Chiến tranh đã lùi xa nhưng hậu quả nó để lại rất nặng nề. Nhiều người vì chiến tranh đã ra đi không có ngày trở lại hay phải mang thương tật suốt đời, không còn sức lao động làm chỗ dựa cho gia đình. Thấu hiểu những mất mát, hy sinh lớn lao đó. Những năm qua, Đảng, Nhà nước thường xuyên quan tâm, có nhiều chính sách hỗ trợ người và gia đình người có công với cách mạng, tổ chức thăm hỏi, tặng quà dịp lễ, tết hay khi ốm đau, bệnh tật. Trong đó, việc hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở luôn được đặc biệt chú trọng. Nhiều chương trình hỗ trợ người có công về nhà ở của các ban, ngành, đoàn thể, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học thông qua hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” được thực hiện rộng khắp.

Với Thái Bình, ngay trong giai đoạn 2012 - 2013, tỉnh đã có chủ trương hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở. Ngày 15/11/2013, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2521/QĐ-UBND phê duyệt Đề án “Hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng”. Qua rà soát, toàn tỉnh có 25.830 gia đình có nhu cầu hỗ trợ về nhà ở, trong đó xây mới 15.827 trường hợp, sửa chữa, cải tạo, nâng cấp 10.003 trường hợp. Trong 2 năm 2012, 2013, tỉnh đã hoàn thành hỗ trợ 2.716 gia đình (1.884 trường hợp xây mới, 832 trường hợp sửa chữa) với tổng số tiền gần 120 tỷ đồng, trong đó tiền tạm ứng từ ngân sách tỉnh và xã hội hóa trên 40 tỷ đồng. Hiện tại, UBND tỉnh đang tiếp tục rà soát, hỗ trợ nhà ở cho 5.222 gia đình người có công thuộc 7 nhóm đối tượng ưu tiên theo Quyết định số 22 của Thủ tướng Chính phủ với tổng số tiền dự kiến trên 180 tỷ đồng. Đây là số tiền lớn nên việc huy động từ nguồn xã hội hóa để hỗ trợ các gia đình rất cần sự tham gia của các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học cùng đông đảo các tầng lớp nhân dân.

Cùng cán bộ lao động - thương binh và xã hội xã Vũ Lăng (Tiền Hải), chúng tôi đến thăm gia đình thương binh hạng 3/4 Nguyễn Hữu Bình ở thôn Lê Lợi, là gia đình thuộc diện khó khăn, nhà ở xuống cấp không có điều kiện sửa chữa. Năm 2013, thực hiện Đề án “Hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng”, gia đình ông đã được hỗ trợ 30 triệu đồng. Trò chuyện với chúng tôi trong căn nhà mới xây dựng khang trang, ông Bình tâm sự: “Bản thân tôi không còn sức lực để lao động, vợ tôi cũng yếu, các con cũng không có điều kiện để giúp đỡ. Nếu không có kinh phí hỗ trợ của Nhà nước không biết đến bao giờ gia đình tôi mới được sống trong ngôi nhà khang trang như thế này”.

Bà Mai Thị Tý là vợ liệt sĩ, trú tại thôn Trung Tiến, xã Tây An, huyện Tiền Hải. Mặc dù chưa được hỗ trợ kinh phí nhưng nắm bắt được chủ trương của Đảng, Nhà nước, bà đã huy động kinh phí từ con cháu và gia đình để xây mới nhà ở. Bà Tý cho biết: Gia đình tôi thuộc diện được hỗ trợ theo Quyết định số 22 của Thủ tướng Chính phủ. Tuy chưa nhận được kinh phí hỗ trợ xây nhà nhưng tôi luôn tin tưởng vào chính sách của Đảng, Nhà nước đối với gia đình người có công. Tôi hy vọng, trong thời gian sớm nhất, Đảng, Nhà nước sẽ bố trí ngân sách hỗ trợ số tiền mà gia đình đã tạm ứng để xây nhà.

Quyết định số 22 của Thủ tướng Chính phủ thực sự là một chính sách thiết thực và ý nghĩa, tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện cũng đã bộc lộ một số hạn chế, đó là: việc rà soát nhà ở cho người có công chưa được thực hiện nghiêm túc và bài bản; tại nhiều địa phương, công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn những nội dung trong Quyết định chưa đầy đủ, kịp thời, do vậy tình trạng thống kê, rà soát không đúng đối tượng còn diễn ra. Mới đây, Sở Xây dựng phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã thành lập 2 đoàn công tác, tiến hành kiểm tra tại 8 xã thuộc 2 huyện Hưng Hà, Vũ Thư. Qua kiểm tra 121 gia đình theo 7 nhóm đối tượng ưu tiên đã phát hiện 16 trường hợp không đủ điều kiện hỗ trợ.

Nguyễn Cường