và PTNT đang tiến hành rà soát lại quy hoạch, lựa chọn các cây, con giống để tăng giá trị sản xuất nông nghiệp thay vì tăng số lượng. Bên cạnh đó, điều chỉnh lại cơ cấu đầu tư, xây dựng chính sách thu hút nguồn lực của xã hội đầu tư vào nông nghiệp. Tăng cường nghiên cứu và áp dụng tiến bộ KHKT vào nông nghiệp. Ðặc biệt, thời gian tới sẽ tập trung vào khâu tổ chức sản xuất và sẽ làm quyết liệt hơn nữa nhằm tăng hiệu quả sản xuất.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Lê Nam (Thanh Hóa) về chính sách hỗ trợ ngư dân trong việc đánh bắt xa bờ thời gian tới, Bộ trưởng Cao Ðức Phát cho rằng, cùng với việc tái cấu trúc ngành nông nghiệp, về lâu dài chúng ta không khuyến khích ngư dân đánh bắt ở những vùng biển gần bờ mà sẽ có chính sách khuyến khích ngư dân đánh bắt ở vùng biển xa thông qua việc áp dụng khoa học kỹ thuật nhằm tiết kiệm nhiên liệu, tránh hao hụt và nâng cao chất lượng sản phẩm. Cùng với đó, Bộ NN và PTNT sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác hướng dẫn ngư dân tổ chức lại sản xuất theo hướng hiệu quả.

Tại phiên chất vấn, một số thành viên Chính phủ tham gia trả lời làm rõ những vấn đề đại biểu quan tâm liên quan đến quản lý ngành. Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ (KH-CN) Nguyễn Quân cho rằng, áp dụng khoa học công nghệ trong ngành nông nghiệp luôn được chú trọng và đã mang lại hiệu quả nhất định. Trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp, Bộ KH-CN đã phối hợp chặt chẽ Bộ NN và PTNT nghiên cứu và triển khai nhiều đề án hiện đang áp dụng khoa học công nghệ theo chuỗi giá trị từ chọn giống, nuôi trồng và thu hoạch. Bộ KH-CN đang phối hợp với Nhật Bản chuyển giao công nghệ bảo quản hải sản sau thu hoạch bảo đảm chất lượng phục vụ xuất khẩu.

Trả lời câu hỏi của một số đại biểu về xây dựng mô hình nhà tránh lũ tại những vùng hay xảy ra ngập lụt, Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Ðình Dũng cho biết, thời gian qua Chính phủ đặc biệt quan tâm và dành nguồn kinh phí lớn xây dựng tuyến dân cư vượt lũ tại đồng bằng sông Cửu Long và mang lại hiệu quả nhất định, giai đoạn một đã đạt hơn 90% kế hoạch, hiện đang triển khai giai đoạn hai. Ðối với miền trung, Chính phủ đã phê duyệt đề án làm thí điểm 700 nhà tránh lũ và hiện đang triển khai. Trong đợt mưa lũ vừa qua, những nhà tránh lũ nói trên phát huy hiệu quả rất tốt. Sắp tới sẽ nghiên cứu triển khai đầu tư xây dựng nhà tránh lũ đối với 40 nghìn hộ dân với phương châm nhà nước và nhân dân cùng làm.

Theo nhandan