Ông Bùi Nguyên Roác, đảng viên 44 năm tuổi Đảng - người tiên phong trong việc vận động gia tộc thực hiện bình đẳng giới cho biết: “Dòng họ Bùi Nguyên hiện có trên 140 hộ với gần 500 khẩu. Từ năm 2012, với sự tuyên truyền tích cực của Ban dân số - KHHGĐ xã, của các cán bộ, đảng viên là con cháu của dòng họ, Hội đồng gia tộc đã nhất trí thực hiện các quy ước mới như: làm lễ nhập họ cho tất cả các bé gái mới sinh giống như các bé trai; cho phép con gái đứng chống gậy và đáp lễ trong đám tang bố mẹ nếu như gia đình không có con trai; huy động sự đóng góp của cả nam và nữ trong việc xây dựng họ chứ không chỉ tính theo suất đinh như trước kia”.

Theo quan niệm cũ thì “nữ nhi ngoại tộc”, lễ nhập họ chỉ dành cho các bé trai mới sinh của dòng họ. Vào ngày giỗ tổ, tại từ đường, tên của các bé sẽ được ghi trang trọng vào “cây gia phả” của dòng họ, qua đó giáo dục truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” cho con cháu. Việc thay đổi quy ước có từ lâu đời này của dòng họ Bùi Nguyên có ảnh hưởng lớn đến việc xóa bỏ quan niệm “trọng nam, khinh nữ”, khiến cho các gia đình trong họ sinh con gái, đặc biệt là sinh con một bề là gái rất phấn khởi. Anh Bùi Nguyên Thạch có 2 con gái là những bé đầu tiên được làm lễ nhập họ tâm sự: “Trước đây, những gia đình chỉ có con gái như gia đình tôi rất ngại tham gia việc họ, thậm chí không dám đến từ đường vì mặc cảm không sinh được con trai là bất hiếu. Nhưng nay họ Bùi Nguyên đổi mới rồi, ai cũng mừng ra mặt, không còn ấm ức hay xấu hổ nữa. Gia đình tôi cũng xác định con cái sinh ra dù trai hay gái thì điều quan trọng là nuôi dạy các cháu cho khỏe mạnh, ngoan ngoãn, chỉ đẻ 2 con để tập trung phát triển kinh tế, làm giàu cho gia đình, cho quê hương, đất nước”.

Những việc làm thiết thực mang đầy tính nhân văn của dòng họ Bùi Nguyên trong 3 năm qua đã được Ban Chỉ đạo công tác dân số - KHHGĐ xã Thụy Dương ghi nhận, biểu dương và có sức lan tỏa lớn đối với các dòng họ trong xã. Theo ông Đoàn Đắc Viên, họ Đoàn Đắc sẽ học tập họ Bùi Nguyên, dự kiến tổ chức lễ nhập họ cho tất cả các cháu sinh trong năm 2014, không kể trai hay gái vào dịp giỗ tổ năm nay.

Cùng với việc xóa bỏ những định kiến “trọng nam, khinh nữ”, dòng họ Bùi Nguyên cũng rất chú trọng đến công tác khuyến học, khuyến tài, được công nhận là “Dòng họ khuyến học” của xã Thụy Dương. Cháu Bùi Thị Phương, học sinh lớp 11  cho biết: “Từ nhiều năm nay, dòng họ cháu luôn khuyến khích con cháu chăm chỉ học hành bằng việc xây dựng quỹ khuyến học và tuyên dương, khen thưởng học sinh giỏi tại từ đường của dòng họ. Vì thế, cũng như các anh chị em trong họ, cháu luôn cố gắng phấn đấu học tập thật tốt. Năm 2013, cháu đã thi đỗ vào Trường THPT Tây Thụy Anh với số điểm cao và đạt học sinh giỏi cấp trường năm học 2013 - 2014”.

Người đứng đầu dòng họ Bùi Nguyên, ông Bùi Nguyên Lợi chia sẻ quan điểm: “Đã hết cái thời “trời sinh voi, trời sinh cỏ”, việc phát triển của một dòng họ không phải tính bằng số lượng đinh mà quan trọng là chất lượng dân số. Chỉ cần thế hệ tương lai của dòng họ phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ và tinh thần thì chắc chắn sẽ làm rạng danh tổ tiên. Cái được về tình đoàn kết trong dòng tộc, về niềm tin vào những thế hệ con cháu tiến bộ chính là động lực để dòng họ Bùi Nguyên chúng tôi vượt qua được quan niệm “trọng nam, khinh nữ” tồn tại hàng nghìn năm qua”.

Tin chắc rằng, nếu các dòng họ thay đổi được những định kiến về giới như những gì mà dòng họ Bùi Nguyên đang làm thì tình trạng bất bình đẳng giới sẽ từng bước được khắc phục, góp phần giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh. Đó cũng chính là mục tiêu của chiến dịch truyền thông quốc gia hưởng ứng ngày Quốc tế trẻ em gái (11/10) với chủ đề "Chung tay hành động vì bé gái của chúng ta”.

Thu Hà

(Chi cục Dân số - KHHGĐ)