Vào những năm 60 của thế kỷ trước, Nam Cường (Tiền Hải) ngày nay còn là một vùng biển hoang vu, đầy lau, lác, sú, vẹt. Thực hiện chủ trương của tỉnh với hai mũi tấn công: "Thâm canh cây cói và tiến quân ra biển", tháng 3/1960, huyện Tiền Hải huy động nhân công đắp đê trị thủy từ thôn Hoàng Môn (xã Nam Cường) đến xã Nam Thịnh dài hơn 2km với quyết tâm "đẩy sóng ra xa, kéo chân trời gần lại". Ngày 23/4/1961, tiểu đoàn khai hoang Nam Cường đã bổ những nhát cuốc đầu tiên mở đầu công cuộc chinh phục thiên nhiên ở vùng đất gian khó này. Ngày đầu với muôn vàn khó khăn, thử thách, đồng chua nước mặn, thiếu thốn đủ bề nên cũng có nhiều người nản chí, một số người bỏ về quê cũ. Trong lúc khó khăn tưởng chừng không vượt qua được thì ngày 26/3/1962, một vinh dự lớn đã đến với Đảng bộ và nhân dân Nam Cường: Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị cha già kính yêu của dân tộc đã về thăm mảnh đất và con người nơi đây. Bác khen ngợi đồng bào có tinh thần đoàn kết, khắc phục khó khăn. Bác vui mừng trước thành quả của người dân Nam Cường. Bác đến thăm nơi ăn, chốn ở của những người lấn biển, tặng Huy hiệu của Người cho các chiến sĩ khai hoang. Bác ân cần động viên, hỏi thăm sức khỏe, đời sống của các cụ già, chia quà cho các cháu nhỏ, đồng thời căn dặn nhân dân: "Đồng bào đi khai hoang gian khổ không kém gì các chiến sĩ ngoài mặt trận, mọi người phải biết đoàn kết như dây chão se bằng nhiều sợi nhỏ thành dây lớn thì không thể đứt được", phải dốc sức đồng lòng, xây dựng Nam Cường trở thành xã duyên hải giàu mạnh.

Là một trong những thành viên của tiểu đoàn khai hoang năm xưa và có vinh dự được đón Bác Hồ về thăm, trong tâm trí cụ Nguyễn Văn Đồng, 87 tuổi, kỷ niệm được gặp Bác không bao giờ phai. Cụ Đồng nhớ lại, khi đứng trên một bãi đất trống, Bác căn dặn bà con Nam Cường: "Muốn ăn cam thì phải trồng cam. Cam chiết thì mất 5 năm, cam trồng thì cũng phải lâu hơn thế mới được ăn quả. Công việc trồng cam cũng giống như các cô, các chú khai hoang lấn biển vậy. Lúc bắt đầu làm thì khó khăn nhưng nếu quyết tâm, đồng lòng thì nhất định sẽ thành công". Lời căn dặn của Bác như một nguồn sức mạnh to lớn, tiếp thêm nghị lực và lòng tin cho những người như cụ Đồng quyết tâm, kiên trì công cuộc khai hoang lấn biển.

Từ bãi biển hoang sơ ngày ấy, ngày nay, Nam Cường đã trở thành một vùng quê trù phú, giàu đẹp với diện tích tự nhiên khoảng 372ha. Đảng bộ và nhân dân Nam Cường luôn mạnh dạn đi đầu trong chuyển đổi cơ cấu kinh tế. Năm 2001, xã chuyển đổi 105ha cấy lúa năng suất thấp sang nuôi trồng thủy sản. Những con nuôi như tôm sú, cá vược, cá song, ngao giống đã mang lại hiệu quả kinh tế cao trên đồng đất Nam Cường. Đây thực sự là một cuộc cách mạng lớn trong kinh tế nông nghiệp. Nuôi trồng thủy sản đã dần khẳng định chỗ đứng trên đồng đất nơi đây, Nam Cường đã trở thành lá cờ đầu của tỉnh trong chuyển đổi cơ cấu kinh tế. Quan trọng hơn, Đảng bộ và nhân dân Nam Cường đã tìm được hướng đi riêng thích hợp với đặc điểm tự nhiên của địa phương.

Anh Vũ Văn Phan ở thôn Chí Cường tâm sự: Gần một mẫu ao gia đình tôi đang dùng để nuôi ngao trước đây hoàn toàn là biển. Nhờ ông cha có công khai hoang lấn biển sau này trở thành ruộng đồng, trải qua mấy lần trồng lúa rồi chuyển sang trồng cói, bây giờ khu vực này đã chuyển hoàn toàn sang nuôi trồng thủy sản. Với gần một mẫu ao nuôi xen canh hai vụ ngao và một vụ tôm, mỗi năm gia đình tôi thu lãi trên 200 triệu đồng.

Ông Hoàng Ngọc Sang, Chủ tịch UBND xã Nam Cường cho biết: Từ một xã nghèo, có xuất phát điểm thấp của huyện Tiền Hải, đến nay, thu nhập bình quân đầu người của Nam Cường đã đạt 27 triệu đồng/năm. Đây không phải là con số quá ấn tượng nhưng cũng là minh chứng cho thấy kinh tế và đời sống vật chất của nhân dân Nam Cường đang ngày càng khởi sắc.

Làng quê Nam Cường đang vươn lên trong diện mạo mới. Điện, đường, trường, trạm, công trình nước sạch được xây dựng khang trang, bề thế. Người ốm được chữa bệnh, người già được quan tâm chăm sóc, con trẻ được cắp sách tới trường. Từ một xã trước đây toàn nhà tranh vách đất, ngày nay đã có 955 hộ với 100% nhà xây, 100% hộ có tivi, 98% hộ có xe máy, 98% hộ được dùng nước sạch, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới còn 2,8%. An ninh chính trị ổn định, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Các phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư được quan tâm và phát triển sâu rộng với nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống. Đặc biệt, mặc dù không phải là xã điểm của huyện về xây dựng nông thôn mới nhưng bằng quyết tâm của mình, Nam Cường đã về đích nông thôn mới từ năm 2013, trở thành một trong bốn xã đầu tiên của Tiền Hải xây dựng thành công nông thôn mới.

Với truyền thống văn hóa tốt đẹp, là quê hương vinh dự được đón Bác Hồ về thăm, khắc ghi lời dạy của Bác: "Gian khổ gắng vượt lên", Đảng bộ và nhân dân Nam Cường luôn đoàn kết, trí tuệ, cần cù, năng động, sáng tạo trong xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.

Duy Tùng
(Hội Nhà báo tỉnh)