Việc đầu tư cho sự phát triển của tài sản trí tuệ cũng chính là sự đầu tư dài hạn và phải có chiến lược dài hơi của doanh nghiệp. Tài sản trí tuệ không chỉ sản sinh ra lợi nhuận tức thì, giá trị của nó phụ thuộc rất nhiều vào chính sự phát triển của doanh nghiệp và chiến lược phát triển kinh doanh của doanh nghiệp đó. Có thể thấy, trong quá trình cạnh tranh và hội nhập, nhiều doanh nghiệp đã chi ra những khoản đầu tư khổng lồ để mua sắm nhà xưởng, máy móc, thiết bị nhưng lại không có nhiều doanh nghiệp chịu đầu tư thích đáng cho tài sản trí tuệ.

Theo một thống kê của Cục Sở hữu trí tuệ (SHTT) - Bộ Khoa học & Công nghệ thì chỉ có khoảng 20% doanh nghiệp biết đầu tư và phát triển tài sản trí tuệ. Trên địa bàn tỉnh ta hiện nay, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa biết làm thể nào để loại tài sản trí tuệ mang lại dòng thu nhập cao nhất và hiệu quả nhất. Nguyên nhân một phần là vì doanh nghiệp chưa tiếp cận được với các quy định của luật về định giá tài sản trí tuệ. Mặt khác, việc định giá tài sản trí tuệ trong doanh nghiệp còn khá nhiều vấn đề bất cập. Nếu chỉ dựa vào phương pháp chi phí để xác định giá tài sản, xác định nguyên giá tài sản trí tuệ để đưa vào sổ sách kế toán cho mục đích khấu hao cũng như các mục đích góp vốn, mua, bán, giao khoán, cho thuê, cổ phần hóa doanh nghiệp thì trong nhiều trường hợp không thể phản ánh hết giá trị của loại hình tài sản này. Do đó, các doanh nghiệp không mặn mà trong việc đầu tư.

Bên cạnh những nguyên nhân trên, việc định giá tài sản trí tuệ trong doanh nghiệp còn có nhiều hạn chế. Doanh nghiệp chưa nhận thức được việc định giá tài sản trí tuệ là hết sức quan trọng, nó giúp doanh nghiệp biết được giá trị tài sản trí tuệ của mình, từ đó có những quyết sách, chiến lược, kế hoạch kinh doanh phù hợp. Mặt khác, tài sản trí tuệ không thể xác định được bằng những dấu hiệu vật chất nên việc định giá rất phức tạp và khó khăn. Ở nước ta hiện nay chưa có những văn bản pháp luật quy định riêng cho định giá tài sản trí tuệ cũng như đối với hệ thống tiêu chuẩn định giá. Ngoài ra, ý thức của các doanh nghiệp chưa quan tâm đúng mức đến tài sản trí tuệ và làm thế nào để loại tài sản này mang lại lợi ích lớn nhất chưa được chú ý. Các tổ chức thực hiện định giá thực sự chuyên nghiệp có khả năng định giá tài sản vô hình nói chung trong đó có tài sản trí tuệ nói riêng còn khiêm tốn.

Cần phải khẳng định rằng, tài sản trí tuệ là loại tài sản phải đầu tư tốn kém nhưng đồng thời cũng là loại tài sản quan trọng nhất, có giá trị nhất đối với doanh nghiệp. Khó khăn trong việc định giá tài sản trí tuệ là một trong những nguyên nhân quan trọng ảnh hưởng tới việc cổ phần hóa doanh nghiệp, góp vốn đầu tư liên doanh, chuyển giao chuyển nhượng tài sản, sáp nhập doanh nghiệp, giải quyết tranh chấp và bồi thường thiệt hại do xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ  (SHTT). Do đó, để bảo vệ được quyền và lợi ích chính đáng của mình, các doanh nghiệp cần phải quan tâm thỏa đáng đến lĩnh vực SHTT. Doanh nghiệp cần xác định rõ các vấn đề SHTT liên quan đến toàn bộ hoạt động của mình từ việc đặt tên doanh nghiệp, đăng ký kinh doanh cho đến lựa chọn sản phẩm, dịch vụ do mình sản xuất, kinh doanh sẽ được tạo ra theo công nghệ nào, có kiểu dáng gì, mang nhãn hiệu nào. Nếu đối tượng nào có khả năng bảo hộ thì cần tiến hành các thủ tục xác lập quyền theo quy định của pháp luật hiện hành. Đặc biệt, nếu doanh nghiệp có hàng hóa xuất khẩu thì cần phải tìm hiểu pháp luật SHTT của nước nhập khẩu liên quan đến hàng hóa của mình để vừa bảo vệ được quyền SHTT hợp pháp, vừa không xâm phạm quyền SHTT của người khác.

Hy vọng trong thời gian tới các cá nhân và các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh sẽ có được cái nhìn cụ thể hơn, sâu rộng hơn về vấn đề sở hữu trí tuệ nhằm góp phần đưa ra cho mình được các chiến lược kinh doanh gắn liền với việc xây dựng, phát triển và bảo vệ tài sản trí tuệ của mình và để tài sản trí tuệ trong các doanh nghiệp thực sự mang lại lợi ích to lớn cho doanh nghiệp.

Ngọc Mai