Sở Tư pháp đã thực hiện tốt chức năng tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo đối với công tác này.

Ngay khi chưa có Luật Ban hành văn bản QPPL và Luật Ban hành văn bản QPPL của HĐND và UBND, Sở Tư pháp đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quyết định số 541/QĐ-UB ngày 07/11/1995 quy định về quản lý thống nhất việc ban hành văn bản hành chính, Chỉ thị số 13/2006/CT-UBND ngày 02/8/2006 về việc nâng cao chất lượng công tác soạn thảo, thẩm định, kiểm tra và xử lý văn bản QPPL và Quyết định số 13/2009/QĐ-UBND ngày 09/10/2009 quy định về trình tự, thủ tục soạn thảo, ban hành văn bản QPPL thuộc thẩm quyền của UBND các cấp...

Từ năm 2001 đến nay, HĐND tỉnh đã ban hành 142 Nghị quyết, UBND tỉnh ban hành 396 Quyết định và 142 Chỉ thị; HĐND các huyện, thành phố đã ban hành 431 Nghị quyết, UBND ban hành 790 Quyết định và 315 Chỉ thị; ở cấp xã ban hành 12.265 văn bản QPPL các loại.

Nhìn chung, công tác xây dựng, ban hành văn bản QPPL ở cả 3 cấp tỉnh, huyện và xã đã có những chuyển biến tích cực, được Bộ Tư pháp đánh giá cao. ở cấp tỉnh công tác phối hợp giữa các ngành có liên quan trong việc tổng hợp, lập và trình UBND tỉnh ban hành Chương trình xây dựng VBQPPL hàng năm đã đi vào nền nếp và đều được Sở Tư pháp thẩm định trước khi ban hành, đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của các văn bản QPPL do tỉnh ban hành với hệ thống pháp luật.

Các ý kiến thẩm định đã được các cơ quan soạn thảo nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu. Văn bản QPPL do HĐND, UBND tỉnh ban hành đảm bảo chặt chẽ, chi tiết, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.

Do đó, văn bản QPPL khi ban hành được thực hiện ngay không cần hướng dẫn thi hành của các ngành, các huyện, vì vậy mà cấp huyện ban hành văn bản QPPL rất ít.

Khi xây dựng chính sách, tỉnh đã chú ý đến việc xem xét tình hình thực tế của từng địa phương, trong một số trường hợp giới hạn về khung pháp lý tỉnh đã có sự sáng tạo trong việc cụ thể hoá các quy định của Trung ương nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật như chính sách đền bù khi nhà nước thu hồi đất, chính sách hỗ trợ thu hút đầu tư, chính sách thu hút nguồn nhân lực, thời gian thực hiện các thủ tục rút ngắn, thủ tục đơn giản tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân và các doanh nghiệp.

Công tác ban hành văn bản QPPL ở cấp huyện và xã cũng được thực hiện khá tốt. Hầu hết các huyện, thành phố đã giao Phòng Tư pháp thực hiện thẩm định các dự thảo văn bản QPPL của UBND nên chất lượng văn bản QPPL khi được ban hành đúng trình tự, thủ tục và có hiệu lực pháp lý cao.

Đối với cấp xã, về cơ bản công tác xây dựng, ban hành văn bản QPPL của HĐND, UBND cấp xã đã có chuyển biến tích cực, các văn bản QPPL do cấp xã ban hành cơ bản đúng thẩm quyền, đúng trình tự thủ tục, có nội dung phù hợp với các văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên, đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước trên địa bàn.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được công tác xây dựng, ban hành văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số hạn chế, tồn tại như Việc đăng ký xây dựng văn bản QPPL của một số ngành còn thụ động, chưa sát với yêu cầu quản lý nhà nước, văn bản ban hành không đảm bảo tiến độ, phải chuyển sang năm sau hoặc không được ban hành;

Chất lượng một số dự thảo văn bản QPPL chưa đảm bảo, nội dung đơn giản, sơ sài, chỉ sao chép hoặc biên tập lại các quy định tại văn bản QPPL của Trung ương hoặc xuất phát từ ý chí chủ quan của cơ quan chủ trì soạn thảo, chưa đảm bảo thể thức và kỹ thuật trình bày...

Từ năm 2001 đến nay, qua kiểm tra, rà soát phát hiện 48/657 văn bản QPPL cấp tỉnh không còn phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và quy định của Trung ương đã kiến nghị UBND tỉnh tự xử lý theo hướng bãi bỏ 31 văn bản, sửa đổi bổ sung 17 văn bản; 63/1.547 văn bản của cấp huyện có sai sót chủ yếu về thể thức và kỹ thuật trình bày; 1.346/10.525 văn bản do cấp xã ban hành có sai sót về nội dung và thể thức, đã được kiến nghị xử lý theo quy định của pháp luật.

Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trên là do một số đơn vị, địa phương chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của công tác xây dựng, ban hành văn bản , nên chưa chủ động đăng ký việc xây dựng, ban hành văn bản QPPL thuộc lĩnh vực quản lý; chưa chỉ đạo sát sao, đầu tư thời gian, bố trí cán bộ hợp lý cho công tác xây dựng, ban hành văn bản, việc xây dựng dự thảo đơn giản, nội dung chung chung, sơ sài.

Công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị có liên quan trong soạn thảo, ban hành chưa chặt chẽ, thậm chí nhiều cơ quan, đơn vị chỉ phối hợp mang tính hình thức. Cán bộ tham mưu thực hiện công tác soạn thảo, xây dựng văn bản QPPL từ tỉnh đến cơ sở trình độ chuyên môn nghiệp vụ còn hạn chế. Kinh phí đầu tư cho công tác này chưa đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ được giao.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác văn bản cần thực hiện tốt một số nội dụng sau: Cấp ủy, chính quyền và lãnh đạo các ngành, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác này, nhất là trong việc củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác văn bản. Quan tâm đầu tư kinh phí và cơ sở vật chất cho công tác này.

Đồng thời thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật ban hành văn bản QPPL của HĐND, UBND, các văn bản hướng dẫn của Chính phủ và Quyết định số 13/2009/QĐ-UBND ngày 09/10/2009 của UBND tỉnh ban hành Quy định về trình tự, thủ tục soạn thảo, ban hành văn bản QPPL thuộc thẩm quyền UBND các cấp để tạo sự thống nhất trong quy trình ban hành văn bản.

Xây dựng cơ sở dữ liệu và tin học hoá phục vụ công tác soạn thảo, ban hành văn bản: Thường xuyên rà soát, hệ thống hoá, pháp điển hoá văn bản QPPL của các cấp ban hành để làm cơ sở dữ liệu phục vụ cho việc soạn thảo, thẩm định và ban hành văn bản.

Trần Hữu Hiệp

( Phó Giám đốc sở Tư pháp Thái Bình)