“Tôi yêu hát chèo, vì lời ca của các bài hát chèo đằm thắm, thiết tha lại gần gũi với người lao động, với nhiều lứa tuổi. Vì vậy, tôi đã mày mò tự học để sáng tác các ca khúc chèo phục vụ những người yêu thích hát chèo. Tôi muốn hát chèo được phát triển rộng rãi trong trường học, trong xí nghiệp, nhà máy, tiếng hát chèo đằm thắm, mượt mà lắm, có giá trị cổ vũ sâu rộng vô cùng” - ông Vũ Công Nhận đã tâm đắc như vậy trước khi ông tặng tôi tập sách đầu tay in gần 60 bài hát chèo, hát văn đã được phổ biến rộng rãi tại các câu lạc bộ yêu chèo toàn quốc và trong tỉnh Thái Bình.

Tôi chậm dở từng trang tập “Những bài chèo, dân ca của tác giả Vũ Công Nhận” và nghe ông giảng giải về những kiến thức sáng tác ca khúc chèo và nghệ thuật hát chèo mà ông tự tìm tòi học được. Quả thực mỗi bài hát chèo do Vũ Công Nhận sáng tác đều có nội dung dung dị miêu tả cuộc sống bình dị của người dân nông thôn, ca ngợi những phẩm chất cao cả của con người, lại có tính thời sự rất cao. Trong bài hát chèo “Bác về - đất ấm tình người” Vũ Công Nhận viết theo làn điệu Quân tử vô dịch. Bài hát này thường dành cho hát song ca, lời bài hát mộc mạc chân tình: Bác về đất ấm tình người/Chúng con vẫn nhớ những lời... Bác xưa/Ngày đêm cõng nắng đội mưa/Thâm canh, tăng vụ, chiêm mùa bội thu... Không quên được í Thái Bình quê mẹ, mùa thu ấy í i, Bác về thăm lại i ì, Xóm làng i mở hội i... thôn xóm reo vui/Bóng i Bác cao vời vợi/Ngời trong nắng chứa chan như câu hát, Xao xuyến trong tim... Ở một bài hát khác theo làn điệu luyện năm cung “Hát mừng Đảng, mừng xuân”, Vũ Công Nhận viết tặng các câu lạc bộ hưu trí trong tỉnh, lời bài hát đằm thắm, thiết tha: Niềm vui mừng Đảng mừng xuân/Hội hưu ta lại quây quần về đây/Cùng nhau ôn lại những ngày/Khó khăn vất vả nhưng đầy niềm vui... Còn nhớ i những í i ngày từng gắn bó thiết tha, bao tháng năm qua í i/Nay về vui hội đắm say, tình người í ì i/Nghĩa tình bao năm gắn bó một thời/Ấm áp tình người ì i... Tuổi già nhưng chí không già/Về hưu ta vẫn lại qua thân tình.... Hát mừng ngày hội đại đoàn kết toàn dân, Vũ Công Nhận viết tặng các câu lạc bộ hát chèo bài “Mừng ngày đoàn kết” hát theo điệu luyện năm cung, lời bài hát được ông vận dụng bốn câu thơ dễ thuộc: Dễ trăm lần không dân cũng chịu/Khó vạn lần dân liệu cũng xong/Toàn dân đoàn kết một lòng/Cùng dâng cao ngọn cờ hồng Đảng trao. Tiếp sau đó là trổ mở: Lời Bác í hôm í i nào còn vang mãi/Cháu í i con lớp lớp vâng theo í i/Cùng nhau xây dựng nước non, thanh bình ì i i... Nhớ lời Bác khuyên i con cháu Tiên Rồng, bầu bí chung giàn ì i... Hưởng ứng tuyên truyền phòng, chống dịch Covid-19 bằng điệu Đào liễu, Vũ Công Nhận sáng tác bài “Đồng lòng xóa dịch Covid-19” trong phần nói thơ ông viết: Cùng cả nước đang gồng mình chống dịch/Hãy chung tay đẩy Covid lùi xa/Cho yên bình cuộc sống cháu con ta/Vui tới trường cùng bay xa mơ ước; và tiếp đó trong trổ đầu bài hát có đoạn: Đoàn kết í đồng í i lòng/Muôn triệu trái tim Việt Nam/Dân - Đảng một í i lòng/Gian khó sẻ chia/Ngăn ngừa Covid/Dịch cúm hết đường lan rộng khắp mọi nơi/Cho muôn nhà, cất tiếng, cất tiếng cười ì vui i í ì i i í i i ì... Cũng một bài hát chèo tặng các thầy thuốc chống dịch do Vũ Công Nhận sáng tác với tựa đề “Gửi con yêu của mẹ ” được ghi hình và phát sóng trên chương trình truyền hình VTC6 đã được nhiều bạn xem truyền hình yêu thích ngợi khen, lời bài hát đằm thắm, thiết tha, da diết tình mẹ con, tình người, tình non nước, mẹ làm thầy thuốc phải đi chống dịch Covid-19. 

Hai bài hát chèo có tựa đề “Hưng Hà đẹp mãi mùa xuân” và “Tân Lễ quê mẹ tôi yêu” của Vũ Công Nhận đã được Đài PTTH tỉnh Hưng Yên ghi hình tại câu lạc bộ chèo xã Tân Lễ, huyện Hưng Hà cũng được nhiều người nghe đài và xem truyền hình yêu thích. Đây cũng là hai bài hát chèo Vũ Công Nhận đóng góp chung tư liệu bổ sung hồ sơ phát triển hát dân ca và chèo đề nghị công nhận hát chèo là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cần bảo tồn, gìn giữ và phát triển.

Ở tuổi 65 ông Vũ Công Nhận tham gia sinh hoạt với gần chục câu lạc bộ yêu chèo trong và ngoài tỉnh như Câu lạc bộ tiếng hát chèo tuổi hoàng hôn miền Bắc, Câu lạc bộ hát chèo huyện Vũ Thư, Câu lạc bộ hát chèo Quê lúa, Câu lạc bộ hội chèo cổ tỉnh Thái Bình, Hội dân ca truyền thống làng Keo và cứ nơi nào trong tỉnh có câu lạc bộ hát chèo là Vũ Công Nhận tìm đến để nghe, giao lưu, để thấu hiểu và có những sản phẩm bài hát chèo gửi tặng. 

Nhiều nghệ sĩ tên tuổi hát chèo trong cả nước và tỉnh Thái Bình rất thích và yêu mến cách viết bài hát chèo của Vũ Công Nhận như Nghệ sĩ nhân dân Mai Thị Thủy, nghệ sĩ Sông Thương. 

Nghệ sĩ ưu tú Đình Cương, Nhà hát Chèo Thái Bình - người từng thể hiện bài hát văn “Tự hào quê mẹ Thụy Thanh” do Vũ Công Nhận sáng tác đã nhận xét về bài hát này: Vũ Công Nhận viết về quê hương Thụy Thanh mượt mà, đằm thắm mà dung dị, ca từ bật lên hồn cốt của quê hương Thụy Thanh, dù ai đi xa về gần khi nghe bài hát cũng muốn ở lại với quê nhà.

Chất phác, mộc mạc và chân tình, vui vẻ là những gì người dân khu phố tổ 5, khu đô thị phường Quang Trung cảm mến về ông Vũ Công Nhận. Mỗi ngày đến với ông là những người bạn từ khắp các địa phương trong và ngoài tỉnh. Họ là những nghệ sĩ, những người yêu chèo, họ đem đến gửi ông một tứ thơ, gửi ông một ý tưởng để rồi được nhận lại một bài hát chèo với ca từ dung dị, mượt mà dễ hát. Có người nói vui, ông Vũ Công Nhận viết bài hát chèo còn có tính thời sự. Tôi thì tâm đắc soạn giả Vũ Công Nhận không chuyên, không được đào tạo cơ bản nhưng ông đang là người cần mẫn mê giữ hồn cốt quê hương chiếng chèo Nam, hồn cốt quê hương Thái Bình - một trong cái nôi hát chèo của cả nước.

Nguyễn Công Liêm
(Thành phố Thái Bình)