Người cao tuổi là lớp người có công lớn với đất nước, từng trải qua 2 cuộc kháng chiến gian khổ, góp phần xây dựng đất nước trong đống tro tàn của chiến tranh để làm nên lịch sử vẻ vang của thời đại Hồ Chí Minh. Ngày nay, trong sự nghiệp phát triển đất nước, vai trò của người cao tuổi (NCT) càng được thể hiện rõ nét. Với truyền thống “kính lão, đắc thọ”, “uống nước, nhớ nguồn”, học theo gương Bác Hồ “lụa tặng già”, những năm qua, Đảng, Nhà nước cũng như các thôn, làng, tổ dân phố và gia đình đều rất quan tâm đến NCT. Nhà nước đã tạo khung pháp lý riêng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho NCT bằng một loạt nghị định, thông tư của Chính phủ và hướng dẫn của các bộ, ngành liên quan. Song sự ra đời của Luật Người cao tuổi với những cơ chế, chính sách cụ thể, mang tính ưu việt là món quà đầu xuân ý nghĩa nhất với các bậc bô lão trong cả nước nói chung, Thái Bình nói riêng.

Đến ngày 1/10/2011, tổng số NCT toàn tỉnh là hơn 268 nghìn (chiếm 14% dân số). Dù đã ngoài 60 tuổi nhưng trên 75% NCT vẫn đang phải làm lụng vất vả (chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp và nội trợ giúp con cháu), trong đó không ít NCT cô đơn, không nơi nương tựa, ốm đau, tàn tật đang cần nhiều hơn nữa sự quan tâm, giúp đỡ của toàn xã hội. Việc quyết định giảm tuổi được phát thẻ bảo hiểm y tế, hưởng trợ cấp 180.000 đồng/tháng từ 85 xuống 80 đối với những NCT không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp xã hội hàng tháng (theo Điều 17 của Luật NCT) có thể nói là sẽ giúp thêm nhiều NCT bớt khó khăn trong cuộc sống.

Do ngân sách Nhà nước còn hạn hẹp nên việc trợ cấp bị chậm lại, để các cụ sớm được hưởng lộc của Đảng, Nhà nước ngày 11/5/2011, UBND tỉnh đã ra Quyết định số 793/QĐ- UBND, về việc cấp bổ sung kinh phí chi trả trợ cấp xã hội thường xuyên và bảo hiểm y tế 6 tháng đầu năm 2011 cho các cụ (đợt 1), tổng số tiền 34 tỷ 621 triệu đồng. Đến nay, toàn tỉnh có trên 42 nghìn cụ được cấp thẻ BHYT, hơn 60 nghìn cụ được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng, trong đó 55 nghìn cụ từ 80 tuổi trở lên không có lương hưu, BHXH, còn lại là các cụ neo đơn, nghèo, tàn tật.

Các cụ ta thường hay “ăn chắt, để dành”, lo cả việc tích cóp từng đồng, từng hào để nếu nằm xuống con cháu lấy lo ma chay, với 3 triệu đồng hỗ trợ mỗi cụ về già Luật đã quy định sẽ giúp các cụ bớt lo, sống vui, khỏe. Điều mà trước đây chúng tôi hay nghe các cụ phàn nàn là “lo miếng cơm, manh áo còn vất vả thì lấy đâu ra tiền mà đi thăm con cái ở xa, nói chi đến đi thăm quan, du lịch…” dường như cũng đã được Đảng, Nhà nước hiểu thấu nên Điều 16 của Luật, Điều 5 của Thông tư số 21/2011/TT-BTC của Bộ Tài chính, Công văn số 3873/BGTVT-PC, của Bộ Giao thông vận tải quy định kể từ ngày 1/7/2011, công dân Việt Nam từ 60 tuổi trở lên được giảm ít nhất 15% giá vé, giá dịch vụ khi tham gia giao thông bằng tàu thủy, tàu hỏa, máy bay chở khách và Thông tư số 127/2011/TT-BTC của Bộ Tài chính, quy định công dân Việt Nam đủ 60 tuổi trở lên khi thăm quan di tích lịch sử văn hóa, bảo tàng, danh lam thắng cảnh được giảm 50% mức thu phí hiện hành, thực thi từ ngày 24/10/2011. Thế là bắt đầu từ tết Nhâm Thìn này, các cụ không phải bắc ghế trước cửa nhà ngồi ngóng con cái về chung vui đầm ấm mấy ngày tết như mọi năm, mà chỉ với ít tiền con cái hỗ trợ các cụ có thể đến tận nhà, bất kể Nam hay Bắc ăn tết, vui xuân bên con cháu hoặc cùng các bạn già đi du xuân, thưởng ngoạn cảnh đẹp các vùng miền của Tổ quốc. 

Còn gì vui  hơn là trong không khí tràn ngập sắc xuân, các cụ tuổi chẵn từ 70, 75... và trên 100 tuổi, đội mũ đỏ, quần áo lụa… được con cháu rước ra khán đài trong trống rong, cờ mở để cấp ủy, chính quyền và toàn thể nhân dân cung kính mừng thọ, chúc thọ. Việc này, ở Thái Bình năm nào cũng diễn ra, nhưng do chưa được cấp kinh phí nên Hội NCT, cấp ủy, chính quyền địa phương phải tự cân đối quỹ và ngân sách để tổ chức, một số xã ngân sách eo hẹp không thể hỗ trợ. Nay Luật NCT giao kinh phí tổ chức mừng thọ, chúc thọ cho ngân sách tỉnh và xã, phường, thị trấn bảo đảm; giao UBND xã, phường, thị trấn phối hợp cùng Hội NCT, gia đình NCT tổ chức, tạo sự đồng thuận cao. Nên ngay sau tết Nguyên đán 2011, tất cả các địa phương đều đồng loạt tổ chức tốt ngày hội báo đáp công ơn cha mẹ. Tại buổi lễ, các cụ tròn 100 tuổi vẫn được Chủ tịch nước CHXHCNVN chúc thọ, tặng 5 mét lụa đỏ và 500.000 đồng như trước đây, các cụ tròn 90 tuổi cũng được Chủ tịch UBND tỉnh chúc thọ và tặng quà… Nét mới này khiến cả các cụ, người thân, toàn thể nhân dân đồng tình, nhất trí và cảm kích trước sự quan tâm lớn lao của Đảng, Nhà nước dành cho NCT. Ngày hội của NCT đang đến gần, xuân 2012, sẽ có 3318 cụ tròn 90 tuổi và tròn 100 tuổi, cùng hàng nghìn cụ tuổi chẵn sẽ được mừng thọ, chúc thọ.

Điều người già lo nhất là ốm đau không tiền chữa trị, mà người già lại hay đau ốm, hay phải đi bệnh viện khám và điều trị. Hiểu và chia sẻ với nỗi lo đó của các bậc cao niên, bên cạnh việc cấp thẻ BHYT, Luật còn mang đến cho NCT một niềm vui nữa là: các cụ sẽ được chăm sóc sức khỏe thông qua việc khám định kỳ, chữa bệnh tại các cơ sở y tế, đặc biệt ưu tiên cho người đủ 80 tuổi trở lên. Các bệnh viện sẽ thành lập các Khoa lão khoa hoặc dành một số giường để điều trị cho NCT. Vậy là, mỗi khi trái gió, trở trời, các bậc bô lão đã có thể yên tâm được điều trị và chăm sóc tốt.

Qua cái ti vi đen trắng cũ rích, hai cụ Nguyễn Văn Long - 82 tuổi và Trần Thị Gái- 84 tuổi, thuộc diện hộ nghèo, neo đơn của huyện Vũ Thư, biết Luật Người cao tuổi đã ra đời và tháng 6/2011, hai cụ nhận được tiền trợ cấp 180.000 đồng/cụ/tháng thì vui mừng như bắt được vàng. Hai cụ thấy: Luật NCT đã thể hiện rõ tính ưu việt cũng như truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, “kính lão, đắc thọ” của xã hội ta, phù hợp tâm tư, nguyện vọng, đáp ứng mong mỏi bấy lâu nay của lớp NCT. Còn Chủ tịch Hội NCT các xã: Hồng An (Hưng Hà), Quỳnh Giao (Quỳnh Phụ), thị trấn Vũ Thư (Vũ Thư)… phấn khởi như trẻ được quà, bởi có Luật NCT, các cụ không phải lo kinh phí tổ chức lễ mừng thọ, chúc thọ hàng năm, cũng không còn băn khoăn trước nghịch cảnh diễn ra ở một số địa phương: cha mẹ bạc đầu phải tự tổ chức, con cháu được mời đến mừng thọ, chúc thọ cho mình; NCT được giảm phí tàu và phí dịch vụ, vé thăm quan sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các cụ tổ chức cho hội viên đi thăm quan, du lịch trong và ngoài tỉnh.

Đáp lại sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước và toàn thể xã hội dành cho lớp NCT, đặc biệt là món quà ý nghĩa: Luật NCT, các cụ NCT trong toàn tỉnh với bề dày kinh nghiệm sống, mỗi ngày như “con tằm, nhả tơ”, truyền đạt những kiến thức, bài học làm người cho lớp con cháu, luôn là trụ cột để giữ gìn gia phong, nền nếp, vận động con cháu cùng mình tham gia vào quá trình xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế- xã hội địa phương, vì một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Trung Hiếu