Trong cuộc bầu cử Quốc hội Áo cuối tháng 9/2024, đảng Tự do (FPO) cực hữu dẫn đầu, theo sau là OVP, SPO và NEOS. Tuy nhiên, FPO không giành được đủ số phiếu cần thiết để tự thành lập chính phủ mới. Trong khi đó, cả OVP, SPO và NEOS đều không muốn thành lập liên minh với FPO. Bởi vậy, nhiệm vụ thành lập chính phủ mới được Tổng thống Áo Alexander Van der Bellen giao cho OVP.

Tuy nhiên, đầu tháng 1 vừa qua, các cuộc đàm phán giữa 3 đảng lại đổ vỡ, sau khi NEOS bày tỏ bất đồng với chính sách kinh tế được đề xuất. Ðiều này khiến ông Karl Nehammer, khi đó là Thủ tướng Áo và lãnh đạo OVP, quyết định từ chức. Sau đó, FPO có cơ hội đàm phán với OVP, song cũng không đạt kết quả do những khác biệt về chính sách, trong đó có vấn đề người tị nạn.

Việc các đảng chưa thể đi đến thống nhất về chính sách đã đẩy chính trường Áo vào tình trạng bất ổn, kéo theo lo ngại về một cuộc bầu cử mới. Trong nỗ lực tìm tiếng nói chung, OVP, SPO và NEOS nối lại đàm phán và đã đạt được thỏa thuận.

Khi công bố thành lập liên minh, các nhà lãnh đạo OVP, SPO và NEOS nêu bật chương trình hành động của chính phủ mới. So với chính sách của liên minh cầm quyền hiện nay giữa OVP và đảng Xanh, chính phủ mới có thể giảm quan tâm đối với vấn đề khí hậu và môi trường. Trong chương trình hành động vừa công bố, nội dung về chống biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường chỉ gần bằng 1/5 so với chính phủ đương nhiệm. Dù vậy, mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2040 vẫn được duy trì.

Chính phủ mới của Áo sẽ đưa ra các quy định nghiêm ngặt hơn đối với người tị nạn. Ðây vốn là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu và gây ra bất đồng giữa các bên trong quá trình đàm phán. Ðối với người tị nạn, chính phủ mới dự kiến đình chỉ đơn xin đoàn tụ gia đình, cấm trẻ em gái dưới 14 tuổi đeo khăn trùm đầu. Áo cũng sẽ lập các trung tâm hồi hương, bố trí nơi ở tạm thời cho những người xin tị nạn bị từ chối.

Bên cạnh vấn đề di cư, ngân sách eo hẹp cũng là gánh nặng đặt lên Áo lâu nay. Áo phải tuân thủ các quy tắc tài chính của Liên minh châu Âu (EU), trong đó có nhiệm vụ chặn đà thâm hụt ngân sách. Phải giảm chi tiêu hàng tỷ euro khiến chính phủ nước này khó khăn trong việc phân bổ ngân sách và triển khai các chính sách đã đề ra. 

Nhằm giải quyết bài toán đặt ra, chính phủ liên minh mới dự định áp các khoản thuế bổ sung lên ngành ngân hàng. Lãnh đạo SPO Andreas Babler nhận định, khoản thu thuế tăng thêm giúp giảm bớt áp lực cân đối ngân sách. Ngoài ra, OVP, SPO và NEOS sẽ có những đổi mới trong giải quyết các vấn đề xã hội, như đói nghèo, nhà ở, việc làm...

Các thành viên chính phủ mới của Áo dự kiến nhậm chức vào tuần tới. Trong khi OVP và SPO đã có nhiều kinh nghiệm trong các chính phủ liên minh trước đây, thì NEOS chưa từng tham gia bộ máy điều hành đất nước. Trong cuộc bầu cử Quốc hội Áo vừa qua, OVP và SPO chỉ giành được vừa đủ đa số tối thiểu, với 92 trong tổng số 183 ghế Quốc hội, trong khi NEOS chỉ có 18 ghế. Do đó, sự đồng thuận giữa 3 đảng này đóng vai trò quan trọng duy trì một chính phủ ổn định, cũng như triển khai các chính sách mới nhằm “lèo lái” đất nước vượt qua thách thức.

Theo Nhân Dân