Trước đây, việc chi trả do cán bộ cơ quan BHXH đảm nhiệm, có sự phối hợp của ban liên lạc hưu trí các phường xã. Thực hiện sự chỉ đạo của BHXH Việt Nam và BHXH tỉnh Thái Bình về công tác chi trả, BHXH thành phố đã báo cáo thường trực Thành ủy, thường trực UBND thành phố và xây dựng kế hoạch chuyển giao việc chi trả cho các đại diện tại phường xã. Tính đến nay, thành phố đã xây dựng được 19 ban đại diện chi trả tại 19 xã phường của Thành phố. Ban đại diện chi trả do UBND các phường xã giới thiệu gồm trưởng ban là cán bộ hưu trí tại địa phương, một cán bộ kế toán và một cán bộ làm thủ quỹ, số cán bộ này đảm bảo có phẩm chất đạo đức, trung thực, có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình với công việc. BHXH thành phố cử cán bộ phối hợp kiểm tra, giám sát, hướng dẫn nghiệp vụ do đó công tác chi trả về cơ bản đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, được đối tượng thụ hưởng khen ngợi, đánh giá cao.

Điều đáng nói, qua quá trình phối hợp kiểm tra giám sát tại các phường xã, cán bộ cơ quan BHXH đã phát huy được vai trò, trách nhiệm của mình hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và mục tiêu đã đề ra là chi trả nhanh chóng, chính xác, kịp thời, đúng kỳ, đủ số, tận tay đối tượng với thái độ hòa nhã, trân trọng, qua đó đã tạo được niềm tin, sự phấn khởi của các đối tượng thụ hưởng chính sách. Đồng thời, việc đưa cán bộ BHXH xuống xã phường thường xuyên gặp gỡ, tiếp xúc với đối tượng, nắm chắc các di biến động cần điều chỉnh cũng như tâm tư, tình cảm, những khó khăn vướng mắc, vì vậy cán bộ BHXH trở thành những tuyên truyền viên, qua đó giải quyết kịp thời những phát sinh từ cơ sở, tạo ra mối quan hệ mật thiết giữa cán bộ cơ quan BHXH với chính quyền địa phương giúp cho công tác chi trả và quản lý đối tượng đạt hiệu quả cao.

Căn cứ danh sách chi trả do BHXH tỉnh cung cấp, BHXH thành phố đã chủ động phối hợp với các ngành như Ngân hàng, Công an, UBND các phường xã xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết nhằm đảm bảo kế hoạch, số lượng tiền cũng như an toàn tiền mặt. Hàng tháng, các đại diện chi trả có trách nhiệm đến BHXH thành phố nhận tiền, được xe chuyên dùng của ngành ngân hàng đưa về đến tận địa điểm chi trả, có sự áp tải, giám sát bảo vệ của cán bộ công an và cán bộ cơ quan BHXH thành phố, do đó đảm bảo an toàn tuyệt đối trên đường vận chuyển. Từ thực tiễn hoạt động của các đại diện chi trả trong năm 2012, có thể khẳng định rằng đây là hình thức chi trả phù hợp, phát huy được các yếu tố thuận lợi cho công tác quản lý đối tượng và tổ chức chi trả các chế độ BHXH.

Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất đối với công tác chi trả hiện nay trên địa bàn thành phố là lượng tiền mặt hàng tháng quá lớn, chưa có phương tiện vận chuyển chuyên dụng mà chủ yếu dựa vào sự giúp đỡ của ngành ngân hàng và ngành công an nên đã phần nào ảnh hưởng đến kết quả công tác chi trả. Bởi vậy, song song với hình thức chi trả truyền thống trên, năm 2012, BHXH thành phố đã phối hợp với các cơ quan truyền thông và ngành ngân hàng tuyên truyền, vận động được trên 400 người nhận lương qua tài khoản thẻ ATM. Đây là hình thức chi trả mới, thời gian đầu còn gặp một số khó khăn nhưng đến nay người dân đã quen với hình thức này, bước đầu đã đạt được một số kết quả khả quan.

Về bản chất, ngân hàng quản lý tài khoản thẻ ATM được coi như một đại lý chi trả, hình thức này đang được lựa chọn như một giải pháp chi trả tuyệt đối an toàn, tiện lợi, nhờ đó đối tượng có thể chủ động thời gian lĩnh lương hưu và trợ cấp. So với hình thức chi trả trực tiếp thông qua đại diện thì hình thức chi trả gián tiếp qua tài khoản thẻ ATM mang lại nhiều tiện ích cho người sử dụng, đáp ứng nhu cầu phát triển. Với người sử dụng, lĩnh lương qua thẻ ATM không ràng buộc về thời gian quy định và thời gian chờ đợi, nếu chưa rút hết tiền ngay thì số tiền trong tài khoản sẽ được hưởng lãi suất, đảm bảo độ an toàn, chính xác cao. Với cơ quan Bảo hiểm xã hội, hình thức chi trả này góp phần an toàn tuyệt đối trong việc quản lý tiền mặt, không tốn thời gian, kinh phí trong việc vận chuyển, bảo quản ... Tuy nhiên, hiện nay số đối tượng nhận chi trả qua tài khoản thẻ ATM chưa cao.

Để hình thức chi trả qua tài khoản thẻ ATM phát triển, cần làm tốt công tác tuyên truyền, giới thiệu tiện ích của việc chi trả lương hưu trợ cấp BHXH hàng tháng qua thẻ ATM để mọi người hiểu một cách đầy đủ; ngành ngân hàng cần đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ tránh việc khai thác thị trường thẻ một cách lẻ tẻ, manh mún và thiếu hợp tác như hiện nay. Đặc biệt, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền làm thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt của người dân trong các giao dịch ...

Từ việc áp dụng linh hoạt các hình thức chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH phù hợp với đặc điểm của địa phương đã từng bước thực hiện hiệu quả mục tiêu chi trả trực tiếp, nâng cao chất lượng phục vụ đối tượng, góp phần chăm lo đời sống của người hưởng chính sách. Thông qua đó khẳng định tính ưu việt của chế độ chính sách BHXH của nhà nước ta trong thực tiễn cuộc sống, thực hiện chính sách an sinh xã hội và củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng.

Nguyễn Hoàng Dương

(Giám đốc Bảo hiểm xã hội Thành phố)