Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, dưới sự lãnh đạo của Đảng và chính quyền cách mạng các cấp, ngành Giao thông Vận tải (GTVT) Thái Bình đã sớm biết vận dụng sáng tạo đường lối chiến tranh nhân dân “Toàn dân, toàn diện, trường kỳ” vào hoạt động của ngành, tạo nên mặt trận GTVT rộng khắp, biết dựa vào sức dân là chính, tạo nên sức mạnh tổng hợp, thực hiện “Tiêu thổ kháng chiến” hàng trăm ki-lô-mét đường ô tô, hàng nghìn mét cầu các loại. Ngành đã cùng với quân dân cả nước vừa đánh giặc vừa bảo đảm giao thông, vận tải phục vụ  chiến đấu và đời sống nhân dân, góp phần giành thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Hòa bình lập lại ở miền Bắc, nhiệm vụ lớn nhất của ngành GTVT thời kỳ này là khôi phục lại hệ thống giao thông đã bị hư hỏng trong kháng chiến để phục vụ phát triển kinh tế miền Bắc và chi viện cho chiến trường miền Nam. Với quyết tâm “Tất cả vì miền Nam ruột thịt, quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, trên các tuyến đường, tuyến sông, bến cảng luôn vang lên khẩu hiệu: “Sống bám cầu, bám đường, chết kiên cường dũng cảm”, “Mở đường mà đi, đánh địch mà tiến”, cán bộ, công nhân viên ngành GTVT đã sáng tạo ra nhiều cách vượt sông bằng cầu phao luồng, cầu phao gỗ, phao sắt, phà; đồng thời, mở thêm các tuyến đường tránh… Hàng nghìn cán bộ, công nhân viên của ngành đã làm việc trên các tuyến đường trong lúc bom rơi, đạn nổ; các anh em lái phà, lái ca nô, lái tàu thuyền, lái xe vượt qua mưa bom bão đạn, thủy lôi của địch, quyết tâm đưa từng cân hàng ra tiền tuyến. Hàng trăm cán bộ, công nhân viên đã ngã xuống để giữ cho mạch máu giao thông thông suốt, liên tục.

Sau Đại thắng mùa xuân năm 1975, hàng triệu m³ đất đá được đào đắp, vận chuyển để xây dựng cơ sở hạ tầng; đưa hàng chục nghìn dân đến vùng kinh tế mới tạo dựng cuộc sống no ấm trên những mảnh đất xưa cằn cỗi nay trù phú; hàng trăm cây cầu lớn nhỏ được xây dựng, tu sửa, nâng cấp, đưa vào khai thác, sử dụng. Ngành cũng đã nhanh chóng ứng dụng và bước đầu đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất công nghiệp, đầu tư đóng mới phương tiện vận tải thủy, bộ, thuyền xi măng lưới thép…

Bước vào thời kỳ đổi mới, ngành GTVT Thái Bình đã tổ chức thực hiện có hiệu quả các nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh, đưa Thái Bình thoát hẳn khỏi thế “ốc đảo”, mạng lưới quốc lộ, tỉnh lộ đến giao thông nông thôn đều được đổi mới toàn diện. Các công trình trọng điểm như cầu Thái Bình, cầu Triều Dương, cầu Tân Đệ, cầu Nguyễn, cầu Hòa Bình, cầu Trà Lý, cầu Độc Lập, cầu Trà Giang, cầu Trà Linh, cầu Diêm Điền, cầu Tịnh Xuyên... cùng các tuyến đường được xây dựng với chất lượng cao và đưa vào khai thác, phát huy tối đa hiệu quả kinh tế - xã hội. Năng lực vận tải được nâng cao với sự ra đời của nhiều loại hình doanh nghiệp, đáp ứng nhu cầu giao lưu, trao đổi hàng hóa của địa phương, góp phần đưa kinh tế Thái Bình thoát khỏi tình trạng tụt hậu. Công nghiệp giao thông từng bước được củng cố, duy trì tốt hoạt động sửa chữa phương tiện thủy bộ, đóng mới tàu, phà sông, biển có trọng tải lớn… Công tác quản lý nhà nước không ngừng được hoàn thiện, hoạt động có hiệu quả theo hướng cải cách, đổi mới và chủ động.

Hơn chục năm qua, Thái Bình vẫn giữ được nhịp tăng trưởng kinh tế ổn định. Nếu như tổng sản phẩm của tỉnh năm 2005 đạt 6.455 tỷ đồng (theo giá so sánh 1994), tăng 41,6% so với năm 2000, gấp 1,8 lần năm 1995 thì năm 2015 ước đạt 42.796,1 tỷ đồng, gấp 1,5 lần năm 2010; thu nhập bình quân đầu người năm 2015 ước đạt 30,2 triệu đồng, tăng 1,85 lần so với năm 2010. Hết năm 2014, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh giảm còn 3,42%. Đến hết năm 2014, toàn tỉnh đã có 85 xã đạt chuẩn nông thôn mới và dự kiến đến cuối năm 2015, Thái Bình có 165 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 129 xã đạt từ 13 - 18 tiêu chí và phấn đấu có từ 1 - 2 huyện đạt huyện nông thôn mới. Với vai trò đi trước mở đường, sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong những năm qua có sự đóng góp quan trọng của ngành GTVT.

Cầu Tịnh Xuyên thi công vượt tiến độ hơn 2 tháng. Ảnh: Phạm Hưng

Hiện nay, Bộ GTVT đang đầu tư xây dựng cầu Thái Hà qua sông Hồng nối Hà Nam với Thái Bình theo hình thức BOT; dự kiến cuối năm 2015 đầu năm 2016 UBND tỉnh Thái Bình triển khai thủ tục đầu tư cầu Cống Vực nối Vũ Thư sang Đông Hưng rồi nối với Quốc lộ 39 đi Hưng Yên, Hà Nam. Đồng thời, sẽ có cây cầu vượt sông Hồng trên đường ven biển nối 6 tỉnh, thành phố Quảng Ninh - Hải Phòng - Thái Bình - Nam Định - Ninh Bình - Thanh Hóa. Theo kế hoạch, giai đoạn  2015 - 2020, Thái Bình sẽ đầu tư 58.108 tỷ đồng cho việc hiện đại hóa hệ thống giao thông, trong đó sẽ có khoảng 16.950 tỷ đồng xây dựng hệ thống quốc lộ, tập trung chủ yếu vào tuyến đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng qua Thái Bình, tuyến đường bộ ven biển, quốc lộ 37, 37B, cầu Thái Hà... Các tuyến đường tỉnh sẽ được đầu tư khoảng 13.487 tỷ đồng. Ngoài ra, khoảng 15.000 tỷ đồng sẽ được dành để đầu tư nâng cấp, cải tạo đường giao thông nông thôn theo tiêu chí nông thôn mới. Khi đó, Thái Bình sẽ thực sự trở thành một địa phương phát triển bền vững về kinh tế, ổn định về an ninh, chính trị, xã hội.

Với những thành tích đạt được trong 70 năm qua, ngành GTVT Thái Bình vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng 1 Huân chương Độc lập hạng Nhì, 59 Huân chương Lao động các hạng, 1.752 huân chương, huy chương kháng chiến các hạng, 9 cờ thưởng luân lưu của Chủ tịch nước và Chính phủ; 1 Bằng khen của Chủ tịch Hồ Chí Minh; 11 Huy hiệu Bác Hồ; 84 cờ và hàng trăm Bằng khen của Bộ Giao thông Vận tải, các bộ, ngành và UBND tỉnh. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, 77 cán bộ của ngành GTVT đã anh dũng hy sinh.

Với phương châm “Phát huy truyền thống 70 năm, đi trước mở đường, tiếp tục đổi mới, quyết liệt cải cách, vì sự hài lòng hơn của người dân và doanh nghiệp”, thời gian tới, ngành GTVT Thái Bình sẽ tiếp tục tham mưu và tổ chức thực  hiện thắng lợi các mục tiêu của Đảng, Nhà nước và của tỉnh đề ra, xứng đáng với truyền thống của ngành, góp phần thu hút đầu tư, tạo động lực phát triển của mọi ngành, mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội, củng cố, giữ vững quốc phòng, an ninh trong tỉnh, đồng thời tạo lập vị thế cho Thái Bình trong thời kỳ hội nhập.

Phạm Quang Đức

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải