Ngày 20/4/1947, tại khu nhà Séc trong sân vận động Phủ Sóc, nay thuộc xã Vũ Quý, huyện Kiến Xương, đã trở thành một mốc son quan trọng, đánh dấu sự ra đời của Tỉnh đội Dân quân Thái Bình (nay là Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh).

Trong suốt 67 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Ðảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 3, cấp uỷ, chính quyền địa phương và sự cưu mang, đùm bọc, che chở của nhân dân, lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh đã vượt qua muôn vàn khó khăn, gian lao, thử thách, đầy hy sinh ác liệt, lập nên những chiến công hiển hách, góp phần tô thắm thêm truyền thống vẻ vang “Ðoàn kết, chiến đấu, sáng tạo, quyết thắng”.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, quân và dân Thái Bình dưới sự lãnh đạo của Ðảng đã đoàn kết một lòng sát cánh bên nhau chủ động đánh địch với 5.930 trận lớn nhỏ; đã tiêu diệt, bức hàng và bức rút hơn 200 đồn bốt địch, phá 852 bộ máy ngụy quyền từ tổng đến xã, tiêu diệt và loại khỏi vòng chiến đấu gần 3 vạn tên địch, thu hàng ngàn tấn vũ khí đạn dược, quân trang, quân dụng. Ðộng viên hàng vạn người con của quê hương bổ sung cho bộ đội chủ lực với lực lượng tương đương 3 đại đoàn, huy động hơn 3 triệu ngày công, hàng vạn tấn thóc chi viện cho tuyến trước.

Bước vào cuộc chiến tranh chống Mỹ (1954 - 1975). Với phong trào “Thanh niên 3 sẵn sàng, phụ nữ 3 đảm đang, mỗi người dân là một chiến sỹ” toàn tỉnh đã có 154.275 người vào bộ đội; 34.238 thanh niên xung phong tình nguyện phục vụ chiến đấu và chiến đấu trên khắp các chiến trường. Ðạt tỷ lệ số người tình nguyện ra tiền tuyến cao nhất so với các tỉnh miền Bắc, được Trung ương và Chính phủ khen thưởng. Thái Bình cũng là tỉnh đầu tiên trên miền Bắc xã hội chủ nghĩa lập kỷ lục 5 tấn thóc/ha (1966), rồi 6 tấn và 7 tấn/ha (năm 1974). Hàng năm đã huy động 20 - 30% tổng sản lượng lương thực để giao nộp cho Trung ương. Riêng 10 năm (từ 1967 - 1975) toàn tỉnh đã huy động trên 1 triệu tấn lương thực gửi ra tiền tuyến kịp thời nuôi quân đánh giặc.

Trong 2 cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của Mỹ, quân và dân tỉnh ta đã chiến đấu hàng ngàn trận lớn nhỏ, bắn rơi 44 máy bay và bắt sống giặc lái, bắn cháy 4 tàu chiến của Mỹ. Ðã có nhiều đơn vị, địa phương đã trở thành lá cờ đầu về thành tích bắn rơi máy bay, Ðại đội dân quân nữ tập trung huyện Tiền Hải diệt một máy bay ngay từ loạt đạn đầu tiên. Ngoài ra, LLVT tỉnh đã chủ động phát hiện rà phá, tháo gỡ hàng vạn quả bom, mìn và thủy lôi các loại, bảo vệ và bảo đảm an toàn các mục tiêu quan trọng, bảo đảm giao thông thông suốt, bảo vệ sản xuất, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân...

Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, hàng vạn người con của quê hương Thái Bình tiếp bước truyền thống cha anh lên đường cầm súng đánh trả bọn xâm lược. LLVT Thái Bình hình thành nhiều tiểu đoàn, trung đoàn bộ đội chủ lực hành quân từ quê lúa tiến thẳng ra mặt trận nơi cuộc chiến ác liệt đang diễn ra tại biên giới phía Bắc và Tây Namon>. Những người ở lại quê hương tích cực tham gia dân quân, tự vệ, lực lượng dự bị động viên sẵn sàng chiến đấu bảo vệ sự bình yên, bảo vệ trật tự trị an trong thôn xóm, vừa là lực lượng nòng cốt trên cả 2 mặt trận lao động sản xuất và chiến đấu phát triển lan rộng và trở thành cao trào trong toàn Ðảng, toàn dân và LLVT tỉnh nhà.

Thực hiện công cuộc đổi mới của đất nước, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ðảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 3 mà trực tiếp, thường xuyên là Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh, sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành, các địa phương, đặc biệt là sự yêu thương, đùm bọc, giúp đỡ của nhân dân; LLVT Thái Bình đã nỗ lực vượt bậc vượt qua nhiều khó khăn thách thức, tích cực, chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp, triển khai tổ chức thực hiện có hiệu quả và hoàn thành toàn diện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương, nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc, có tính đổi mới và sáng tạo, được các cấp đánh giá cao.

Ghi nhận những đóng góp to lớn của Ðảng bộ, nhân dân và LLVT Thái Bình trong các cuộc chiến tranh vệ quốc, Thái Bình vinh dự được Bác Hồ tặng cờ “Quân dân một lòng tiêu diệt quân địch”. Xã Nguyên Xá huyện Ðông Hưng được Bác Hồ tặng cờ “Làng kháng chiến kiểu mẫu”. Ðảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao Vàng. 106 tập thể, 58 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu “Anh hùng LLVT nhân dân”; 5,1 vạn người con ưu tú quê hương 5 tấn đã anh dũng hy sinh; 3,2 vạn người đã để lại một phần xương máu của mình nơi chiến trường và gần 3 vạn người đang phải hứng chịu nỗi đau cả về thể xác lẫn tinh thần do hậu quả nặng nề chất độc da cam; 4.928 bà mẹ được phong tặng, truy tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam anh hùng” và nhiều phần thưởng cao quý khác.

Văn Dũng

(Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh)