Lễ hội là dịp để nhân dân địa phương tỏ lòng thành kính, tri ân Đức Thánh Nguyễn, người con của vùng đất Gia Viễn. 

Phát biểu tại Lễ khai mạc, ông Ngô Hùng Khánh, Phó Chủ tịch UBND huyện, Trưởng Ban Chỉ đạo Lễ hội Đền Thánh Nguyễn cho biết, theo tích xưa truyền rằng, Thiền sư Nguyễn Minh Không là một thầy thuốc tài ba bậc nhất, là một nhà sư tài cao đức trọng. Thiền sư tài năng, là người đầu tiên áp dụng phương pháp chữa bệnh bằng thuốc Nam, có nhiều công lao đóng góp đối với đời sống chính trị, tư tưởng, văn hóa của Đại Việt thời Lý.

Thiền sư Nguyễn Minh Không được phong làm Quốc sư, chức vị cao nhất trong hệ thống tang quan nhà Lý, thể hiện rõ tầm quan trọng của ông trong lịch sử Phật giáo. Ông là người có công lao to lớn, đóng góp tích cực vào công cuộc phát triển văn hóa dân tộc Việt về các mặt: Y học, kiến trúc mỹ nghệ, là nền tảng cho sự phát triển bền vững của văn hóa Việt Nam, truyền từ đời này sang đời khác được dân gian phong Thánh.

Đền Thánh Nguyễn từ lâu đã nổi danh là một trong những ngôi đền linh thiêng trên vùng đất Gia Viễn, được xưng tụng là một trong "Hoa Lư Tứ trấn". Tổng thể công trình nằm trên mảnh đất hơn 4.000 m2 được xây dựng theo kiểu "Nội công ngoại quốc", "Tiền nhất hậu cung" với kiến trúc rất độc đáo và cổ kính thời Hậu Lê. Di tích lịch sử văn hóa Đền Thánh Nguyễn đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật vào năm 1989.

Lễ hội truyền thống Đền Thánh Nguyễn là một trong những lễ hội lớn không chỉ của vùng quê Gia Viễn; mang đậm tính lễ hội lịch sử, gắn liền với cuộc đời, sự nghiệp và truyền thuyết về thiền sư Nguyễn Minh Không; giữ một vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống văn hóa, tinh thần của cộng đồng; là sản phẩm sáng tạo thể hiện sự gắn kết cộng đồng. Bản sắc văn hóa trong lễ hội Đền Thánh Nguyễn đã và đang được cộng đồng duy trì, thực hành, lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, có tính lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống văn hóa tâm linh của nhân dân huyện Gia Viễn và du khách thập phương.

Lễ hội Đền Thánh Nguyễn diễn ra trong 3 ngày (8, 9, 10 tháng 3 âm lịch hàng năm). Tham dự Lễ hội đền Thánh Nguyễn năm 2023, các đại biểu, nhân dân và du khách được thưởng thức không gian văn hóa tâm linh độc đáo của 13 nghi lễ truyền thống thể hiện sự tôn kính với Đức Thánh Nguyễn Minh Không như: lễ mở cửa đền, lễ rước nước, lễ mộc dục, tế cáo yết, hát chầu kệ, lễ rước Bách Thần vào đền Thánh Nguyễn…; được tham gia trải nghiệm 14 nội dung phần hội đầy đặc sắc, hấp dẫn như: trải nghiệm phiên chợ quê Điềm Giang, các hoạt động văn hóa, văn nghệ truyền thống, các trò chơi dân gian, chung kết cuộc thi "Ươm mầm tài năng hướng dẫn viên du lịch", trình diễn trang phục áo dài qua các thời kỳ, giao lưu văn nghệ quần chúng, tặng quà cho các trẻ em nghèo…

Theo vtv.vn