Theo kết quả điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo, năm 2013 toàn tỉnh có  trên 27.000 hộ nghèo (tỷ lệ 4,55%), giảm 2,25% so với cùng kỳ năm trước và gần 21.000 hộ cận nghèo (tỷ lệ 3,52%). 

Các chính sách hỗ trợ như vay vốn ưu đãi, dạy nghề, tạo việc làm, xuất khẩu lao động, cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT)… được thực hiện khá đồng bộ. Trong năm 2013, toàn tỉnh đã cấp trên 70.800 thẻ BHYT cho người nghèo và gần 50.200 thẻ BHYT cho người cận nghèo. Đã có trên 1.600 nông dân bị thu hồi đất nông nghiệp để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội  được hỗ trợ BHYT với tổng kinh phí hơn 886 triệu đồng. Đặc biệt, UBND tỉnh đã quyết định cấp thẻ BHYT cho người mù, bệnh nhân thuộc Bệnh viện Phong Da liễu Văn Môn, giúp người nghèo có điều kiện chữa bệnh, hòa nhập cộng đồng. Ngoài ra, toàn tỉnh đã có trên 46.200 hộ nghèo được hỗ trợ tiền điện với tổng kinh phí gần 17 tỷ đồng; 30.000 lượt học sinh, sinh viên thuộc hộ nghèo được hỗ trợ gần 16 tỷ đồng.

Song song các hoạt động trên, các sở, ngành, các địa phương đã chú trọng tổ chức các lớp tập huấn cho hơn 1.400 cán bộ làm công tác giảm nghèo các cấp. Tổ chức các lớp truyền thông trực tiếp về một số chính sách hỗ trợ người nghèo, cận nghèo cho 1.137 người nghèo, cận nghèo. Phát hành 30.000 tờ rơi và 157 băng rôn, khẩu hiệu tuyên truyền thực hiện mục tiêu giảm nghèo, chính sách hỗ trợ trực tiếp cho người nghèo, người cận nghèo. Công tác kiểm tra, giám sát được ban chỉ đạo thực hiện chương trình giảm nghèo từ tỉnh đến cơ sở quan tâm, chú trọng.

Xác định hỗ trợ vốn giúp người nghèo phát triển sản xuất là công cụ then chốt trong giảm nghèo, các ngành, các địa phương đã tạo điều kiện  để nhiều hộ nghèo được hỗ trợ vay vốn như đơn giản về điều kiện, thủ tục hồ sơ; áp dụng linh hoạt phương thức cho vay. Năm qua, Ngân hàng Chính sách xã hội đã cho trên 3.700 hộ nghèo vay vốn phát triển sản xuất với số tiền gần 70.000 triệu đồng; 11.442 hộ cận nghèo vay vốn với tổng kinh phí hơn 229.900 triệu đồng. Qua kiểm tra, giám sát, nhiều hộ đã sử dụng vốn vay đúng mục đích, có hiệu quả, tỷ lệ nợ quá hạn duy trì ở mức thấp.

Thực hiện chính sách trợ cấp xã hội thường xuyên, toàn tỉnh có trên 93.000 đối tượng được hưởng bảo trợ xã hội, trong đó trên 10.000 đối tượng có hoàn cảnh khó khăn thuộc diện hộ nghèo. Các hoạt động trợ cấp hàng tháng cho người có công, hỗ trợ làm mới và tu sửa nhà dột nát cho đối tượng người có công thuộc diện nghèo được các địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội quan tâm, hưởng ứng tích cực. Các hội đoàn thể tích cực thực hiện công tác giảm nghèo như tổ chức vận động “Ngày vì người nghèo”, kêu gọi và tổ chức tiếp nhận tài trợ của các tổ chức cá nhân hảo tâm giúp hộ nghèo, phần nào giúp giải quyết căn bản tình trạng nghèo trong đối tượng yếu thế. Cùng đó, các dự án khuyến nông, lâm, ngư và hỗ trợ sản xuất, phát triển làng nghề, trợ giúp pháp lý đã tạo cơ hội cho người nghèo được tiếp cận, tăng thu nhập để giảm nghèo.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giảm nghèo bền vững vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Trong đó đáng chú ý là tỷ lệ  hộ nghèo dù đã giảm song giảm nghèo chưa thực sự bền vững. Số hộ cận nghèo còn cao, nguy cơ tái nghèo tăng, sự chênh lệch giàu - nghèo giữa các vùng, nhóm dân cư chưa được thu hẹp, nhất là khoảng cách giữa nông thôn và thành thị. Bên cạnh đó, tỷ lệ giảm nghèo tại các địa phương không đồng đều, tỷ lệ giảm nghèo chậm, có địa phương còn tăng hộ cận nghèo như các huyện Thái Thụy, Hưng Hà, Thành phố…

Để thực hiện mục tiêu năm 2014 phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 1% trở lên, thực hiện đầy đủ, kịp thời chính sách cho 100% người nghèo, người cận nghèo theo quy định; bảo đảm 100% đối tượng bảo trợ xã hội đủ điều kiện được hưởng các chế độ chính sách theo quy định của Nhà nước, hiện nay các ngành chức năng, các địa phương trong tỉnh đang tiếp tục đẩy mạnh triển khai thực hiện đồng bộ các biện pháp phù hợp với thực tế. Trong đó, tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chương trình giảm nghèo; chú trọng nhân rộng các mô hình giảm nghèo hiệu quả; nâng cao chất lượng giảm nghèo gắn với xây dựng nông thôn mới; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong quá trình thực hiện…

Cùng với các chính sách hỗ trợ về vốn, việc làm, các địa phương cần chú trọng việc rút kinh nghiệm công tác giảm nghèo để có giải pháp giảm nghèo phù hợp với thực tế. Ngoài việc thường xuyên tổ chức tập huấn, cung cấp những kỹ năng nghiệp vụ cần thiết, từng bước nâng cao năng lực, ngành chức năng cần nghiên cứu, tham mưu cho tỉnh ban hành và triển khai thực hiện các chương trình, dự án, chính sách cho đối tượng nghèo, cận nghèo và bảo trợ xã hội; tập trung tháo gỡ khó khăn tăng cường cho vay vốn, dạy nghề, tạo việc làm, BHYT, tạo điều kiện cho người nghèo được thụ hưởng đầy đủ các chính sách trợ giúp của Nhà nước. Bên cạnh đó cần đẩy mạnh xã hội hóa công tác giảm nghèo, vận động, khơi gợi tinh thần tương thân, tương ái của các tổ chức, đơn vị, nhà hảo tâm nhằm đưa công tác này trở thành phong trào rộng khắp, góp phần thúc đẩy tiến độ giảm nghèo bền vững.

Ngọc Hân