Thực hiện Kế hoạch số 59/KH-UBND, ngày 22/5/2019 của UBND tỉnh về phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHCTL) năm 2019 - 2020, Kế hoạch số 39/KH-BCĐ, ngày 23/9/2019 của Ban Chỉ đạo PCTHCTL tỉnh về kiểm tra, giám sát việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và xây dựng môi trường không khói thuốc năm 2019, đoàn giám sát liên ngành gồm Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Tư pháp, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã tiến hành đợt kiểm tra, giám sát việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá tại 12 trường học trên địa bàn tỉnh. Qua kiểm tra cho thấy, việc nói không với thuốc lá, xây dựng môi trường trường học không khói thuốc... đã được các trường học quan tâm nhằm góp phần ngăn chặn học sinh tiếp cận thuốc lá.

Để xây dựng thành công môi trường trường học không khói thuốc, góp phần bảo vệ sức khỏe giáo viên, học sinh, nhiều thầy giáo trong các trường học đã trở thành những tấm gương tiêu biểu cho đồng nghiệp và học sinh về việc từ bỏ hoặc nói không với thuốc lá. 

Thầy giáo Trần Văn Khảo, Hiệu trưởng Trường THPT Thái Ninh (Thái Thụy) là người gương mẫu đi đầu trong việc từ bỏ thuốc lá và tích cực tuyên truyền, vận động các thầy giáo bỏ hút thuốc lá. Ban đầu, nhiều thầy giáo trong trường lúc mới bỏ thuốc còn thèm thuốc. Thế nhưng, nhờ sự phân tích cụ thể và kiên trì vận động của thầy Khảo, đến nay 100% giáo viên và học sinh trong trường đều đã ý thức được hút thuốc lá rất nguy hại cho sức khỏe. Thầy Khảo cho biết: Bỏ thuốc lá không hề dễ, nhất là đối với những người nghiện thuốc lá lâu năm. Song nếu có quyết tâm, kiên trì và sự khuyến khích, động viên, nhắc nhở của mọi người xung quanh thì hoàn toàn có thể thực hiện được. Bản thân gia đình tôi trước kia trồng thuốc lào, của nhà làm ra nên tôi cũng từng là người nghiện thuốc lá lâu năm. Sau một thời gian dài hút thuốc, tôi thấy sức khỏe giảm sút rõ rệt, đặc biệt, cháu nhỏ trong nhà thường xuyên bị ho và viêm phổi nên tôi quyết tâm từ bỏ thuốc lá. Ban đầu tôi hút giảm dần số lượng và sau đó là bỏ hẳn...

Còn thầy giáo Phạm Công Quang, Chủ tịch Công đoàn Trường THPT Quỳnh Thọ (Quỳnh Phụ) là người có “thâm niên” 30 năm nghiện thuốc lá, mỗi ngày hút hai bao thuốc nhưng thầy cũng đã quyết tâm và đoạn tuyệt được với thuốc lá. Không chỉ gương mẫu, đi đầu trong việc bỏ thuốc lá, thầy Quang còn chú trọng công tác chỉ đạo, đưa nội dung không hút thuốc lá tại nơi làm việc vào kế hoạch, nội quy, quy định, tiêu chí thi đua, khen thưởng của trường. Đồng thời, thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở, động viên cán bộ, giáo viên, người lao động cùng thực hiện. Trước đây, Trường THPT Quỳnh Thọ có một số cán bộ, giáo viên hút thuốc lá nhưng hiện nay không có tình trạng cán bộ, giáo viên, học sinh hút thuốc lá trong khuôn viên trường.

Khi được hỏi làm thế nào để ngăn chặn học sinh tiếp cận thuốc lá, đa phần các đồng chí bí thư đoàn thanh niên tại các trường học đều cho biết: Để xây dựng môi trường không khói thuốc thì người đứng đầu phải gương mẫu. Trong trường học cũng vậy, người thầy, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm phải là người gương mẫu đầu tiên, như vậy mới tuyên truyền, ngăn chặn được học sinh.

Công tác tuyên truyền, giáo dục PCTHCTL trong trường học luôn là giải pháp được nhiều trường THPT trên địa bàn tỉnh áp dụng. Những pa nô, khẩu hiệu tuyên truyền “Trường học không khói thuốc”, “Quyết tâm xây dựng trường học không khói thuốc lá”, biển “Cấm hút thuốc lá” đã được lắp đặt tại các hành lang, lớp học trong các trường học, đem lại hiệu quả tích cực. Công tác tuyên truyền còn sôi nổi, hào hứng thông qua các cuộc họp, sinh hoạt chi đoàn, cuộc thi “Khi tôi 18” bằng hình thức sân khấu hóa... Vào đầu năm học mới, 100% giáo viên, học sinh ký cam kết xây dựng trường học không khói thuốc. Lúc đầu, các em chỉ quan sát, tuyên truyền một cách thụ động, hiện nay chính các em lại là những tuyên truyền viên đắc lực trong PCTHCTL nơi học đường và tại cộng đồng dân cư.

Xây dựng môi trường không khói thuốc lá tại trường học không chỉ bảo đảm bầu không khí trong lành mà còn ngăn chặn việc bắt đầu hút thuốc lá của học sinh, giảm tỷ lệ hút thuốc lá, giảm gánh nặng bệnh tật và kinh tế cho mỗi cá nhân, gia đình và toàn xã hội. Trong thời gian tới, bên cạnh việc tiếp tục chú trọng, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, ngành Giáo dục và Đào tạo sẽ quyết liệt hơn trong việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, xây dựng môi trường trường học không khói thuốc.

Hoàng Thía

(Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh)