Chất thải y tế là những chất thải phát sinh từ các hoạt động khám chữa bệnh, nghiên cứu khoa học, sinh hoạt của người bệnh, gia đình bệnh nhân, nhân viên y tế và các chất thải phát sinh tự nhiên khác nằm trong khuôn viên bệnh viện, chủ yếu là nước thải và rác thải. Việc quản lý chất thải y tế (CTYT), đặc biệt là các chất thải nguy hại là một vấn đề quan trọng, cấp bách bởi nó có thể gây nguy hại đến sức khỏe cộng đồng, tác động xấu đến môi trường sống và bùng phát dịch bệnh.

Nhận thức được tầm quan trọng đó, những năm qua, Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Phụ đã tiến hành thu gom, phân loại rác thải sinh hoạt, chất thải rắn, sau đó tiến hành khử trùng bằng hóa chất Javen, Cloramin- B phun hàng ngày. Rác thải sinh hoạt được nhân viên vệ sinh môi trường của Thị trấn Quỳnh Côi vận chuyển về bãi chứa rác thải của Thị trấn; đối với rác thải nguy hại, các khoa phòng tiến hành thu gom chất thải lây nhiễm cho vào túi nhựa PE màu vàng, chất thải hóa học, chất thải phóng xạ cho vào túi PE màu đen và đem đi xử lý bằng lò đốt chất thải y tế Chuwastar- F- 1S.

Đối với nước thải y tế, trước khi thải ra môi trường đều được khử trùng trước khi qua bể phốt. Tuy nhiên, việc quản lý CTYT vẫn còn bị buông lỏng, thả nổi, không đúng quy định, phó thác cho hộ lý, điều dưỡng. Các loại ống nhựa chứa máu, nước tiểu và các bệnh phẩm sau xét nghiệm, theo quy định phải đựng vào các túi nilon mang chôn hoặc đốt, nhưng việc xử lý này chưa bảo đảm yêu cầu, nhất là các ống nghiệm không có chất chống đông máu nên có cả cục máu đông vẫn được mang đi chôn dù chưa được xử lý; trong khi đó, nhiều người nhặt rác do không có kiến thức về nhiễm khuẩn đã đào trộm, rửa lấy ống nhựa mang bán. Kết quả phân tích nước thải của Bệnh viện, các thông số BOD 5 vượt 1,15 lần; Coliform vượt 3,4 lần so với tiêu chuẩn Việt Nam. Hơn nữa, nước thải sau khi xử lý sơ bộ được đưa ra mương tiêu sau đó dẫn ra mương thủy lợi rồi xả trực tiếp ra sông Yên Lộng, gây ảnh hưởng đến môi trường.

Bệnh viện Đa khoa Quỳnh Phụ là bệnh viện hạng 2 với 180 giường bệnh, trung bình mỗi ngày khám từ 400 - 500 lượt bệnh nhân, điều trị nội trú từ 250 - 300 bệnh nhân. Với lượng bệnh nhân đến khám, điều trị đông nên vấn đề bảo vệ môi trường bệnh viện đặc biệt quan trọng. Hàng ngày, Bệnh viện thải ra khoảng 20kg rác y tế, 100- 200m3 nước thải, trong đó nước thải y tế trên 30m3. Nếu không xử lý tốt sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường, nhất là nước thải từ các khu xét nghiệm, X quang, phòng cấp cứu...

Vì vậy, để đảm bảo mọi nguồn phát sinh ô nhiễm từ hoạt động khám chữa bệnh không gây tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe cộng đồng, năm 2009, Bệnh viện đã thực hiện dự án “Ứng dụng công nghệ mới, tăng cường các biện pháp quản lý chất thải y tế nguy hại và chống nhiễm khuẩn”. Các biện pháp can thiệp bao gồm: Tập huấn kiến thức quản lý CTYT cho tất cả các nhân viên nằm trong hệ thống quản lý chất thải (do đó 100% các khoa đã phân loại đúng chất thải từ nơi phát sinh, không còn chất thải nguy hại lẫn vào chất thải sinh hoạt); xây mới nhà chứa rác nguy hại theo đúng quy định; đầu tư hệ thống máy đốt rác, CTYT nguy hại; cải tạo nhà chứa rác sinh hoạt, (để các đối tượng nhặt rác không vào nhặt, bới gây mất vệ sinh và hạn chế các loại côn trùng, chuột tha rác ra môi trường); xây dựng riêng biệt một khu xử lý nước thải; xây dựng, quy hoạch lại hệ thống thoát nước thải y tế và nước thải sinh hoạt; lắp đặt các thiết bị xử lý nước thải trước khi đưa ra môi trường. Tiến hành cải tạo quy trình xử lý CTYT phù hợp với thực tế của Bệnh viện.

Đối với các chai nhựa, chai thủy tinh đựng các dung dịch không có hóa chất độc hại được thu gom tập kết tại kho riêng biệt. Đối với những chất nguy hại được xử lý triệt để trước khi đem vào lò đốt chuyên dụng. Tất cả các loại CTYT nguy hại được tiến hành đốt hàng ngày, trung bình từ 25 - 30 kg/ngày. Đối với quy trình kỹ thuật ứng dụng công nghệ xử lý nước thải y tế nguy hại, được xử lý bằng công nghệ bể lắng Lamell kết hợp với lọc sinh học và khử trùng bằng nước Javen, công suất trung bình 130 m³/ngày, đêm. Đến thời điểm này, việc ứng dụng công nghệ mới vào quản lý CTYT của Bệnh viện đã đi vào hoạt động hơn một năm. Nhận thức của cán bộ, nhân viên, bệnh nhân và người nhà bệnh nhân về bảo vệ môi trường sống, môi trường khám chữa bệnh được nâng lên, 100% CTYT đã được xử lý trước khi đưa ra môi trường.

Với sự quan tâm của tỉnh và sự chủ động của Bệnh viện trong việc đầu tư, vận hành hệ thống xử lý CTYT đã góp phần quan trọng trong công tác bảo vệ môi trường và ngăn ngừa lây lan dịch bệnh, tạo sự thoải mái, yên tâm cho bệnh nhân đến khám và điều trị.

Bài, ảnh: Minh Nguyệt