Hiện nay, việc chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH) hàng tháng được thực hiện bằng hai hình thức: chi trả qua hệ thống bưu điện, phường, xã và chi trả qua thẻ ATM. Người hưởng lương, chế độ trợ cấp có quyền lựa chọn phương thức phù hợp nhất. Dù đã thể hiện nhiều ưu điểm song số lượng người nhận chi trả lương, chế độ BHXH qua thẻ ATM trong tỉnh vẫn chiếm tỷ lệ rất thấp. Theo số liệu của Bảo hiểm xã hội tỉnh, tính đến tháng 9/2016, toàn tỉnh có 3.777 người nhận lương hưu, trợ cấp qua thẻ ATM trên tổng số 98.485 người, chiếm tỷ lệ hơn 2,6%.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc người dân không lựa chọn phương thức nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua thẻ ATM, trong đó tập trung vào những lý do như: người nhận lương hưu đa phần là người già, sức khỏe yếu, khó khăn trong việc đi lại và sử dụng máy ATM, điểm đặt máy ATM lại ở xa khu dân cư nơi họ sinh sống... Ông Đỗ Duy Tân ở xóm 9, xã Tân Hòa (Vũ Thư) cho biết: Năm nay tôi 77 tuổi nên việc đi lại khó khăn, nếu nhận lương qua thẻ, phải lên tận thành phố mới rút được tiền nên tôi quyết định nhận lương hưu ở xã. Nhận qua thẻ vừa đi xa lại phải thực hiện các thao tác trên máy ATM mà mắt chúng tôi đã kém, không nhìn rõ chữ, số, rất mất thời gian. Thêm vào đó, ngày đến nhận lương cũng là dịp để anh em, bạn bè chúng tôi gặp mặt, trò chuyện, chia sẻ vui buồn lúc tuổi già, vì thế chúng tôi lựa chọn hình thức nhận lương hưu tại địa phương. Quan điểm của ông Tân cũng giống như suy nghĩ của nhiều người khi lựa chọn hình thức nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua hệ thống bưu điện ở phường, xã. Dù việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua hệ thống bưu điện, phường, xã là phù hợp với người già, đặc biệt là người dân sống ở vùng nông thôn xa các điểm ATM song không thể phủ nhận những ưu việt khi nhận lương hưu qua thẻ ATM. Nhiều người sống ở thành phố, thị trấn, người hay di chuyển thường chọn phương thức chi trả qua thẻ bởi không phải chờ đợi, linh động thời gian nhận tiền, có thể nhờ người thân nhận thay mà không cần giấy ủy quyền, bảo đảm an toàn, nếu chưa có nhu cầu nhận tiền ngay thì số tiền trong tài khoản sẽ được tính lãi. Trường hợp ông Nguyễn Văn Quý, số nhà 5, ngõ 46, phố Đốc Nhưỡng, thành phố Thái Bình là một ví dụ. Sau khi nghỉ hưu tại Công ty Than Vàng Danh (Quảng Ninh), ông quyết định lựa chọn nhận lương hưu qua thẻ ATM. Với ông, việc chi trả qua thẻ ATM có nhiều ưu việt hơn so với nhận qua hệ thống bưu điện. Ông Quý chia sẻ: Nhận lương qua thẻ ATM, tôi có thể rút tiền ở mọi lúc, mọi nơi không phải xếp hàng mất thời gian chờ đợi, số tiền trong tài khoản cũng được hưởng lãi, bảo đảm an toàn. Đôi lúc có việc phải đi xa không cần mang theo tiền mặt rất thuận tiện. Người nhận lương hưu qua thẻ cũng được lựa chọn ngân hàng sao cho thuận lợi với mình nhất. Bên cạnh đó, những lúc đau ốm hay gia đình có việc bận tôi có thể rút sau chứ không bắt buộc phải đến đúng ngày chi trả để lĩnh như phương thức nhận tại phường, xã, bưu điện. Không chỉ tạo thuận lợi cho người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH, phương thức nhận lương hưu qua thẻ còn giúp đơn vị đại diện chi trả giảm lượng tiền mặt trong lưu thông, chi trả an toàn, nhanh chóng. Nhân viên tại các điểm chi trả không bị áp lực khi lượng người đến nhận quá đông cùng một lúc.

Thời gian qua, nhằm thu hút lượng người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua thẻ ATM, ngành Bảo hiểm xã hội đã phối hợp với các ngân hàng thực hiện đổi mới, cải cách nhiều thủ tục hành chính. Theo đó, người nhận lương hưu, trợ cấp qua thẻ ATM không phải đến BHXH các huyện, thành phố để ký xác nhận chữ ký 6 tháng/lần như trước kia; phí phát hành thẻ lần đầu cho người hưởng có nhu cầu nhận lương hưu qua thẻ ATM cũng được thanh toán tại cơ quan bưu điện. Ngành Bảo hiểm xã hội cũng đưa ra nhiều giải pháp trong thời gian tới, cụ thể sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tại các điểm chi trả để người hưởng biết, đăng ký. Đối với người hưởng tăng mới, tỉnh ngoài chuyển về sẽ định hướng, hướng dẫn để đăng ký nhận lương qua thẻ ATM.

Hoàng Lanh