Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh của Khối Thị trường chung khu vực Đông và Nam châu Phi (COMESA) lần thứ 22 diễn ra ở thủ đô Lusaka của Zambia, Tổng thống Kenya William Ruto chỉ ra những khó khăn do sự khác biệt trong hệ thống tài chính của các quốc gia châu Phi. Hoan nghênh sự ra đời của một số cơ sở hạ tầng thanh toán ở cấp độ khu vực, tuy nhiên Tổng thống Kenya cho rằng, việc thiếu một hệ thống duy nhất trên toàn lục địa nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho trao đổi thương mại đang tạo ra rào cản lớn đối với việc tăng cường hợp tác kinh tế nội khối châu Phi.

Tổng Thư ký Khu vực Mậu dịch Tự do Lục địa châu Phi (AfCFTA) Wamkele Mene cho rằng, có đất canh tác dồi dào, song các nước châu Phi vẫn phải nhập khẩu lượng lớn các sản phẩm lương thực thiết yếu như ngũ cốc, thịt, các sản phẩm từ sữa, chất béo, dầu và đường... Dù có thặng dư sản xuất một số loại nông sản, song nhiều nước châu Phi lại không thể xuất khẩu hoặc trao đổi thương mại với các nước láng giềng trong khu vực cũng như bên ngoài châu lục. Mức độ trao đổi thương mại nông sản nội bộ giữa các nước châu Phi chỉ đạt dưới 20%, trong khi con số này ở châu Âu và châu Á là hơn 60%.

Trong thông điệp nhân Ngày châu Phi, ngày 25/5 vừa qua, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cũng chỉ ra thực trạng các nước châu Phi không được hiện diện đầy đủ trong các thể chế quản trị hàng đầu toàn cầu, từ Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cho tới các hệ thống tài chính, tiền tệ quan trọng của thế giới. Các nước châu Phi bị từ chối giảm hoặc xóa nợ, cũng như gặp vô số khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để phát triển.

Tập trung đẩy mạnh hội nhập kinh tế khu vực, thúc đẩy hòa bình và an ninh ở các quốc gia thành viên là giải pháp mà Ai Cập, Chủ tịch luân phiên của COMESA đưa ra tại Hội nghị thượng đỉnh của Khối. Theo quan điểm của Cairo, chỉ có thúc đẩy hội nhập mạnh mẽ mới giúp COMESA và toàn bộ châu lục vượt qua những thách thức kinh tế hiện nay.

Các nhà lãnh đạo của các quốc gia thành viên COMESA đã thông qua tiêu chí kinh tế vĩ mô, cũng như nỗ lực hướng tới thiết lập một đồng tiền chung của châu Phi. Các tiêu chí để ra mắt đồng tiền chung của châu lục sẽ do Viện Tiền tệ châu Phi có trụ sở chính tại Nigeria thực hiện. Ngân hàng Phát triển châu Phi (AfDB) đã đồng ý giúp Liên minh châu Phi (AU) huy động các nguồn lực để hỗ trợ Viện Tiền tệ châu Phi.

Ca ngợi những thành công to lớn mà các quốc gia châu Phi đạt được trong những năm qua như giành độc lập, đẩy lùi chế độ phân biệt chủng tộc, hướng tới các tiến bộ có ý nghĩa quan trọng trong lĩnh vực kinh tế, khoa học, nghệ thuật... và nâng cao vai trò của châu Phi trên trường quốc tế, song Chủ tịch AU Moussa Faki Mahamat cảnh báo nguy cơ châu Phi có thể trở thành “chiến trường địa chiến lược” của các cường quốc. Trong bối cảnh chật vật ứng phó một loạt mối đe dọa ảnh hưởng tới hòa bình và an ninh khu vực, châu Phi có thể chịu tổn hại do “trò chơi vô nghĩa” của các quốc gia khác.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres kêu gọi cộng đồng quốc tế sát cánh với châu Phi, hỗ trợ để các đại diện của châu lục này hiện diện ở cấp cao nhất trong hệ thống tài chính quốc tế. Ông Guterres nhấn mạnh, các nước phát triển cũng cần thực hiện các cam kết hỗ trợ châu Phi hành động chống biến đổi khí hậu và trong các lĩnh vực khác. Tổng Thư ký Liên hợp quốc khẳng định: Châu Phi xứng đáng được hưởng hòa bình, công bằng và đoàn kết quốc tế. Với sự đoàn kết và hợp tác quốc tế, đây có thể là thế kỷ của châu Phi.

Theo Nhân Dân