Công cuộc dò tìm hạt ma dưới biển Địa Trung Hải
Kính viễn vọng neutrino kilomet khối (KM3NeT) đang được xây dựng tìm kiếm hạt neutrino năng lượng cao nhằm nghiên cứu chúng và xác định nguồn vật lý thiên văn khiến chúng truyền khắp vũ trụ. Để làm vậy, KM3NeT sử dụng đại dương như một dạng máy dò và tận dụng hiệu ứng xảy ra khi hạt hạ nguyên tử di chuyển qua môi trường nhanh hơn vận tốc ánh sáng, IFL Science hôm 8/8 đưa tin.
Vận tốc ánh sáng trong chân không là giới hạn tốc độ tuyệt đối của vũ trụ. Không có vật thể nào di chuyển nhanh hơn 300.000 km/giây, theo nghiên cứu của Einstein do cần năng lượng vô tận để làm vậy. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa ánh sáng không thể bị đánh bại về mặt tốc độ trong điều kiện phù hợp. Khi điều đó xảy ra, hiệu ứng kỳ lạ gọi là Cherenkov có thể xuất hiện. Ví dụ, trong nước, ánh sáng di chuyển chậm hơn ở 200.000 km/giây. Bất kỳ hạt nào muốn vượt qua tốc độ đó sẽ cần năng lượng 175 kiloelectron volt.
Năm 1934, nhà vật lý người Liên Xô Pavel Cherenkov chứng kiến những gì xảy ra sau khi bắn phá nước bằng bức xạ. Một ánh sáng màu xanh dương ngày nay gọi là ánh sáng Cherenkov hoặc bức xạ Cherenkov phát ra từ nước. Ông và hai đồng nghiệp là Il´ja Mikhailovich Frank và Igor Yevgenyevich Tamm xác định nguyên nhân tạo ra ánh sáng kỳ lạ. Hạt hạ nguyên tử tích điện di chuyển nhanh hơn vận tốc ánh sáng trong nước tạo ra hiệu ứng tương tự tiếng nổ siêu thanh (xảy ra khi máy bay di chuyển nhanh hơn vận tốc âm thanh). Nhờ nghiên cứu này, họ được trao giải Nobel Vật lý năm 1958.
KM3NeT hướng tới phát hiện ánh sáng Cherenkov ở đại dương, tạo bởi tương tác của hạt neutrino trong nước biển. Đài quan sát Astroparticle Research with Cosmics in the Abyss (ARCA) tạo thành bộ phận lớn nhất của KM3NeT. Các máy dò được gắn vào những sợi dài, máy dò ở cuối sợi nằm ở độ sâu 3.500 m bên dưới mặt biển Địa Trung Hải. Càng nhiều máy dò càng giúp lọc tín hiệu nhiễu trong đại dương như phân rã của kali-40.
ARCA dường như đã phát hiện một sự kiện thú vị theo mô tả của Francis Halzen, nhà vật lý ở Đại học Wisconsin - Madison. Sự kiện rất sáng mà ARCA quan sát cho tới nay mới chỉ được tiết lộ bởi nhà vật lý neutrino João Coelho tại hội thảo Neutrino 2024 ở Milan, Italy. Theo ông, sự kiện này "thực sự nổi vật, vượt xa bất cứ thứ gì khác". Hiện nay, các nhà nghiên cứu vẫn giữ kín hướng và thời gian phát hiện, để phòng trừ các nhóm khác có thể sử dụng thông tin để tìm ra nguồn từ vũ trụ.
Neutrino được biết đến như "hạt ma" do chúng có khả năng đi qua các vật thể rắn một cách dễ dàng. Hạt neutrino tương tác rất yếu với vật chất. Một hạt neutrino có thể di chuyển quãng đường một năm ánh sáng (10 nghìn tỷ km) trong kim loại chì mà không va chạm với bất kỳ nguyên tử nào.
Theo vnexpress.net
Tin cùng chuyên mục
- Toàn văn: Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia 13.01.2025 | 10:08 AM
- Quyết tâm chuyển đổi số sâu rộng, toàn diện, thực chất, hiệu quả 17.10.2024 | 15:31 PM
- Sóng nhiệt kỷ lục ở Nam cực đe dọa tương lai Trái đất 06.08.2024 | 09:46 AM
- 201 thí sinh tham gia Hội thi tin học trẻ tỉnh Thái Bình năm 2024 10.06.2024 | 19:17 PM
- Tổng kết và trao giải hội thi, cuộc thi sáng tạo khoa học năm 2022 - 2023 18.12.2023 | 16:35 PM
- Hội thảo khoa học về vai trò của khoa học và công nghệ trong việc sản xuất, tiêu thụ và phát triển sản phẩm nông nghiệp 16.12.2023 | 14:38 PM
- Hội nghị khoa học về chẩn đoán và điều trị bệnh lý tim mạch 28.10.2023 | 12:02 PM
- Ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất nước mắm 15.02.2023 | 18:51 PM
- Tàu container lớn nhất thế giới 13.02.2023 | 08:42 AM
- Phát triển thị trường khoa học và công nghệ đồng bộ, hiệu quả, hiện đại và hội nhập 23.09.2022 | 21:19 PM
Xem tin theo ngày
- Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh: Gặp mặt và chúc tết các doanh nghiệp nhân dịp tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025
- Thường trực HĐND tỉnh: Thông qua kết quả thẩm tra một số tờ trình
- Đổi mới, sáng tạo trong hành động với tinh thần “Kỷ cương trách nhiệm, chủ động kịp thời, tinh gọn hiệu quả, tăng tốc bứt phá”
- Đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng, Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình nhiệm kỳ 2020 - 2025
- Đồng chí Nguyễn Khắc Thận, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh: Thăm, tặng quà Mẹ Việt Nam anh hùng, người cao tuổi, người có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn thành phố Thái Bình
- Đảng ủy Khối Các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh: Khen thưởng 113 tập thể, cá nhân đạt thành tích tiêu biểu xuất sắc trong công tác xây dựng Đảng năm 2024
- Đồng chí Nguyễn Khắc Thận, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh: Dự chương trình tết sum vầy với đoàn viên, người lao động
- Trên 978.500 đại biểu tham gia hội nghị quán triệt, triển khai về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia
- Toàn văn: Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia
- Đánh giá kết quả triển khai công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước