Trước Cách mạng Tháng Tám, làng An Bài có tên là làng Bùi. Tháng 6/1926, một số thanh niên của xã Hoa Lư là Nguyễn Đức Sành (Nguyên Lâm), Bùi Chính Tâm, Bùi Hữu Tự (An Bài) đi học ở thị xã Thái Bình, được đồng chí Nguyễn Văn Năng, Bùi Hữu Diên là hội viên Chi bộ Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội thị xã Thái Bình giác ngộ đã sớm tiếp thu ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin. Sau khi Liên Chi bộ Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội Thần Duyên được thành lập, thực hiện chủ trương của Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội tỉnh, đồng chí Bùi Chính Tâm trở về làng cùng với đồng chí Nguyễn Đức Sành tích cực tuyên truyền, giác ngộ cách mạng cho quần chúng nhân dân trong xã. Dưới ánh sáng của Đảng, các thế hệ người dân An Bài một lòng theo Đảng. Trong cao trào đấu tranh đòi dân chủ, dân sinh 1936 - 1939, mặc dù có 200 cán bộ, đảng viên, quần chúng cách mạng trong thôn bị thực dân Pháp và chính quyền tay sai bắt giam song lòng yêu nước, chí căm thù giặc đã được nhân dân trong xã, trong làng hun đắp mà đỉnh cao là tham gia khởi nghĩa giành chính quyền ở phủ Tiên Hưng. Dưới sự chỉ đạo của Mặt trận Việt Minh, ngày 19/8/1945, cuộc khởi nghĩa nổ ra đầu tiên ở phủ Thái Ninh, tiếp đó là ở huyện Đông Quan. Hòa trong không khí cách mạng đang lên cao, quần chúng cách mạng thôn An Bài cùng với nhân dân các thôn Nguyên Lâm, Kim Bôi từ người già, trẻ nhỏ, phụ nữ, nam giới, thanh niên tập trung ở cây đa chợ Khô Nguyên Lâm đợi lệnh tiến về bao vây phủ đường Tiên Hưng. Sáng ngày 20/8/1945, trên cây đa trước cửa đình thôn An Bài treo lá cờ đỏ sao vàng của Mặt trận Việt Minh. Cách mạng Tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời đã mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do cho dân tộc Việt Nam. Song, khi vừa mới ra đời, chính quyền cách mạng còn non trẻ đã phải đối diện với thù trong giặc ngoài, giặc đói, giặc dốt... Trước tình hình ấy, chính quyền cách mạng thôn đã vận động nhân dân tích cực tăng gia sản xuất. Tận dụng hầu hết diện tích đất canh tác trong thôn, nhân dân An Bài đã tích cực trồng cây vụ đông như ngô, khoai, đậu để khắc phục nạn đói, đồng thời cùng toàn xã diệt giặc dốt. Chỉ trong một thời gian ngắn, người dân An Bài đã biết đọc, biết viết. Năm 1947, thôn An Bài vinh dự được Hồ Chủ tịch viết thư khen về công tác diệt giặc dốt. Trong thôn đã thành lập các tổ văn nghệ, cuốn hút thanh niên, phụ nữ tham gia. Không khí nông thôn trở nên sôi động. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, người dân An Bài đã bám đất, bám làng, che chở, nuôi giấu cán bộ, bộ đội và chi bộ đảng. 70 năm đã trôi qua, dấu ấn lịch sử xưa như tạc trong tâm khảm của mỗi người dân nơi đây giờ được truyền lại cho thế hệ cháu con để nhắc nhở, trân trọng thời khắc lịch sử đó.

Ngày nay, trong công cuộc đổi mới, nhân dân An Bài luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng. Các thế hệ đảng viên của thôn luôn giữ vững phẩm chất đạo đức, lối sống, phát huy tính tiền phong, gương mẫu, lãnh đạo nhân dân thực hiện thắng lợi các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, đẩy mạnh phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, diện mạo nông thôn từng ngày đổi mới. Toàn thôn có 250 hộ với 772 nhân khẩu. Diện tích đất canh tác 40ha... Chi bộ thôn chỉ đạo Ban công tác Mặt trận, các đoàn thể tuyên truyền, vận động nhân dân đẩy mạnh thâm canh, đưa các loại giống mới có năng suất cao vào sản xuất; mở các lớp tập huấn khuyến nông cho bà con; xây dựng, cải tạo hệ thống thủy lợi phục vụ tưới, tiêu. Thôn đã đưa các con vật nuôi có giá trị kinh tế cao vào khai thác. Toàn thôn có 6 hộ phát triển kinh tế trang trại, điển hình như ông Phạm Ngọc Sự, ông Phạm Văn Hường... Tỷ lệ hộ nghèo của thôn giảm còn 3,3%, đời sống nhân dân được nâng lên rõ rệt. 89% gia đình trong thôn đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa, thôn nhiều năm liền được công nhận là thôn văn hóa của huyện.

 Về với An Bài hôm nay, đi trên con đường bê tông sạch đẹp, chúng tôi được biết, việc xây dựng hệ thống giao thông nói riêng, xây dựng nông thôn mới nói chung được nhân dân hưởng ứng tích cực. Đoạn đường trục thôn dài 580m hoàn thiện đã tạo điều kiện cho nhân dân đi lại, sinh hoạt thuận tiện hơn, tổng kinh phí xây dựng gần 1 tỷ đồng trong đó con em xa quê đóng góp gần 200 triệu đồng. Hiện nay, cùng với cán bộ và nhân dân toàn xã, người dân An Bài đang ra sức thi đua lao động sản xuất để Hoa Lư về đích nông thôn mới trong năm 2015.

Thu Thủy

(Đài Truyền thanh Đông Hưng)