Khó đủ bề

Trong đợt khám tuyển NVQS năm 2017 ở một số huyện, thành phố, số thanh niên không đủ điều kiện sức khỏe chiếm tỷ lệ rất cao. Nhiều địa phương chiếm trên 40% so với tỷ lệ lên khám tuyển. Bác sĩ Lương Văn Hưng, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Nam Tiền Hải cho biết: Trong đợt khám tuyển NVQS năm 2017, thanh niên các xã khu Nam huyện có chất lượng sức khỏe kém hơn so với đợt khám tuyển NVQS năm 2016 cả về thể lực, tim mạch… Nguyên nhân chủ yếu do môi trường sống hiện nay, chế độ ăn uống không bảo đảm, sử dụng chất kích thích như rượu, bia… Về nguyên nhân chủ quan, chúng tôi nghi ngờ các cháu có sử dụng chất kích thích để tăng nhịp tim nhằm trốn, tránh NVQS. Một nguyên nhân nữa là trang thiết bị, vật tư y tế trang bị cho các đoàn khám còn thiếu, chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được yêu cầu…

Tại một số điểm khám tuyển NVQS trên địa bàn tỉnh, khi được hỏi về chất lượng sức khỏe của thanh niên, các bác sĩ đều có chung nhận định: Số lượng thanh niên đủ điều kiện nhập ngũ đạt sức khỏe loại 1 rất thấp, chủ yếu là sức khỏe loại 2 và loại 3. Ông Phạm Thanh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Đông Vinh (Đông Hưng) cho biết: Nguồn thanh niên của địa phương thuộc diện nhập ngũ hàng năm tương đối ổn định nhưng khi rà soát, lập danh sách miễn, hoãn thì số lượng đủ điều kiện sơ khám tuyển chỉ còn hơn 50%, trong đó gần 50% đi làm ăn xa. Nhiều thanh niên không tham gia sơ tuyển tại xã, đối tượng này địa phương trực tiếp đưa đi khám tuyển tại huyện. Với kinh nghiệm nhiều năm làm công tác tuyển quân, tôi thấy hiện nay số lượng thanh niên bị tật khúc xạ về mắt tương đối cao.

Ngoài khó khăn trên, việc thanh niên đi làm ăn xa cũng là bất lợi đối với nhiều địa phương. Trung tá Đỗ Huy Tuân, Phó Chỉ huy trưởng động viên Ban CHQS huyện Thái Thụy cho biết: Hiện nay, nhiều thanh niên sau khi tốt nghiệp THPT, đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp thường xin vào các công ty, xí nghiệp làm công nhân hay có việc làm ổn định ở các tỉnh, thành phố lớn. Số còn lại ở địa phương rất ít, sức khỏe, trình độ không đồng đều. Khi các địa phương gọi đến nhóm đối tượng làm ăn xa, ngoài số thanh niên có ý thức chấp hành thì một bộ phận không nhỏ viện lý do để không về khám tuyển. Khi xử lý hành chính theo pháp luật thì gia đình và bản thân thanh niên sẵn sàng nộp phạt… Với nhiều nguyên nhân như vậy, một số địa phương sẽ lúng túng trong việc tuyển chọn. Nếu vì chỉ tiêu mà chọn "liều" thì khả năng bù đổi, loại trả rất dễ xảy ra.

"Chọn mặt, gửi vàng"

Để giải quyết tình trạng "khan hiếm" nguồn thanh niên nhập ngũ, bảo đảm chỉ tiêu, chất lượng tân binh, các huyện, thành phố trong tỉnh đã quan tâm đầu tư nhiều trang thiết bị, máy móc hiện đại phục vụ công tác khám tuyển. Trung tá Đào Hồng Dương, Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Ban CHQS huyện Đông Hưng cho biết: Năm nay, huyện đã trang bị thêm máy đo khúc xạ, máy điện tim cho các đoàn khám. Từ nhiều năm nay, Đông Hưng đã thực hiện khâu sàng lọc HIV, ma túy cùng với khám tuyển. Tuy kinh phí cao hơn nhưng tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết luận khách quan, chính xác hơn. Thanh niên không phải tham gia nhiều lần khám… Trong những ngày khám tuyển, chúng tôi cũng phát hiện nhiều trường hợp sử dụng chất kích thích, dùng "tiểu xảo" để né tránh việc thực hiện NVQS. Đối với những trường hợp này chúng tôi cho nghỉ ngơi tại chỗ hoặc tổ chức điều khám đột xuất để bảo đảm công bằng, đúng quy định.

Đến Ban CHQS thành phố Thái Bình trong ngày khám tuyển NVQS thứ hai, Thiếu tá Nguyễn Mạnh Cường, trợ lý tuyển quân phản ánh: Ngoài những thanh niên chấp hành nghiêm vẫn có nhiều trường hợp dùng các biện pháp nhằm né tránh nghĩa vụ. Với những trường hợp như thế, các xã, phường cần vận động, tuyên truyền cho họ thấy được trách nhiệm phải thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự của mỗi thanh niên và dùng biện pháp nghiệp vụ để chứng minh thanh niên có đủ điều kiện nhập ngũ.

Qua phản ánh từ một số địa phương, sau khi Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 được ban hành, công tác tuyên truyền, phổ biến đã được các cơ quan truyền thông, các địa phương, đơn vị tuyên truyền sâu rộng. Trên thực tế, số lượng thanh niên có nhu cầu việc làm rất lớn, hầu hết đang làm việc trong các doanh nghiệp trong nước và đi lao động ở nước ngoài, có thu nhập tương đối ổn định. Mặt khác, một số doanh nghiệp cũng không chấp hành nghiêm Luật Nghĩa vụ quân sự… Để khắc phục điều này, nhiều địa phương đã có văn bản gửi các công ty, xí nghiệp tạo điều kiện cho thanh niên thực hiện NVQS. Trong những ngày tham gia sơ tuyển, khám tuyển, thanh niên vẫn được hưởng các chế độ lương, thưởng. Đặc biệt, các doanh nghiệp phải cam kết tiếp tục nhận thanh niên vào làm việc sau khi hoàn thành NVQS. Đối với những thanh niên viện lý do đi làm ăn xa không về khám tuyển, chính quyền địa phương cần có biện pháp kiên quyết, đồng thời tiếp tục tuyên truyền, vận động thanh niên thực hiện NVQS.

Thiên Ân