Với vai trò và đặc thù của ngành là nghiên cứu, triển khai ứng dụng khoa học và công nghệ vào thực tiễn để phát triển kinh tế, xã hội, thời gian qua ngành đã triển khai được 183 chương trình đề tài, dự án khoa học và công nghệ trọng điểm với tổng kinh phí ngân sách nhà nước cấp trên 40.300 triệu đồng. Trong đó, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn đã khảo nghiệm 436 giống lúa, 282 giống cây màu các loại; tuyển chọn được nhiều giống có năng suất, chất lượng bổ sung vào cơ cấu giống cây trồng của tỉnh. Điển hình như các giống lúa CNR36, TBR1, TBR36, Thái Xuyên 111, giống lạc TB25...

Tiếp thu và làm chủ công nghệ sản xuất một số giống lúa lai, ngô lai F1, công nghệ chế biến hạt giống theo tiêu chuẩn quốc tế; công nghệ sản xuất nhân tạo giống và nuôi thâm canh một số loài thủy sản như cua biển, giống lợn lai 3 máu, lợn lai ¾ máu lợn rừng... Những kết quả đó đã góp phần tích cực trong nâng cao tỷ trong sản xuất nông nghiệp, phục vụ hiệu quả chương trình chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp và dịch vụ, 65 doanh nghiệp đã được hỗ trợ phát triển sản xuất với tổng kinh phí trên 8.900 triệu đồng để nghiên cứu đổi mới công nghệ và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế.

Có thể thấy hiện nay, trình độ công nghệ của một số doanh nghiệp  đã được nâng cao rõ rệt, nhất là trong công nghệ sản xuất bia, chế biến thức ăn gia súc, dệt sợi, sản xuất sứ vệ sinh cao cấp. Bên cạnh đó, các đơn vị trong tỉnh tích cực triển khai chương trình ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin phục vụ cải cách hành chính; ứng dụng công nghệ GIS trong quản lý, điều hành hệ thống công trình thủy lợi; nâng cấp hệ thống thư điện tử... Toàn tỉnh hiện có 40 đơn vị xây dựng hoàn chỉnh mạng nội bộ (mạng LAN), trên 27.300 máy vi tính và trên 16.000 thuê bao Internet.

Ở lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, quốc phòng - an ninh, ngành khoa học và công nghệ đã tập trung nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, cung cấp luận cứ khoa học để tham mưu xây dựng các chỉ thị, nghị quyết, đề án và cơ chế chính sách phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Đồng thời, nghiên cứu đổi mới, hoàn thiện cơ chế quản lý góp phần giải quyết có hiệu quả các vấn đề như: nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, an ninh quốc phòng, bảo đảm an ninh trật tự và an toàn xã hội. Trong lĩnh vực y tế và bảo vệ môi trường đã nghiên cứu giải quyết các vấn đề bức xúc, ứng dụng rộng rãi công nghệ tiên tiến hiện đại trong khám, chữa bệnh; xây dựng mô hình cung cấp nước sạch ở nông thôn, ứng dụng công nghệ bioga, công nghệ vi sinh vật hữu hiệu và chế phẩm vi sinh để xử lý môi trường trong chăn nuôi, xử lý rác thải sinh hoạt.

Cùng với các hoạt động trên, công tác quản lý khoa học và công nghệ đã từng bước được đổi mới, khuyến khích các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất. Ngành cũng đã triển khai có hiệu quả các hoạt động thẩm định, đánh giá và giám định công nghệ. Hỗ trợ danh nghiệp xây dựng và quảng bá thương hiệu. Đến nay, toàn tỉnh đã có hơn 200 sản phẩm hàng hóa được bảo hộ về nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp, 7.600 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật được ứng dụng vào thực tiễn sản xuất. Trong đó có 08 công trình đạt giải Hội thi sáng tạo toàn quốc. Ngành cũng đã tiến hành nghiên cứu, xây dựng xong bản đồ kỹ thuật số về an toàn bức xạ, phóng xạ môi trường, hàm lượng kim loại nặng trong khí thải và nước thải tại các khu công nghiệp; thẩm định và cấp phép cho 32 cơ sở có hoạt động bức xạ.

Bên cạnh đó, hoạt động tiêu chuẩn đo lường chất lượng cũng được tăng cường.  Chi cục Tiêu chuẩn - đo lường - chất lượng đã hướng dẫn áp dụng được  trên 4.000 lượt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật cho các sản phẩm. Có 3.000 lượt sản phẩm, hàng hóa thực hiện công bố tiêu chuẩn áp dụng, công bố hợp chuẩn,hợp quy, áp dụng trên 70 quy trình đo lường. Hàng năm đã kiểm định, hiệu chuẩn được trên 55.000 phương tiện đo; phân tích thử nghiệm trên 6.000 mẫu sản phẩm, hàng hóa. Toàn tỉnh hiện có trên 60 doanh nghiệp xây dựng và áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế; có hơn 300 sản phẩm, hàng hóa được cấp mã số, mã vạch.

Để phát huy những kết quả đạt được, trong thời gian tới, ngành khoa học và công nghệ tiếp tục tập trung vào việc nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu khoa học và công nghệ vào sản xuất  và đời sống nhằm tạo ra những lợi thế mới về năng suất, chất lượng, hiệu quả, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường. Chú trọng việc triển khai,ứng dụng các thành tựu về công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, công nghệ vật liệu mới. Tiếp tục đổi mới công tác quản lý nàh nước về khoa học và công nghệ. Có chính sách đào tạo và sử dụng tốt đội ngũ  cán bộ khoa học và công nghệ của tỉnh. Đẩy mạnh các hoạt động hợp tác về khoa học và công nghệ. Đồng thời, tăng cường đầu tư ngân sách nhà nước, đẩy mạnh việc huy động các nguồn lực để nâng cao tiềm lực khoa học và công nghệ, đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Mai Thư