Tâm sự về công việc ý nghĩa đang thực hiện, Đông cho biết: Năm 2013 em xuất khẩu lao động tự do tại Angola, một đất nước nghèo và lạc hậu ở châu Phi. Sau một thời gian làm nghề xây dựng, em tích lũy được một số vốn và chuyển nghề quản lý bãi xe. Từ năm 2019, khi dịch bệnh bùng phát, việc làm ăn gặp khó khăn song em vẫn quyết định ở lại châu Phi và cùng một số người bạn lập nhóm “Team châu Phi” (gồm các bạn như Quang Linh Vlog, Hùng Ka Ka... - những cái tên đang nổi tiếng trên mạng xã hội và một số người bạn Angola). Cũng từ đây, hành trình mang văn hóa và nông nghiệp Việt Nam đến với đất nước lạc hậu của nhóm đã dệt nên những câu chuyện đẹp.

Khi đến thăm nhà người bạn bản xứ, đồng cảm với những người nông dân thuộc nhiều sắc tộc thiểu số nơi đây bởi họ quá nghèo, thiếu thốn đủ thứ, Đông đã cùng các bạn khoan giếng nước sạch tặng người dân. Nơi Đông ở là huyện Bailundo, tỉnh Huambo, người dân nơi đây chưa bao giờ được dùng nước sạch bởi chi phí khoan giếng đắt, vượt quá khả năng so với thu nhập của họ. Đông cùng nhóm “Team châu Phi” quyết định bỏ tiền, thuê thợ ở Huambo (cách làng Sanzala khoảng 100km) đến khoan tìm nước ngọt giúp dân làng. Đến nay, nhóm đã khoan được hơn 100 giếng nước cho các thôn bản ở vùng quê heo hút, nghèo khó.

Nông nghiệp vùng Bailundo rất kém phát triển, người dân chủ yếu trồng ngô, gần như không biết trồng rau xanh, đất đai bị bỏ trống rất nhiều. Sinh ra ở “đất lúa”, thạo nghề nông nên Đông đã bàn với các bạn đem kỹ thuật canh tác của người Việt để thay đổi cuộc sống nơi này. Từ thử nghiệm trồng các loại rau Việt Nam, thấy hiệu quả tốt, nhóm hướng dẫn người dân cách trồng rau giống ngắn ngày như dưa leo, cà chua, cải giống Việt Nam, hướng dẫn họ cách thu hoạch, thậm chí cả cách chế biến rau thành các món ăn như rau bí, rau khoai lang, bắp chuối… Về chăn nuôi, người dân nơi đây chủ yếu nuôi lợn và dê thả rông nên năng suất thấp. Nhóm đang hướng dẫn họ chăn nuôi đúng khoa học để có năng suất cao, đặc biệt là giống vịt có xuất xứ từ miền Nam Việt Nam (1 con vịt đẻ nơi đây đắt ngang 1 con dê). Đến nay, từ 3 con vịt giống xin từ thành phố Luanda của 1 gia đình Việt kiều, nhóm đã giúp người dân nhân giống thành công và hứa hẹn tiếp tục phát triển tốt.

Sau khi giúp người dân làm nông nghiệp, nhóm bắt đầu thực hiện một dự án hướng đến tương lai: Trong những năm tới sẽ hỗ trợ khoảng 5.000 học sinh miền núi ở đây có đủ điều kiện đi học. Nhà nước Angola miễn phí tiền học cho trẻ, còn đồng phục, sách vở, tiền ăn thì gia đình phải tự lo. Tuy nhiên, nhiều gia đình tiền ăn kiếm hàng ngày chưa đủ, đâu dư dả để cho con đi học. Thậm chí, các trường học ở vùng này xây từ năm 1980, cũ kỹ, hư hỏng nặng, nhà trường không đủ kinh phí mua bàn ghế, học sinh đến trường phải tự mang ghế ở nhà đi. Đông cho biết: Dự án mới bắt đầu được thời gian ngắn nên hiện tại nhóm mới hỗ trợ được gần 100 em ở bản xa mua quần áo, cặp sách, giúp các em đủ điều kiện đến trường. Nhóm cũng quyết định sửa lại những ngôi trường cũ, mượn nhà văn hóa thôn bản làm lớp học và tự bỏ tiền trả lương thuê giáo viên dạy học. Sắp tới nhóm sẽ chia nhau đến từng vùng lân cận, hỗ trợ thêm học sinh đến trường. Với các em mồ côi, neo đơn, nhóm đã bỏ kinh phí lập một trại trẻ mồ côi, mái ấm tình thương này hiện đang nuôi dạy 10 em từ 6 - 13 tuổi.

Nguyễn Đông hướng dẫn người dân Angola bảo quản hạt giống.

Đến những bản làng heo hút, do người dân chỉ đi bộ nên đường đi chỉ là những lối mòn nhỏ qua các ruộng ngô, bãi hoang, khi đưa vật liệu xây dựng về xây lớp học hay nhà văn hóa rất khó khăn. Nhóm đã vận động người dân tập trung làm đường, hiện hàng chục ki-lô-mét đường đã được hoàn thiện để xe ô tô, xe ba bánh chở nguyên vật liệu, thực phẩm về tận trung tâm các bản làng. Đặc điểm nhà ở truyền thống nơi này đều làm bằng đất, thấp, lụp xụp và chỉ có 1 cửa ra vào nên lúc nào trong nhà cũng tối. Sau khi tham khảo cách làm trên mạng, Đông và các bạn đã thử dùng chai nước gắn với mảnh tôn trắng để thu ánh sáng mặt trời thắp sáng và kết quả thật mỹ mãn. Đến nay, hàng nghìn căn nhà ở huyện Bailundo (nơi chưa có điện lưới) đã được thắp sáng bằng những thứ vật liệu tưởng như bỏ đi đó và được người dân trìu mến gọi bằng cái tên “Bóng điện mặt trời Việt Nam”!

Khi được hỏi về kinh phí giúp đỡ người dân nơi đây. Đông tâm sự: Vì khi còn làm thợ kỹ thuật xây dựng, rồi sau đó chuyển sang làm bãi xe nên bọn em lương cũng khá cao. Sau khi trích một phần gửi về quê để vợ con trang trải cuộc sống, bọn em có một khoản riêng định mở rộng kinh doanh. Song, khi thấy hoàn cảnh khốn khó của người dân bản địa, chúng em dồn hết vào làm từ thiện. Ngoài ra, Youtube cũng đem lại cho chúng em một khoản thu đáng kể. Về các kênh Youtube hiện nay, Đông cho biết: Ngoài kênh ban đầu của các thành viên như “Quang Linh Vlog” với trên 2,7 triệu lượt đăng ký, rồi đến kênh “Ẩm thực châu Phi” và bây giờ là kênh “Nông nghiệp Việt Nam ở châu Phi” với trên 700 nghìn lượt đăng ký thì kênh “Đông - Paulo Vlog” của riêng Đông mới lập cũng đã có gần 500 nghìn lượt đăng ký. Làm Youtube, ban đầu bọn em chỉ là quay lại những sinh hoạt hàng ngày của nhóm và người dân bản địa đăng lên để người thân ở quê xem và cảm nhận, không ngờ được ủng hộ rất nhiều. Đặc biệt là việc tặng quà, nhu yếu phẩm cho các em nhỏ nghèo ở Bailundo hoặc giúp người dân nơi đây làm nông nghiệp, xây dựng lớp học cho trẻ em…, bọn em nhận được sự hưởng ứng của người Việt trên toàn thế giới. Các mạnh thường quân cũng đã gửi kinh phí hỗ trợ giúp bọn em thực hiện ước nguyện của mình.

Vợ Đông, chị Trần Thị Nhụy (xã Thống Nhất, huyện Hưng Hà) chia sẻ: Gần đây, do dịch bệnh bùng phát, công việc khó khăn, chồng em không có điều kiện gửi tiền về nhiều như trước kia. Nhưng mỗi tối xem Youtube, thấy anh ấy làm được nhiều việc ý nghĩa và được mọi người cổ vũ nên em rất tự hào. Em ủng hộ việc làm của anh ấy, chỉ mong anh ấy giữ gìn sức khỏe làm nhiều việc tốt ý nghĩa hơn nữa.

Tự hào vì những thanh niên giàu nhiệt huyết, đang góp phần mang cuộc sống mới cho người dân Angola, trong đó có chàng trai quê lúa Nguyễn Đông, góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về đất nước và con người Việt Nam, xin được dẫn lời ông Chủ tịch huyện Bailundo, tỉnh Huambo trong lễ khánh thành ngôi trường tại làng miền núi xa xôi Sanzala: Người Việt Nam mang đến cho chúng tôi khoa học về nông nghiệp, mang con chữ đến cho trẻ em nghèo, mang ánh sáng tình thương đến với người dân. Cảm ơn các bạn thật nhiều. Việt Nam trong trái tim chúng tôi!

Xuân Sinh
(Hưng Hà)