Cụm đảo chìm Đá Tây có dạng hình quả trám, nằm theo hướng Đông Bắc - Tây Nam với 3 điểm đảo chính là Đá Tây A, Đá Tây B, Đá Tây C. Tuy nằm trên cùng một bãi đá song các điểm cách nhau rất xa, đứng trên bất kỳ đảo nào nhìn sang đều thấy các điểm đảo còn lại chỉ còn là những chấm nhỏ. Thềm san hô cụm bãi Đá Tây có thể phân ra thành 4 bãi riêng biệt, giới hạn ngăn cách giữa các bãi là luồng vào. Giữa bãi ngầm có một hồ sâu và rộng. Với địa thế này, bãi Đá Tây trở thành nơi neo đậu, trú ngụ an toàn cho tàu thuyền khi gặp sóng to, gió lớn và đang trở thành trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá lớn.

Điểm đảo đầu tiên cánh phóng viên chúng tôi đặt chân đến là Đá Tây B. Do hôm trước không được vào đảo Đá Lát nên đây là đảo chìm đầu tiên tôi được đặt chân lên. Để đến được đảo, chúng tôi phải trải qua 20 phút ngồi trên xuồng CQ. Sóng biển mạnh trùm cả lên xuồng nên khi lên đến đảo toàn người tôi đều ướt sũng. Đá Tây B cũng như hầu hết các đảo chìm mà chúng tôi lên trong suốt hải trình đều có kết cấu gồm 3 khối nhà được nối với nhau bởi những cây cầu xi măng. Mọi sinh hoạt của cán bộ, chiến sĩ hoàn toàn đều ở trong nhà. Do diện tích rất chật chội nên tất cả đều được bố trí vô cùng ngăn nắp, khoa học. Mọi không gian đều được tận dụng tối đa. Đại tá Bùi Đình Dương, Lữ đoàn phó quân sự Lữ đoàn 146, Trưởng đoàn công tác cho biết: Đá Tây B là tuyến đầu của cụm đảo Đá Tây. Trong năm qua, bên cạnh việc hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, cán bộ, chiến sĩ đảo Đá Tây B đã phối hợp hiệu quả với các đảo còn lại cùng Trạm hải đăng Đá Tây bảo đảm an toàn cho tuyến hàng hải thuộc phạm vi đảo; đồng thời làm tốt công tác cứu hộ, cứu nạn, hỗ trợ hậu cần nghề cá cho ngư dân; tăng gia bảo đảm thực phẩm tươi cho cán bộ, chiến sĩ… Khi di chuyển đến khu nhà thứ hai, chúng tôi nhìn thấy một vườn rau nhỏ được che chắn rất cẩn thận. Rau được trồng trong các thùng nhựa xếp sát nhau. Trên tường có gắn tên đơn vị phụ trách chăm sóc. Lúc trở ra, tôi tình cờ gặp chiến sĩ Nguyễn Văn Tuyên, là đồng hương Thái Bình, quê ở xã Minh Hưng (Kiến Xương). Ra đảo đã được một năm nên công việc trồng và chăm sóc rau xanh với Tuyên rất quen thuộc. Theo chia sẻ của chiến sĩ quê lúa sinh năm 1995 thì “Đất từ đất liền mang ra sau khi trộn với phân sẽ được cho vào các thùng, rồi gieo hạt lên. Chiều nào bọn em cũng tưới nước, bón phân cho rau. Trồng rau trên đảo quan trọng là phải che chắn kín đáo để tránh gió biển mặn thổi vào làm hỏng rau”. Nhìn khu vườn nhỏ được che chắn bởi nhiều mảnh ni lông khác nhau ghép lại, tôi chạnh lòng nhớ tới vườn rau nhà kính trên đảo Trường Sa rồi ao ước: Giá như ở đây cũng có vườn rau như vậy thì hay biết mấy! Khó khăn là thế song trong năm qua, từ những vườn rau nho nhỏ ấy đã đáp ứng được 70% nhu cầu rau xanh cho cán bộ, chiến sĩ trên đảo - Thượng úy Lâm Văn Mạnh, Đảo trưởng đảo Đá Tây B cho biết.

Chiến lợi phẩm.

Cũng giống như Đá Tây B, các điểm đảo Đá Tây C và Đá Tây A đều cơ bản đáp ứng được nhu cầu rau xanh cho cán bộ, chiến sĩ. Khi lên đảo Đá Tây A, đến thăm khu chăn nuôi tập trung trên đảo, cánh phóng viên chúng tôi ai nấy đều ngỡ ngàng. Trong điều kiện vô cùng khó khăn, thiếu thốn (diện tích hẹp, thiếu nước ngọt), vậy mà khu chăn nuôi vẫn có đủ gà, vịt, lợn, chó. Toàn bộ khu chăn nuôi chỉ vẻn vẹn 30m2 được chia làm nhiều ngăn nuôi. Thức ăn chính cho lợn là cơm thừa trộn với nước. Cùng với nguồn thức ăn tận dụng trên đảo, các chiến sĩ còn thường xuyên đi bắt ốc, cá về cho gà, vịt ăn. Ngoài ra, trên đảo còn có 200 thùng trồng rau và một “hồ cá nhân tạo”. Gọi là hồ chứ thực ra đó là một vũng nước lớn được các chiến sĩ quây lại. Cá thu hoạch sau những chuyến tăng gia trên biển sẽ được thả vào hồ làm thức ăn dự trữ. Nói về công tác tăng gia sản xuất trên đảo, Đại úy Lâm Thế Phong, Chỉ huy trưởng đảo Đá Tây A cho biết: Công tác chăn nuôi, trồng trọt được chỉ huy đảo đưa vào kế hoạch hàng tháng, hàng quý; có giao chỉ tiêu cụ thể cho từng đơn vị và kết quả được đưa vào đánh giá thi đua hàng năm. Tất cả cán bộ, chiến sĩ trên đảo đều nêu cao tinh thần trách nhiệm, ngoài thời gian trực chiến và thực hiện các công việc được phân công thì đều hăng hái tăng gia sản xuất. Vì vậy, trong điều kiện còn nhiều khó khăn, năm qua đảo vẫn thu được gần 1 tấn rau, 3 tạ thịt chó, 80 con gia cầm và 7 tạ cá nuôi, góp phần cải thiện bữa ăn của bộ đội. Sức khỏe của cán bộ, chiến sĩ theo đó cũng được nâng lên.

Trong tất cả các đảo chìm chúng tôi đến, Đá Tây A là đảo duy nhất Đoàn nghỉ lại qua đêm. Nghe chỉ huy đảo chia sẻ thì Đoàn của chúng tôi cũng là Đoàn đầu tiên nghỉ lại trên đảo. Sở dĩ như vậy vì cơ sở vật chất trên các đảo chìm không đủ để đón tiếp nhiều người. Vì cả đoàn chỉ có 10 nữ nên chúng tôi được ưu tiên nghỉ tại các phòng trên tầng hai, có giường ngủ; còn các chiến sĩ (đã nhường lại giường cho chúng tôi) cùng toàn bộ phóng viên nam trải chiếu nằm tập trung tại hội trường tầng một. Đêm trên đảo chìm, nằm nghe tiếng sóng vỗ, cảm nhận rõ vị mặn mòi của biển theo từng đợt gió lùa vào phòng, tôi càng thấm thía câu hát: “Sóng Trường Sa dập dồn như giông bão/Muối trùm lên mặn cả chỗ nằm” (Giữa trùng khơi sóng).

(Còn nữa)

Đào Quyên