Uy tín của nhà báo được tạo bởi những bài viết chất lượng 

Khi tôi xuất hiện trước cửa căn nhà của nhà báo Tống Ðại Thắng, nguyên Trưởng phòng Thời sự - Chính trị, Ðài Phát thanh - Truyền hình Thái Bình, ông đang lách tách bàn phím máy vi tính. Gần 5 năm sau ngày nghỉ hưu, ông vẫn thường xuyên gửi bài cộng tác với các cơ quan báo chí.

Biết tôi có ý định muốn đến học tập kinh nghiệm, nhà báo Tống Ðại Thắng cười hiền lành, chia sẻ: “Thời chúng tôi đi cơ sở, phương tiện giao thông không thuận lợi như bây giờ, một chuyến đi xuống các huyện nhanh cũng phải hết ngày mới về được. Vì thế, mình có điều kiện cùng ăn, cùng ở với nhân dân, khi trở về viết bằng sự trung thực, địa phương đó như thế nào thì mình phản ánh như thế không vì bất cứ lý do nào mà “bẻ cong” ngòi bút. Trong những năm tháng làm phóng viên, phóng sự điều tra là thể loại tôi thích viết nhất, tôi thường viết những vấn đề dư luận quan tâm, viết ít thôi, ngắn gọn nhưng súc tích, chú trọng việc đặt tít và những câu mở đầu vì điều đó có ý nghĩa quyết định đến việc người đọc có tiếp tục đọc hay không”.

Câu chuyện của nhà báo Tống Ðại Thắng cô đọng như những bài báo ông viết đã giúp tôi hiểu rằng: Cái tâm trong sáng của người làm báo, sự dũng cảm, xông xáo, viết vì lợi ích nhân dân, sự trung thực, giản dị trong cách viết đã tạo nên uy tín trong lòng nhân dân các địa phương ông từng đến tác nghiệp.

Con đường đến với bài báo hay cần có những bước đi chuyên nghiệp 

7 năm làm cộng tác viên, thông tin viên cho Báo Quân đội nhân dân, 33 năm làm báo chuyên nghiệp, thường xuyên có những bài đăng chia sẻ kinh nghiệm viết báo, nhà báo Phạm Viết Thanh, nguyên Trưởng phòng Văn xã – Nội chính, Báo Thái Bình được biết đến là một nhà báo có tâm với thế hệ phóng viên trẻ. Nói về kinh nghiệm viết báo, ông chia sẻ: Muốn có được một bài báo hay, trước hết người phóng viên phải xác định được đối tượng, phạm vi của bài viết, tiến hành thu thập những tư liệu, thông tin liên quan; sau đó trước khi đi xuống địa bàn phải xác định được những nơi cần đến, phải định hướng được những câu cần hỏi để phỏng vấn cán bộ, nhân dân ở địa phương đó. Trong quá trình hỏi, không được giấu dốt, nếu chưa hiểu phải hỏi đến khi hiểu mới thôi. Khi viết bài, tít là câu đầu tiên của bài báo, thu hút sự chú ý của độc giả vì vậy việc “giật tít” là vô cùng quan trọng. Có 2 kiểu đặt tít thường gặp: đặt tít trước khi viết và sau khi viết xong rồi mới đặt. Với cách đặt tít thứ nhất, tít thường đơn giản, nội dung trong bài báo sẽ bám lấy tít, đặt tít theo cách thứ 2 sẽ bắt được “cái thần” của bài viết, đó sẽ là một cái “tít động” nhưng không phải nhà báo nào cũng làm được điều này.

Cũng theo nhà báo Phạm Viết Thanh: Mỗi phóng viên có một cách triển khai bài viết khác nhau nhưng kinh nghiệm nhiều năm làm biên tập cho tôi thấy “điểm yếu” thường gặp của các phóng viên đó là trong quá trình tác nghiệp không quan sát hành động, cử chỉ của nhân vật nên ít thấy thể hiện trong bài viết. Có những lúc, những cử chỉ “phi ngôn từ” phóng viên quan sát được lại chính là chi tiết đắt giá bổ sung cho những nội dung đang được trình bày trong bài viết. Muốn có một bài báo hay đòi hỏi người viết phải có vốn sống, vốn văn học, vốn từ ngữ và trong quá trình triển khai thực hiện bài viết cần có những bước chuẩn bị cụ thể, rõ ràng, chắc chắn. Với những bài nêu hạn chế, tồn tại thì phóng viên đi cơ sở gặp không ít khó khăn. Ðể nhận được sự hợp tác của cán bộ địa phương, đòi hỏi người phóng viên cần biết thu thập đầy đủ những tư liệu trước khi xuống làm việc, dựa trên tính hai mặt của vấn đề để có lý lẽ thuyết phục yêu cầu hợp tác.

Phóng viên trẻ cần biết tích lũy  kiến thức

Con đường xuống thị trấn Tiền Hải đang thi công, sau cơn mưa rào có nhiều chỗ lầy lội, đọng nước nhưng không ngăn được ý muốn của tôi đến gặp một trong những phóng viên đầu tiên của Báo Thái Bình  - nhà báo Nguyễn Hữu Tháp. Ở tuổi 86, dáng người nhỏ bé, mái tóc đã bạc nhưng ông còn khá nhanh nhẹn và minh mẫn. Ông kể cho tôi nghe về những ngày đầu Báo Thái Bình thành lập, chuyện phóng viên đi cơ sở, viết bài, về những vui buồn trong nghiệp cầm bút.

Trong rất nhiều câu chuyện ấy, tôi nhớ nhất lời chia sẻ chân tình của ông dành cho những phóng viên trẻ: Mỗi nhà báo khi được phân công theo dõi lĩnh vực cần phải năng động, nhanh nhạy trong việc cập nhật đường lối, chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những thuật ngữ liên quan đến lĩnh vực mình phụ trách. Ðó chính là “vốn” giúp phóng viên tự tin khi đi cơ sở và có những bài viết sâu. Việc thường xuyên tích lũy kiến thức từ đời thực, từ các phương tiện thông tin đại chúng sẽ giúp phóng viên trẻ đổi mới, trưởng thành trong cách viết bài.

Kinh nghiệm là những gì được mỗi cá nhân đúc rút từ sự trải nghiệm cuộc sống. Kinh nghiệm của các nhà báo đi trước chính là “hành trang” cho tôi và rất nhiều phóng viên trẻ học tập, tự tin trên những cung đường tiếp theo của nghề báo.

Vũ Hường