Lựa chọn trúng vấn đề

Trước kỳ họp, tổ đại biểu HĐND tỉnh các huyện, thành phố đều tổ chức họp để đại biểu thảo luận, đóng góp ý kiến vào báo cáo, tờ trình, dự thảo nghị quyết trình kỳ họp, đồng thời đề xuất những nội dung dự kiến sẽ chất vấn tại kỳ họp.

Đồng chí Phạm Văn Hằng, Phó Bí thư thường trực Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Đông Hưng, tổ trưởng tổ đại biểu HĐND tỉnh tại huyện Đông Hưng cho biết: Trên cơ sở ý kiến, kiến nghị của cử tri tại hội nghị tiếp xúc với đại biểu HĐND tỉnh và khi đi cơ sở gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với nhân dân, vấn đề đại biểu phát biểu thảo luận tại tổ, qua hoạt động giám sát, tổ sẽ bàn thảo đăng ký nội dung chất vấn tại kỳ họp, giao cho thành viên của tổ chuẩn bị và thực hiện chất vấn tại kỳ họp. Hầu như kỳ họp nào đại biểu của tổ cũng tham gia chất vấn. Đơn cử như kỳ họp thứ năm, tổ chất vấn vấn đề bảo đảm an ninh trật tự, tín dụng đen, lừa đảo trên mạng xã hội; kỳ họp thứ tư chất vấn vấn đề nước sạch nông thôn; kỳ họp thứ ba chất vấn về tình trạng dạy thêm, học thêm... Các vấn đề này đều được lựa chọn rất kỹ, mang tính thời sự, được cử tri không chỉ huyện Đông Hưng mà cử tri nhiều địa phương trong tỉnh quan tâm. Sau chất vấn, thủ trưởng các sở, ngành liên quan đã quan tâm giải quyết có kết quả vấn đề đại biểu nêu ra, góp phần tạo chuyển biến rõ nét trong thực hiện nhiệm vụ của ngành. 

Tại các phiên chất vấn của HĐND tỉnh đã có 20 lượt đại biểu HĐND tỉnh chất vấn 14 lượt thủ trưởng các sở, ngành về các nhóm vấn đề Thường trực HĐND tỉnh lựa chọn liên quan đến các lĩnh vực: kinh tế, ngân sách, y tế, giáo dục, môi trường, quản lý đất đai, nước sạch sinh hoạt, quy hoạch và quản lý quy hoạch, giao thông, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... Đây đều là những nhóm vấn đề mang tính thời sự; có những vấn đề thực tiễn vừa phát sinh như hỗ trợ người bị ảnh hưởng do dịch Covid-19, hỗ trợ theo chương trình “Thắp sáng đường quê”, có vấn đề đã tồn tại nhiều năm, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống nhân dân như tình trạng ngập úng tại các đô thị, nước sạch nông thôn, ô nhiễm môi trường, dạy thêm, học thêm. Lựa chọn vấn đề chất vấn đúng, trúng, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, nguyện vọng của cử tri và nhân dân là một trong những lý do các phiên chất vấn luôn được đông đảo cử tri, nhân dân quan tâm, theo dõi và đặt nhiều kỳ vọng. Phiên chất vấn và trả lời chất vấn được truyền hình trực tiếp để nhân dân theo dõi, giám sát.

Theo đồng chí Trần Văn Thưởng, Phó Chánh văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND tỉnh: Một trong những đổi mới tại kỳ họp thứ sáu lần này là thay vì dừng phiên chất vấn vào buổi sáng ngày họp thứ ba như mọi kỳ họp trước, HĐND tỉnh sẽ kéo dài thời gian chất vấn và trả lời chất vấn thêm 1 tiếng vào buổi chiều trước khi diễn ra phiên bế mạc kỳ họp. Cũng tại kỳ họp thứ sáu, Thường trực HĐND tỉnh gợi ý 8 nhóm vấn đề để các tổ đại biểu bàn thảo lựa chọn chất vấn.

Những đổi mới qua từng kỳ họp của HĐND tỉnh đã được cử tri và nhân dân đánh giá cao. Ông Nguyễn Quang Huy, xã Hồng Lý (Vũ Thư) cho biết: Tôi thường cùng một số ông bà trong ngõ theo dõi toàn bộ phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp HĐND tỉnh, thấy có nhiều đổi mới, như thời gian dành cho phiên chất vấn nhiều hơn, vấn đề đại biểu chất vấn đều mang tính thời sự, cử tri chúng tôi đang quan tâm, bức xúc. Đặc biệt, phiên chất vấn được truyền hình trực tiếp bảo đảm công khai, dân chủ, người hỏi và người trả lời đều có tinh thần cầu thị, thẳng thắn, trách nhiệm.  

Hỏi nhanh - đáp gọn - trúng vấn đề

Tại các phiên chất vấn và trả lời chất vấn, chủ tọa điều hành linh hoạt, dân chủ, phát huy tinh thần trách nhiệm của các đại biểu HĐND tỉnh, thủ trưởng các sở, ngành và thành viên UBND tỉnh. 

Đồng chí Nguyễn Tiến Thành, Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh cho biết: Tất cả các phiên chất vấn và trả lời chất vấn Thường trực HĐND tỉnh đều quán triệt tinh thần hỏi nhanh - đáp gọn - trúng vấn đề. Đại biểu HĐND tỉnh nêu câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng, đi thẳng vào vấn đề không quá 2 - 3 phút. Thủ trưởng sở, ngành không báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ của ngành như trước mà trả lời thẳng thắn, đúng với nội dung câu hỏi, thời gian trả lời không quá 7 phút, phần trả lời có đề xuất giải pháp, khắc phục tồn tại, hạn chế, cam kết rõ thời gian, lộ trình thực hiện cụ thể. Nếu quá thời gian sẽ có chuông báo, người trả lời phải dừng lại chuyển trả lời bằng văn bản, vì vậy cả người hỏi và người trả lời đều chuẩn bị, chắt lọc câu chữ để bảo đảm thời gian cho phép nhưng vẫn đúng, đủ nội dung. Đặc biệt, với những vấn đề “nóng” như giải pháp khắc phục tình trạng ngập úng tại đô thị, dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường, ô nhiễm môi trường... chủ tọa yêu cầu lãnh đạo UBND tỉnh, thủ trưởng sở, ngành liên quan, lãnh đạo UBND thành phố tham gia giải trình thẳng thắn, trách nhiệm làm rõ từng nội dung, đưa ra giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo, khắc phục khả thi những tồn tại, bất cập mà cử tri và đại biểu đã nêu. Bên cạnh đó, HĐND tỉnh tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức, điều hành phiên chất vấn, trong đó có phần mềm “kỳ họp không giấy tờ” tạo thuận lợi cho chủ tọa điều hành, đại biểu đăng ký chất vấn...

Là một trong những đại biểu tích cực tham luận, chất vấn tại các kỳ họp HĐND tỉnh, đại biểu Phan Văn Dương, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Kiến Xương chia sẻ: Chất vấn là trách nhiệm của các đại biểu dân cử với cử tri. Để thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm này, tôi luôn bố trí hợp lý thời gian công việc tham gia các hội nghị tiếp xúc cử tri để lắng nghe ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của cử tri, kịp thời kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền xử lý những vấn đề nổi cộm, bức xúc ở địa phương; đồng thời, tiếp xúc với cử tri nơi công tác, nơi cư trú, theo nhóm đối tượng, tham vấn riêng cử tri để nắm những vấn đề đang được cử tri quan tâm, từ đó tham mưu cho tổ đại biểu lựa chọn chất vấn tại kỳ họp. Tôi cũng tự nghiên cứu để nắm chắc, hiểu sâu các văn bản pháp luật, học tập để nâng cao kỹ năng nghiệp vụ của người đại biểu dân cử, nhất là kỹ năng phát biểu, phân tích vấn đề, kỹ năng chất vấn, tranh luận tại kỳ họp. Câu hỏi của tôi chưa bao giờ vượt thời gian quy định, tôi cũng không ngại tranh luận nếu phần trả lời chưa thỏa đáng. Với tinh thần trách nhiệm, cầu thị của các đại biểu, các phiên chất vấn luôn tạo không khí sôi nổi tại hội trường góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của các kỳ họp.

Giám sát, đi đến cùng cam kết

Để giải pháp, cam kết của thủ trưởng các sở, ngành sớm được thực thi và đi vào thực tiễn, HĐND tỉnh luôn theo dõi, đôn đốc và đi đến cùng nhằm giải quyết những vấn đề thực tiễn một cách thiết thực, hiệu quả nhất, đáp ứng yêu cầu, kỳ vọng của cử tri và nhân dân. Các ban, các tổ và các đại biểu HĐND tỉnh sau kỳ họp chủ động thông tin nội dung chất vấn và trả lời chất vấn để cử tri và nhân dân biết, tăng cường giám sát việc thực hiện lời hứa thông qua hội nghị tiếp xúc cử tri, đi cơ sở. Thường trực HĐND tỉnh tổ chức các đoàn giám sát hoạt động của các sở, ngành, địa phương trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao và trong quá trình thực hiện nghị quyết của HĐND tỉnh. Qua đó nhiều vấn đề chất vấn đã được giải quyết, cử tri phấn khởi, đánh giá cao.

Ngay sau kỳ họp thứ năm, HĐND tỉnh, lãnh đạo UBND tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt, ngành giáo dục và đào tạo đã vào cuộc khẩn trương thực hiện nhiều giải pháp hữu hiệu, tình trạng dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường đã được chấn chỉnh kịp thời, đặc biệt là trên địa bàn thành phố Thái Bình, giải tỏa bức xúc, áp lực cho học sinh và phụ huynh. 

Bà Nguyễn Thị Vân, phường Bồ Xuyên (thành phố Thái Bình) chia sẻ: Trước đây, học sinh, đặc biệt là học sinh tiểu học, THCS học tối ngày, không còn thời gian vui chơi. Từ kỳ họp cuối năm 2022, đại biểu HĐND tỉnh chất vấn Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, đến nay học sinh học ở trường xong là về nhà vui chơi thoải mái không còn phải học tăng ca tối nữa. Chúng tôi rất mừng vì ý kiến của cử tri đã được quan tâm giải quyết thỏa đáng. Cùng với đó, vấn đề ngập úng tại các đô thị cũng được khắc phục. Một loạt tuyến đường đã được nâng nền, khơi thông dòng chảy, nạo vét cống rãnh, nâng cốt nền và làm lại vỉa hè, thi công kè, xây cống mới để tiêu thoát nước kịp thời. Các ngành đã phối hợp tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách hỗ trợ thực hiện chương trình “Thắp sáng đường quê” xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu sát thực tế được các địa phương đón nhận, triển khai tích cực. Từ năm 2021 đến nay toàn tỉnh đã lắp đặt được gần 182,906km, trong đó 42 xã đã lắp đặt đèn điện chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời được 76,566km, 46 xã đăng ký đèn điện chiếu sáng bằng điện lưới đã lắp được 105,34/240,664km...

Chất vấn không phải là “soi mói” khuyết điểm mà là để xây dựng, giúp các cơ quan, đơn vị cũng như người được chất vấn thực hiện tốt hơn chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ của mình, bảo đảm sự minh bạch, tăng trách nhiệm. Đây cũng là dịp để kiểm tra năng lực của người đứng đầu cơ quan quản lý trong nắm bắt và điều chỉnh lĩnh vực được phân công. Chính vì thế, HĐND các cấp càng phải đổi mới để nâng cao hơn nữa chất lượng phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Đường Lê Thái Tổ, phường Quang Trung (thành phố Thái Bình) được mở rộng, nâng cốt nền sẽ khắc phục được tình trạng ngập úng khi có mưa lớn.

Hiếu Hiền